Κυριακή η Ακρόπολη είναι ακόμη σχεδόν έρημη. Κι έτσι άδειος, ο νέος τσιμεντένιος διάδρομος μοιάζει μεγάλος. Θα φαίνεται λιγότερο όταν θα αρχίσουν να έρχονται οι τουρίστες. Οταν αρχίσουν να τον πατούν αυτοί που όντως επισκέπτονται το μνημείο.
Οι Ελληνες –ακόμη και οι πληγωμένοι από την ιδέα του μπετόν Ελληνες– δεν έχουν την περιέργεια να ανηφορίσουν για να συστηθούν με «τραύμα» τους από κοντά. Αρκούν οι φωτογραφίες. Η σχέση με το μνημείο είναι τόσο φαντασιακή, όσο και η διατάραξή της.
Η σχέση αυτή είναι όπως την περιέγραψε η τομεάρχης Πολιτισμού της αξιωματικής αντιπολίτευσης: «Εχουμε», έγραψε σε ένα κομματικό ανακοινωθέν, «την ιστορική τύχη να μας φιλοξενεί (η Ακρόπολη) στη σκιά της». Τι να το κάνεις το ίδιο το μάρμαρο, όταν μπορείς να απολαμβάνεις, σαν ανεξάντλητη ιστορική πρόσοδο, τη θαλπωρή της σκιάς του; Τι να την κάνεις την πέτρα, όταν έχεις το όνειρο;
Αξίζει πάντως να αναρωτηθεί κανείς πώς προέκυψε ξαφνικά στον δημόσιο λόγο –και με τέτοια λυρική φουσκοθαλασσιά– τόση Ακρόπολη. Πώς εκείνοι που ταύτιζαν κάποτε τον Παρθενώνα με τον «Νέο Παρθενώνα» της Μακρονήσου, τον επιστρατεύουν τώρα ως «μη διαπραγματεύσιμη αξία» και «περιουσία του ελληνικού λαού» που απειλείται από τον «αποικισμό» των «αρίστων» και των «νεοφιλελεύθερων» οίκων μόδας; Πώς ένα σύμβολο τόσο ισχυρό είναι ταυτόχρονα γι’ αυτούς και τόσο ευάλωτο, ώστε να λένε ότι απειλείται, όχι μόνο από τις αποκαθηλώσιμες διαστρώσεις, αλλά και από τα φλας και τα φουστάνια;
Η μαρμαροπαγής αντιπολίτευση μπορεί να εξηγηθεί μόνο ως σύμπτωμα της αναοριοθέτησης του συντηρητικού και του προοδευτικού. Η προσφυγή στο μνημείο, η εξόρυξη πολιτικού νοήματος –και καταγγελτικής ύλης– από τον Βράχο είναι συντηρητική, όπως κι αν ονομάζουν τους εαυτούς τους εκείνοι που την επιχειρούν.
Αρκεί να δοκιμάσει κανείς τη σύγκριση: Η ζορισμένη εξουσία που έψαχνε κάποτε πολιτικό κεφάλαιο στο υπέδαφος της Αμφίπολης, το έκανε γιατί δεν έβρισκε πηγές νομιμοποίησης στην επιφάνεια του παρόντος. Ομοίως, μια ζορισμένη αντιπολίτευση, που αναγνωρίζει ότι ένα κανονικό παρόν «δεν είναι ευκαιρία», έχει ως μόνη διέξοδο την απόδραση στο παρελθόν – και μάλιστα με τον επιθετικό συντηρητισμό που διεκδικεί να μείνει το παρελθόν απαραβίαστο κι ανέγγιχτο στην απολίθωσή του.
Υπερβολές; Ισως. Στη διάλυση των υπερβολών συμβάλλουν οι τεχνικές εξηγήσεις του αυτουργού του τσιμεντώματος – του Μανόλη Κορρέ. Μεταξύ Βράχου και σκυροδέματος παρεμβάλλεται μια ειδική μεμβράνη, που επιτρέπει στους επόμενους να ξηλώσουν ό,τι έκαναν οι προηγούμενοι. Καταστροφή δεν υπάρχει. Η αγνότητα του παρελθόντος προστατεύθηκε με υμένα.
Αν ψάχνει κάποιος ένα μέτρο για τη σχέση μας με το μνημείο –και όχι με τη σκιά του– μπορεί να το αναζητήσει πάλι στον Κορρέ. Οι παλιοί μάστορες, λέει, δεν έπλεναν την πέτρα, προτού τη στρώσουν με τσιμέντο, για να μπορεί μετά το τσιμέντο να ξεκολλήσει πιο εύκολα. Την ιερότητα του Βράχου τη διαφυλάσσει η βρωμιά του παρόντος.
Χαλάουα
Η πολιτική ζωή θα βρει την αισθητική της ισορροπία όταν θα έχει επιτευχθεί η λατινοπούλωση του πολακισμού.
Πρασινάδες
Πόσες πράσινες πλατφόρμες μπορεί να αντέξει το ελληνικό πολιτικό οικοσύστημα; Ο Τσίπρας παρουσίασε την «Πράσινη Επανάσταση». Ο πρωθυπουργός τη μία μέρα βάζει ηλεκτρικά αυτοκίνητα στην πρίζα· και την επομένη εξαγγέλλει ποδηλατοδρόμους. Ο προαλειφόμενος για την αρχηγία του ΚΙΝΑΛ, ευρωβουλευτής Ανδρουλάκης διαφήμισε σε διαδικτυακή εκδήλωση τη μετάβαση «από τις διακηρύξεις (για το περιβάλλον) στην πράξη. Και η Φώφη Γεννηματά, με ανεπίγνωστη ειρωνεία, παρουσίασε τον «Πράσινο Κόσμο». Στον πράσινο κόσμο του ΚΙΝΑΛ ήδη διεξάγεται, ενόψει της φθινοπωρινής εσωκομματικής εκλογής, ένας άτυπος πλειστηριασμός πρασινότητας, για το ποιος είναι πιο καθαρό ΠΑΣΟΚ. Στον διαγωνισμό κομματικής γνησιότητας υπάρχουν τα ζωντανά πασοκόμετρα: οι τελευταίοι των Παπανδρέου. Ο Αντρίκος εμφανίστηκε έτσι, υπό την επιστημονική του ιδιότητα, στο πάνελ του Ανδρουλάκη. Και ο ΓΑΠ, πρωτοπόρος της πράσινης ουτοπίας, βρέθηκε προχθές στο πλευρό της Γεννηματά στην κοιτίδα της οικογένειας, την Πάτρα. Είναι πολύ νωρίς να μιλήσει κανείς για πράσινους λαγούς στην κούρσα. Δεν είναι ποτέ νωρίς να μιλήσει για πράσινα άλογα.