Ακόμη και ο αποτροπιασμός εκφέρεται σαν να μην πιστεύει στην αποτρεπτική του ισχύ. Το σπικάζ καταγγέλλει τα κορωνοπάρτι μηχανικά, όχι όπως παλιά. Γιατί ακόμη και τα κορωνοπάρτι, το κοινό περί εξόδου αίσθημα τα ζυγίζει αλλιώς. Πιο ελαφρά. Ο Απρίλιος είναι ήδη «παλιά».
Η δεύτερη και πιο σημαντική ηθική μετατόπιση συντελείται με καταλύτη τα εμβόλια. Ακόμη και ο διασωληνωμένος, όταν είναι ανεμβολίαστος, καλείται πια να επωμισθεί την ευθύνη της περιπέτειάς του. Ο άρρωστος φταίει. Αυτό το νέο ηθικό φορτίο αποτυπώνει και η στατιστική του πρωθυπουργού χθες στη Βουλή, παρότι ο ίδιος απέφυγε να της δώσει χροιά επιτίμησης: από τους 392 διασωληνωμένους, οι 387 δεν έχουν κάνει, ενώ μπορούσαν, το εμβόλιο.
Η επιμονή των απρόθυμων είναι και το μόνο σύννεφο που έχει απομείνει στην ατμόσφαιρα την οποία ζεσταίνει, όχι ο ενθουσιασμός μιας ξέφρενης γιορτής, όσο ο μακρύς αναστεναγμός μιας μεγάλης ανακούφισης. Ευτυχώς (ξανα)ζούμε.
Η πολιτεία δεν έχει την πολυτέλεια να παρασυρθεί από τα σήματα που της στέλνουν τα γεμάτα τραπεζάκια έξω. Πρέπει να διεισδύσει και στους τελευταίους θυλάκους δυσπιστίας – αν όχι των αρνητών, που είναι ανεπίδεκτοι μεταστροφής, τουλάχιστον στους θυλάκους εκείνης της ενδιάμεσης δυσπιστίας στην οποία απευθυνόταν μέχρι στιγμής η στρατηγική της πειθούς.
Η στρατηγική αυτή, όπως κλιμακώθηκε από τον περασμένο Δεκέμβριο, βρίσκει τώρα τα όριά της. Βρίσκει το σημείο όπου δεν μπορεί παρά να αποκτήσει πλέον χαρακτηριστικά αναγκαστικότητας.
Θεσμικά, η κλιμάκωση εκδηλώθηκε χθες με την επιστράτευση της Προέδρου της Δημοκρατίας, όχι αφηρημένα ως φορέα κύρους, αλλά συγκεκριμένα ως νομικής αυθεντίας. Η Σακελλαροπούλου ξαναφόρεσε για λίγο την τήβεννο της προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας για να διασκεδάσει τον θόρυβο περί αντισυνταγματικότητας. Το μάθημα, βέβαια, δεν απευθυνόταν σε νομικούς. Ηταν από τα στοιχειώδη της αγωγής του πολίτη: «Το όριο της ελευθερίας των επιλογών μας είναι ο διπλανός μας, ο άλλος».
Με το λιτό οπλοστάσιο αυτού του συνταγματικού πατριωτισμού του πλησίον, ετοιμάζεται το έδαφος για τις νομοθετικές πρωτοβουλίες που θα ενσωματώνουν την υγειονομική ηθική της ύστερης πανδημίας: θα προβλέπουν κυρώσεις για τους ανεμβολίαστους λειτουργούς και προνόμια για τους εμβολιασμένους πολίτες.
Το καλύτερο σενάριο θα ήταν να μη χρειαστεί να εφαρμοστούν τα μέτρα που θα ψηφίσει η κυβέρνηση, επειδή θα έχουν προηγουμένως αναπτύξει προληπτικά την παιδαγωγική επιρροή τους. Nα συντονιστούν, έτσι, οι απρόθυμοι με το κύμα των εμβολιασμένων – και τον καταιγισμό των σχετικών μηνυμάτων που εκπέμπονται επισήμως. Το καλύτερο θα ήταν να αποδειχθεί αυτή η βελούδινη καμπάνια αχρείαστη.