Τι ψυχή έχει ένα tweet; Τι διπλωματικό βάρος έχει η ανάρτηση γηπεδικού ενθουσιασμού που εξαπέλυσε ο Ζάεφ από τις κερκίδες της «Αρένας» του Αμστερνταμ; H ερώτηση δεν είναι ρητορική. Η αναφορά του πρωθυπουργού της «γείτονος χώρας» –όπως ονομάζεται στην καθωσπρέπει νεοδημοκρατική ιδιόλεκτο η Βόρεια Μακεδονία– σε «μακεδονική» εθνική ομάδα δεν θα ήταν από μόνη της ικανή να προκαλέσει την επίσημη αντίδραση της Αθήνας. Δεν θα ήταν, υπό άλλες συνθήκες. Οι συνθήκες όμως είναι ηλεκτρισμένες. Απόδειξη ότι το επίμαχο tweet υπέστη ακαριαία και επίμονη διόγκωση από τις αποφύσεις της Δεξιάς που τροφοδοτούν και τροφοδοτούνται από το μακεδονικό.
Η απόφαση να «παγώσει» η κύρωση των –ουσιαστικά ασήμαντων, αλλά κομματικά ασήκωτων– μνημονίων για την εφαρμογή κεφαλαίων της συμφωνίας των Πρεσπών μοιάζει να ικανοποιεί τους κύκλους που επένδυαν στη μακεδονική ευπάθεια της κυβέρνησης, ενίοτε με όρους πολιτικού εκβιασμού.
Χωρίς να παρασύρεται από τον οίστρο τους, το Μαξίμου φάνηκε ότι προέβη σε έναν απλό υπολογισμό: το καλοκαίρι είναι μακρύ. Το δίμηνο είναι ήδη φορτωμένο με δύσκολα νομοσχέδια. Η Κοινοβουλευτική Ομάδα της Ν.Δ. αξίζει και λίγη συμπάθεια. Δεν υπήρχε λόγος να βιαστεί η κυβέρνηση να φορτώσει στους βουλευτές της και τη βάσανο μιας ψηφοφορίας που εξακολουθεί να προκαλεί αλλεργικά αντανακλαστικά σε μέρος της εκλογικής τους πελατείας.
Ο ελέφαντας –ή μάλλον ο Βουκεφάλας– στο δωμάτιο των εσωκομματικών είναι, βέβαια, άλλος: η Ν.Δ. κινδύνευε να χάσει την εικόνα της συντεταγμένης μεταρρυθμιστικής πλειοψηφίας που, έχοντας εξέλθει σχεδόν αβλαβής από την πανδημία, εκπληρώνει την επαγγελία της επιστροφής στην κανονικότητα. Η Ν.Δ. κινδύνευε από τον συμβολικό ακρωτηριασμό να βγουν εκτός γραμμής δύο πρώην αρχηγοί της και πρώην πρωθυπουργοί. Θα ήταν μια πολύ μεγάλη ζημιά για πολύ μικρό όφελος.
Λένε ότι οι λόγοι της (υπερ)αντίδρασης στο tweet του Ζάεφ δεν ήταν μόνο εσωτερικοί. Στο Μαξίμου επικρατεί εκνευρισμός με τα Σκόπια, που δεν επιδεικνύουν την αναμενόμενη φερεγγυότητα σε όσα συμφωνούνται διμερώς. «Αλλα περιμέναμε».
Στους επίμονους παρατηρητές, πάντως, είχε καταστεί σαφές ότι η Βόρεια Μακεδονία καθυστερεί στην αλλαγή των ονομάτων, ενώ ταυτόχρονα περιχαρακώνεται σε θέσεις μη παραγωγικές επί θεμάτων χαμηλής πολιτικής – όπως η επιτροπή για την αναθεώρηση των βιβλίων της Ιστορίας.
Αυτές οι ερμηνείες μπορεί να ακούγονται σαν προσπάθεια εκ των υστέρων «διπλωματοποίησης» μιας απόφασης που ελήφθη με κριτήρια εσωτερικής πολιτικής. Οποια και αν ήταν τα ελατήρια, το πρόβλημα μπορεί να μετατραπεί σε εργαλείο. Η Αθήνα μπορεί να χρησιμοποιήσει την κύρωση των μνημονίων ως μοχλό πίεσης έναντι των Σκοπίων. Θα είναι από τις φορές που η ετερογονία των σκοπών μεταμορφώνει το τίποτε σε κάτι.