Θετικό πρόσημο χωρίς αμφιβολία έχουν τα δύο πρώτα χρόνια της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Οχι μόνο διότι αντιμετώπισε με επάρκεια και επαγγελματισμό την πανδημία σώζοντας χιλιάδες ζωές, αλλά και γιατί στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων σε όλα τα μεγάλα θέματα της χώρας. Στα ελληνοτουρκικά, κατόρθωσε όχι μόνο να αποκρούσει με επιτυχία την επιθετικότητα της Αγκυρας αλλά και να ενισχύσει τις συμμαχίες της Ελλάδας στην περιοχή, υποχρεώνοντας τον σουλτάνο –με τη βοήθεια των ΗΠΑ και της Γαλλίας– να κατεβάσει τους τόνους. Στα οικονομικά, η κοινωνία στάθηκε όρθια παρά το πολύμηνο lockdown χάρη στη στήριξη εργαζομένων και επιχειρήσεων, ενώ η εικόνα της χώρας στο εξωτερικό βελτιώθηκε σημαντικά με την επιστροφή της στην ανάπτυξη – γι’ αυτό και δανείζεται πλέον με αρνητικά επιτόκια.
Το κυριότερο. Η κυβέρνηση έδειξε ότι δεν εγκαταλείπει τους στόχους της για εκσυγχρονισμό του κράτους και της δημόσιας διοίκησης και δείχνει καθημερινά ότι είναι διατεθειμένη να συγκρουστεί με τα «κακώς κείμενα» και να προχωρήσει στις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις. Δείγμα γραφής είναι οι αλλαγές στην Παιδεία, στα εργασιακά, στην ψηφιακή επανάσταση στο Δημόσιο. Κι αυτό είναι ένα ισχυρό μήνυμα αυτοπεποίθησης και ξεκάθαρων πολιτικών προτεραιοτήτων που δημιουργούν μεγάλες προσδοκίες για το μέλλον.
Προφανώς πολλά έχουν ακόμη να γίνουν για να μεταμορφωθεί η Ελλάδα σε ένα κανονικό ευρωπαϊκό κράτος – στην υπόλοιπη Ευρώπη οι καθηγητές και οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν αρνούνται να αξιολογηθούν, οι συνταξιούχοι δεν περιμένουν τρία χρόνια για τη σύνταξή τους, και τα μέσα μεταφοράς δεν κλειδώνονται στα αμαξοστάσια σε κάθε γενική συνέλευση. Αλλά και το εκάστοτε κυβερνών κόμμα δεν τοποθετεί τους μετακλητούς υπαλλήλους των υπουργών και δεν διορίζει τα δικά του παιδιά στις νευραλγικές θέσεις της κρατικής μηχανής.
Η μεγαλύτερη πρόκληση για την κυβέρνηση παραμένει –δυστυχώς– ο εμβολιασμός όλου του πληθυσμού της χώρας. Η Ελλάδα πέτυχε να στήσει έναν από τους καλύτερα οργανωμένους εμβολιαστικούς μηχανισμούς στον κόσμο, δεν μπόρεσε όμως να πείσει τον πολίτη ότι ο εμβολιασμός είναι ζήτημα ζωής ή θανάτου. Γι’ αυτό σχεδόν ένα εκατομμύριο ηλικιωμένοι παραμένουν ανεμβολίαστοι, ενώ τα ποσοστά εμβολιασμού στις μικρές ηλικίες είναι απογοητευτικά – εξ ου και η σωστή επιστράτευση της προπληρωμένης κάρτας των 150 ευρώ για τους εμβολιασμένους νέους 18-25 ετών.
Με 4,7 εκατομμύρια εμβολιασμένους σήμερα, η χώρα χρειάζεται να εμβολιάσει άλλα 3,3 εκατομμύρια πολίτες έως τα τέλη Σεπτεμβρίου για να πετύχει το αυξημένο ποσοστό 80% λόγω της μετάλλαξης «Δέλτα». Δηλαδή να εμβολιάζονται σχεδόν 40.000 πολίτες κάθε ημέρα, καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού, όταν ο ρυθμός των εμβολιασμών πρώτης δόσης υποχωρεί διαρκώς – ήταν 60.000 καθημερινά τον Μάιο και έχει φτάσει κάτω από 35.000 σήμερα.
Φυσικά, το μεγάλο στοίχημα της κυβέρνησης είναι η αποτελεσματική διαχείριση των περίπου 70 δισ. ευρώ που θα πέσουν τμηματικά στην Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ. Αν χρησιμοποιηθούν σωστά μπορούν να αλλάξουν το πρόσωπο της χώρας, να γεννήσουν εκατοντάδες χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας, να αλλάξουν το παραγωγικό μοντέλο της και να βοηθήσουν να υπάρξει το πολυπόθητο ποιοτικό άλμα που χρειαζόμαστε για να καλύψουμε την απόσταση από τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη.
Καθοριστική είναι η στήριξη της εγχώριας βιομηχανίας ώστε να αρχίσει να παράγει ελληνικά προϊόντα ανταγωνιστικά στο εξωτερικό ακόμη και σε κλάδους όπου η βιομηχανική παραγωγή είναι σήμερα ανύπαρκτη ή υποτυπώδης. Στη γειτονική Τουρκία, π.χ., παράγονται κάθε χρόνο 1,5 εκατ. αυτοκίνητα, ενώ Made in Turkey είναι μεγάλο μέρος της πολεμικής της βιομηχανίας (πλοία του Πολεμικού Ναυτικού, οχήματα και τανκς του Στρατού Ξηράς αλλά και τουρκικά drones). Τον δρόμο δείχνει ασφαλώς το Ισραήλ που έχει καταφέρει να φιλοξενεί τις περισσότερες startups κατά κεφαλήν σε όλο τον κόσμο. Με δεκάδες ερευνητικά κέντρα έχει μέσα στα τελευταία 20 χρόνια δημιουργήσει ένα μοναδικό τεχνολογικό οικοσύστημα που προσελκύει και γεννάει ταλέντα.
Είναι καιρός και η Ελλάδα να βάλει τις βάσεις για τη δική της… Σίλικον Βάλεϊ. Η χώρα έχει μεγάλη συγκέντρωση επιστημόνων και χιλιάδες μυαλά που δουλεύουν σε εταιρείες με τεχνολογίες αιχμής σε όλο τον κόσμο. Αν υπάρχει βούληση, βρίσκεται ο τρόπος.