Ακυρώνοντας πατριωτισμό και ελευθερία έκφρασης

Ακυρώνοντας πατριωτισμό και ελευθερία έκφρασης

2' 21" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Mετά τα παιδικά βιβλία του Dr. Seuss και τον Νόαμ Τσόμσκι, η κουλτούρα της ακύρωσης που εξαπλώνεται στη Βόρεια Αμερική βάζει στο μικροσκόπιο τα σύμβολα των Ηνωμένων Πολιτειών, τη σημαία και τον εθνικό ύμνο, ή και την Ημέρα του Καναδά, όπως προδίδει το hashtag #CancelCanadaDay στα κοινωνικά δίκτυα. Στις ΗΠΑ, η «κουλτούρα της ακύρωσης» στα αριστερά και η προσπάθεια απαγόρευσης της κριτικής εξέτασης της Ιστορίας στα δεξιά αντανακλούν το ιδεολογικό χάσμα που χωρίζει Δημοκρατικούς και Ρεπουμπλικανούς. Οπως υποστηρίζει ο Αμερικανός δημοσιογράφος Φαρίντ Ζακάρια, και τα δύο άκρα είναι ανησυχητικά, καθώς κάθε απόπειρα λογοκρισίας είναι αντιφιλελεύθερη.

Οι διαφορές μπορεί να εκδηλώνονται στην πολιτική, αλλά βασίζονται σε δημογραφικές, οικονομικές, ακόμη και τεχνολογικές εξελίξεις – την κυριαρχία των κοινωνικών δικτύων. Το ζήτημα έχει φυλετικές διαστάσεις, καθώς στην καρδιά του βρίσκονται η βία και οι περιορισμένες οικονομικές ευκαιρίες που βιώνουν οι Αφροαμερικανοί. Και οι νεότερες γενιές κρατούν πιο κριτική στάση απέναντι στη χώρα τους. Πρόσφατη δημοσκόπηση έδειξε ότι δύο στους τρεις baby boomers (66%) δηλώνουν πολύ πατριώτες, σε σύγκριση με λιγότερο από έναν στους τρεις millennials (28%). Δεν βοηθά ότι οι οπαδοί του Ντόναλντ Τραμπ έχουν ιδιοποιηθεί τον πατριωτισμό, μαζί με τις σημαίες.

Αν και σπουδαστής του ρεαλισμού, ως Αμερικανός πρώτης γενιάς ο Ζακάρια υιοθετεί μια ιδεαλιστική οπτική των ΗΠΑ. Σε άρθρο του στην Washington Post τονίζει ότι, σε αντίθεση με τον «εθνικισμό του αίματος και του χώματος» των εθνών που έχουν διαμορφωθεί από την ιστορία τους, η Αμερική βασίστηκε σε ιδέες. Ωστόσο, 245 χρόνια μετά τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας, είναι καιρός οι Αμερικανοί να σταματήσουν να αγνοούν τις δυνάμεις της Ιστορίας – αν μη τι άλλο, διότι σε αυτή τη χρονική περίοδο βρίσκονται αντιμέτωποι με αυτές: ιστορικοί σημειώνουν ότι το κλίμα της πόλωσης έχει κοινά χαρακτηριστικά με την προεμφυλιακή περίοδο.

Στον γειτονικό Καναδά, μια εξίσου πολυπολιτισμική χώρα με μεγαλύτερη ιστορική συνείδηση, η ενδοσκόπηση είναι πιο γενικευμένη. Εδώ δεν βασίζονται στο «προπατορικό αμάρτημα» της δουλείας, αλλά στην ιδιοποίηση της γης και στην «πολιτισμική γενοκτονία» των Αβορίγινων, των Πρώτων Εθνών. Με αφορμή νέα στοιχεία που έρχονται στο φως για άγνωστα νεκροταφεία ή και μαζικούς τάφους παιδιών δίπλα στα καθολικά σχολεία όπου φοιτούσαν υποχρεωτικά μέχρι το 1969, κάποιοι μιλούν ακόμη και για φυσική γενοκτονία. Οι αποκαλύψεις έχουν σοκάρει τόσο την κοινή γνώμη, που φέτος δεν υπήρχε διάθεση για επίσημους εορτασμούς την Ημέρα του Καναδά.

Εκτός όμως από την ακύρωση των πυροτεχνημάτων και τις εκδηλώσεις μνήμης, υπήρχαν επίσης φωνές που ζητούσαν την ακύρωση, ακόμη και κατάργηση, της εθνικής εορτής. Σε κάποιες περιπτώσεις, οι διαδηλωτές έριξαν αγάλματα της βασίλισσας της Αγγλίας. Σε άλλες, η μήνις των θιγομένων οδήγησε σε πυρπόληση καθολικών εκκλησιών. Ενώ όμως καταδικάζουν τους βανδαλισμούς και προειδοποιούν για ποινικές διώξεις, η διαφορά των φιλελεύθερων κρατών είναι ότι διδάσκονται από την Ιστορία τους, αντί να επιβάλλουν μια κρατική προπαγάνδα. Είναι η ειδοποιός διαφορά, που δίνει στους πολίτες ελευθερία του λόγου. Εφόσον, βεβαίως, δεν την ακυρώσουν οι ίδιοι.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή