Είχα καιρό να τη δω. Τη συνάντησα τυχαία στον δρόμο. Είναι Βουλγάρα. Στη χώρα της είχε σπουδάσει οικονομικά και εργαζόταν σε τράπεζα, στη δική μας καθαρίζει σπίτια και γραφεία εδώ και δύο δεκαετίες. Είναι παντρεμένη (μεροκαματιάρης και ο άντρας της, στις οικοδομές) και έχει δυο παιδιά. Ανταλλάξαμε τα νέα μας με εγκαρδιότητα. «Εμβολιάστηκες;», τη ρώτησα πριν αποχαιρετιστούμε. «Οχι ακόμα», απάντησε κατεβάζοντας το βλέμμα αμήχανα. «Γιατί;», απόρησα. «Φοβάμαι», απάντησε. «Φοβάμαι πολύ…».
Με ένα κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας, με τους αρνητές της πανδημίας και τους φανατικούς αντιεμβολιαστές, με τους «εγώ δεν θα τους αφήσω να μου αλλάξουν το DNA» και όσους (περι)πλανώνται στους λαβυρίνθους των θεωριών συνωμοσίας, το στοίχημα μάλλον έχει χαθεί.
Υπάρχει όμως και ένας αριθμός πολιτών που φοβούνται. Δεν μπορούν να διαχειριστούν τις συχνά αντικρουόμενες αποφάσεις της κυβέρνησης και τις διχογνωμίες των ειδικών γύρω από τον ιό και την αντιμετώπισή του, δεν έχουν πεισθεί ότι ένα εμβόλιο που φτιάχτηκε υπό τρομερή πίεση μέσα σε λίγους μήνες είναι ασφαλές, τρέμουν τις πιθανές παρενέργειες. Γιατί ο δικός μας φόβος είναι «καλύτερος» από τον δικό τους;
Κάποιοι περιμένουν τον υποχρεωτικό εμβολιασμό σαν από μηχανής θεό, ελπίζοντας ενδόμυχα ότι κάποιος άλλος θα αναλάβει την ευθύνη και όχι οι ίδιοι. «Αν με υποχρεώσουν, αναγκαστικά θα κάνω το εμβόλιο», λένε.
Αυτοί οι άνθρωποι, μαζί με άλλους που έχουν βγει τσακισμένοι και θυμωμένοι από τη δεκαετή οικονομική κρίση και θεωρούν ότι ο κορωνοϊός δεν τους αφορά (ο βρεγμένος τη βροχή δεν τη φοβάται), πρέπει να πεισθούν. Οχι σε ατμόσφαιρα «ψυχρού πολέμου» ανάμεσα σε εμβολιασμένους και μη, όχι με εκβιαστικά διλήμματα ούτε με όρους lifestyle, με influencers, δηλαδή, από τον χώρο του θεάματος. Στο χωριό μου, στη Σάμο, ούτε 20 άτομα έχουν εμβολιαστεί. Δεν θα τους αλλάξει γνώμη ο Σάκης Τανιμανίδης.
Πώς, ίσως, πεισθούν; Με ειλικρίνεια και επιχειρήματα. Και με μια στιβαρή κυβερνητική πολιτική. Με μέτρα, δηλαδή, που δεν θα… μπαλατζάρουν από εβδομάδα σε εβδομάδα.
Τα πράγματα είναι απλά: όσο περισσότερους ξενιστές μολύνει ο ιός, τόσο ευκολότερα μεταλλάσσεται. Δίνοντάς του χώρο και χρόνο να εξαπλωθεί, γίνεται ολοένα και πιο «έξυπνος» και δυνάμει πιο επικίνδυνος. Μοναδικό εμπόδιο στην επέλασή του είναι το εμβόλιο.
Timendi causa est nescire, έλεγε ο Σενέκας. Αιτία του φόβου είναι η άγνοια. Αν δεν έχουμε καταφέρει να φωτίσουμε την άγνοια κάποιων πολιτών και να διαλύσουμε τον φόβο τους, η αποτυχία είναι δική μας – των κυβερνώντων, των επιστημόνων, των μέσων μαζικής ενημέρωσης.