Η πολυπαραγοντική άρνηση του εμβολιασμού και η υπερταξική επιπολαιότητα της μη τήρησης των μέτρων είναι που κρατούν σε κυκλοφορία τον ιό, όχι η «κουρελιασμένη αξιοπιστία των θεσμών». Εκείνοι που είδαν την υγειονομική κρίση ως ευκαιρία για πολιτική κρίση και οι πάσης φύσεως θερμοκέφαλοι που μιλούν για ναζιστικές πρακτικές και ευγονικές είναι –προσώρας– που οξύνουν την πόλωση και συντηρούν τους διαχωρισμούς. Ενάντια στη σωτήρια σύγκλιση των δυνάμεων που θα αποδεκάτιζε έναν ιό, ο οποίος δεν κάνει διακρίσεις, προσβάλλει μεταξύ όλων και τους «αιρετικούς» επιστήμονες και τους αντισυστημικούς δικαιωματιστές και τους προπαγανδιστές της αντίστασης σε όλα και τους συνωμοσιολόγους και τους ανεύθυνους αερολόγους. Δουλειά των κυβερνήσεων είναι να προστατεύουν το σύνολο, και τους εμβολιασμένους και τους ανεμβολίαστους – πρώτα απ’ όλα με τη λήψη μέτρων συγκράτησης της διασποράς του ιού, παράλληλα με την προώθηση του επιστημονικού θαύματος που ακόμη οργίζει ή τρομάζει αρκετούς. Ο παραμορφωτικός φακός της ιδεοληπτικής αντίδρασης, όμως, μεταμορφώνει τη βαριά αυτή ευθύνη σε βρόχο, στέρηση ελευθεριών, μεγεθυμένους ή φανταστικούς κινδύνους.
Δουλειά της επιστήμης είναι να προχωράει με προσεκτικά βήματα και μικρές βεβαιότητες για ό,τι δεν γνωρίζει ακόμη καλά. Αυτή την αμφιβολία έναντι της επιθετικής συνωμοσιολογίας εκμεταλλεύθηκαν αρχικά οι αρνητές της ύπαρξης του ιού. Τώρα οι αντιεμβολιαστές, με κερδισμένα πιόνια τα επικοινωνιακά ή πολιτικά λάθη και την κακή διαχείριση του AstraZeneca, προετοιμάζουν το νέο πογκρόμ δηκτικών σχολίων κατά των νέων «εχθρών»: των περιορισμών στην κινητικότητα των ανεμβολίαστων και της υποχρεωτικότητας των εμβολιασμών σε συγκεκριμένους κλάδους. Και διαθέτουν ισχυρά μεγάφωνα.
Η ενημέρωση για τα καλά του εμβολιασμού ως πράξης αυτοπροστασίας και αλληλεγγύης από ιερωμένους, δημάρχους, τοπικούς παράγοντες, οι στοχευμένες εκστρατείες πειθούς σε χώρους με χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού, ο ορθός λόγος και η φωνή της λογικής, τα μικρά καρότα και τα διαφαινόμενα μαστίγια, ακόμη και αν αναπτυχθούν όλα μαζί, είναι πιθανόν να μη φέρουν το επιθυμητό 80% ανοσίας. Ηδη αναδύεται το τέταρτο κύμα, με το βαρύ άμεσο και μελλοντικό κόστος του, και δεν καταγράφεται αισθητή μετατόπιση στην ανορθολογική πορεία με οδοδείκτες τις ψηφιακές φούσκες των ομοϊδεατών της εμμονής που ορθώνουν φράχτη στην πραγματικότητα και στη σοκαριστική ελαφρότητα του απαραμείωτου συγχρωτισμού. Η θερινή χαλαρότητα είναι εδώ, όπως και η πανδημία.