Στην ανθρώπινη ιστορία σπάνια υπάρχουν προφήτες. Ωστόσο, συχνά οι συγκλίνουσες, πολυετείς κρίσεις μπορεί να οδηγήσουν σε κάποια σχετικώς ασφαλή συμπεράσματα για την πορεία των εξελίξεων. Υπάρχουν κατ’ αρχάς οι γενικές κοινωνικές εξελίξεις, αλλού ορατές, αλλού υπόγειες. Στον δυτικό κόσμο, η πολιτική ορθότητα επιβάλλει μια μοντέρνα, γραμμική αφήγηση, όπου το φιλελεύθερο μοντέλο στο τέλος «θριαμβεύει» εναντίον του κακού. Ως «κακή» γίνεται αντιληπτή η διαφορετική κοινωνική οργάνωση. Η ύπαρξη των κοινωνικών δικτύων και η διάχυση του καταναλωτικού μοντέλου της Δύσης στον πλανήτη έχουν συνθλίψει τις όποιες αποστάσεις. Προφανώς οι ευρωπαϊκές κοινωνίες, οι ίδιες εμβαπτισμένες στη διαφορετικότητα, αντιμετωπίζουν την Ανατολή ως «οπισθοδρομική». Είναι, βέβαια, ζήτημα οπτικής γωνίας. Αυτήν τη στιγμή υπάρχει μια ολοένα και σαφέστερη γραμμή, περίπου πάνω στην Τουρκία, ανατολικά της οποίας η δυτική δημοκρατία μικρή αξία έχει. Η ανάπτυξη της οικονομίας σε πολλές από τις περιοχές που βρίσκονται ανατολικά αυτού του νοητού άξονα ήταν άσχετη του πολιτεύματος, με πλέον ενδεικτικό παράδειγμα την Κίνα.
Η πανδημία της COVID-19 αρχικά δημιούργησε ψευδαισθήσεις για την παγκόσμια εναρμόνιση των ισχυρών προκειμένου να εξαλειφθεί ο ιός. Τελικά, δυτικοί (όχι όλοι), Κινέζοι, Ρώσοι έκαναν τις δικές τους επιλογές, όπως αυτές αποτυπώθηκαν και στα εμβόλια, ενώ όλοι μαζί παραμέλησαν τον Τρίτο Κόσμο, ο οποίος ακόμη λειτουργεί σαν ένα τεράστιο πεδίο επίδειξης ήπιας ισχύος. Η πανδημία κατέδειξε, όμως, και την ευάλωτη φύση των συστημάτων υγείας και των προτεραιοτήτων τους. Οι επιδημίες είχαν θεωρηθεί, γενικώς, ένα ιστορικό φαινόμενο.
Οι δύο κόσμοι, ανατολικά και δυτικά της νοητής αυτής γραμμής, φαίνεται ότι είναι δύσκολο να συνεργαστούν και για την αντιμετώπιση της –κατά γενική ομολογία– σοβαρής περιβαλλοντικής κρίσης που πλήττει το σύνολο του πλανήτη δίχως εξαιρέσεις. Οχι πολύ μακριά από την ευρύτερη περιφέρεια, η αιθιοπική κυβέρνηση κατασκευάζει ένα φράγμα στον Γαλάζιο Νείλο στα σύνορα με το Σουδάν, η υλοποίηση του οποίου θα κατακρατήσει ένα σημαντικό μέρος των υδάτων που προορίζονται για την Αίγυπτο. Οι κυβερνήσεις στο Σουδάν και στην Αίγυπτο (στην πρώτη περίπτωση πολύ ανοιχτά) έχουν απειλήσει την Αιθιοπία ακόμη και με πόλεμο για το πολύτιμο νερό του Νείλου.
Οι πολυμερείς οργανισμοί που προέκυψαν κατά κύριο λόγο μετά το 1945, ως κατασκευάσματα των νικητών του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, εμφανίζονται αδύναμοι να λειτουργήσουν. Και αυτό συμβαίνει σημαντικά και λόγω της ιστορίας δημιουργίας τους. Εκείνοι που αισθάνονται «κληρονόμοι» του κόσμου θέλουν να επιβάλουν τους δικούς τους κανόνες. Ο 21ος αιώνας αρχίζει τώρα και ό,τι σήμερα θεωρείται δεδομένο, αύριο μπορεί να είναι ιστορική ανάμνηση.