Μπορεί η χώρα μας να αλλάξει, να κινηθεί σε άλλη τροχιά από αυτήν στην οποία κινείται τα τελευταία χρόνια; Οι αντικειμενικοί παράγοντες «λένε» ένα ηχηρό «ναι».
Σε αυτό, κατ’ αρχάς, συντείνει η ίδια η θέση που έχει κερδίσει η πατρίδα μας στον σύγχρονο κόσμο. Εχει σχετικά σύγχρονες υποδομές (το ξεχνάμε, ίσως το θυμόμαστε όταν βλέπουμε να πνίγεται η Γερμανία…), είναι μια ασφαλής χώρα, απαλλαγμένη από την τρομοκρατία που ταλανίζει άλλες χώρες, βρίσκεται στον σκληρό πυρήνα του δυτικού κόσμου, στο ΝΑΤΟ και στην Ευρωζώνη, στη μακρά διαδρομή της πέρασε (όπως, ας μην ξεχνάμε, και οι άλλες χώρες του κόσμου…) πολύ σκληρές στιγμές, αλλά, τελικά, πάντα βρέθηκε στη σωστή πλευρά της Ιστορίας, έχει κράτος δικαίου (έστω κι αν πάσχει από ράθυμη Δικαιοσύνη…), εύστροφο και μορφωμένο ανθρώπινο δυναμικό, κλίμα και περιβάλλον όπου όλοι το ζηλεύουν και θα τους άρεσε να ζήσουν και να εργαστούν εδώ.
Η εικόνα της μιζέριας την αδικεί. Ρέπουμε εύκολα στο να το ξεχνάμε, αλλά η Ελλάδα είναι στις 50 πλουσιότερες χώρες του κόσμου. Προς θετική απάντηση συντείνουν και οι νέες ευκαιρίες που ανοίγονται μπροστά της, λόγω της συμμετοχής της στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Σταχυολογώ τέσσερις ενότητες ευκαιρίας:
(α) Η ιστορική πρωτοβουλία «Fit for 55», το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, που τα αμέσως επόμενα χρόνια θα αλλάξει τη ζωή μας, τη λειτουργία επιχειρήσεων και κράτους, τον τρόπο που κτίζουμε κτίρια και τις χρήσεις γης μέχρι τον τρόπο που κυκλοφορούμε, κρύβει τεράστιες ευκαιρίες.
(β) Η νέα ΚΑΠ 2021-27 προσφέρει επίσης νέες μεγάλες ευκαιρίες: Θα λάβουμε 19,3 δισ. με βάση νέα κριτήρια που θα ισχύσουν στην Ευρώπη και στηρίζουν τη μικρομεσαία παραγωγή, βοηθούν να διατηρηθεί ο πληθυσμός στην επαρχία, ενισχύουν τη συνεταιριστική δραστηριότητα και το περιβάλλον.
(γ) Το ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης, από όπου θα πάρουμε αναλογικά τα περισσότερα κεφάλαια. Τα περίπου 32,5 δισ. θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν την αλλαγή οικονομικού υποδείγματος, προς ένα εξωστρεφές, ανταγωνιστικό, πράσινο, οικονομικό μοντέλο, κι ένα κράτος ψηφιοποιημένο και με μικρότερη κακή γραφειοκρατία.
(δ) Δανειακοί πόροι άνω των 8 δισ. για μικρομεσαίες, σύγχρονες και δυναμικές επιχειρήσεις, μέσω του τρέχοντος ΕΣΠΑ και της Αναπτυξιακής Τράπεζας, πόροι στους οποίους θα πρέπει να συνυπολογιστούν μερικά δισ. επιπλέον δάνεια με βάση το νέο ΕΣΠΑ 2021-27 και το πρόγραμμα REACT-EU.
Η θέση της χώρας στον παγκόσμιο χάρτη και οι νέες ευκαιρίες που δημιουργούνται είναι ευνοϊκές για ένα άλμα προς τα εμπρός. Αν αυτό γίνει πραγματικότητα ή αν, απλώς, όλα αυτά τροφοδοτήσουν μόνο μια διετία έντονης οικονομικής μεγέθυνσης με ταυτόχρονη διεύρυνση των ανισοτήτων και αναπαραγωγή ενός (έστω ψηφιακά εκσυγχρονισμένου…) πελατειακού ή (αν κρίνουμε από ορισμένες εξελίξεις παγκοσμίως…) ενός ψιλοαυταρχικού κράτους, αυτό το αποφασίζει δημοκρατικά και συναινετικά η ελληνική κοινωνία.
Οι αντικειμενικές προϋποθέσεις είναι ώριμες, αλλά τίποτα δεν θα γίνει αν δεν έχει ωριμάσει και ο «υποκειμενικός παράγοντας» – για να θυμηθούμε τα παλιά. Βλέπετε κάτι να ωριμάζει;..