Το πακέτο «Fit for 55» –το πλέγμα προτάσεων της Κομισιόν για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην Ε.Ε. κατά 55% έως το 2030 (με έτος βάσης το 1990)– δεν είναι εύκολο να αφομοιωθεί. Οι δυσνόητες τεχνικές λεπτομέρειες και τα ακρωνύμια αφθονούν, αφήνοντας ζαλισμένους ακόμη και όσους παρακολουθούν συστηματικά τα ευρωπαϊκά ζητήματα.
Επιπλέον, οι αναφορές για διενέξεις εντός του Κολεγίου των Επιτρόπων σχετικά με πτυχές του αποτελούν κακό οιωνό για την εξαιρετικά πολύπλοκη διαπραγμάτευση που θα ακολουθήσει, όπου τα κράτη-μέλη, οι ευρωβουλευτές, οι εκπρόσωποι των εμπλεκόμενων κλάδων της οικονομίας και των περιβαλλοντικών ΜΚΟ αναμένεται να συγκρουστούν σκληρά για το μέγεθος της αναγκαίας προσαρμογής και την κατανομή του κόστους της.
Αξίζει, ωστόσο, να κάνουμε ένα βήμα πίσω και να κοιτάξουμε τη μεγάλη εικόνα, ώστε να κατανοήσουμε το εύρος του μετασχηματισμού που θα συμβεί εάν το όραμα της Επιτροπής μείνει εν πολλοίς αλώβητο (και υπενθυμίζεται πως ήδη περιβαλλοντικές οργανώσεις ασκούν κριτική ότι ο στόχος του 55% είναι ανεπαρκώς φιλόδοξος για να επιτευχθούν οι στόχοι της Συμφωνίας των Παρισίων, άρα δεν υπάρχουν μεγάλα περιθώρια για υπαναχωρήσεις). Βάσει των νέων προτάσεων, το 2035 θα πωλούνται πλέον μόνον ηλεκτρικά αυτοκίνητα ή αυτοκίνητα με καύσιμο το υδρογόνο. Ηδη από το 2030 προβλέπεται να υπάρχουν τουλάχιστον 30 εκατομμύρια ηλεκτροκίνητα οχήματα στους δρόμους της Ε.Ε.
Για να επιτευχθεί αυτό, η Κομισιόν υπολογίζει ότι μεταξύ 2030-35 πρέπει να υπάρχει τουλάχιστον ένα δημόσιο διαθέσιμο σημείο φόρτισης για ηλεκτρικά αυτοκίνητα ανά 60 χιλιόμετρα στο ευρύτερο δίκτυο ευρωπαϊκών αυτοκινητοδρόμων TEN-T (στον στενό πυρήνα του δικτύου αυτό πρέπει να έχει υλοποιηθεί έως το 2025). Αντίστοιχα, μεταξύ 2030-35 πρέπει να υπάρχει ένα σημείο ανεφοδιασμού για υδρογόνο ανά 150 χιλιόμετρα στο ευρύτερο TEN-T.
Αντιστοίχως, το ποσοστό των βιώσιμων καυσίμων αεροπλοΐας πρέπει να αυξηθεί από 2% το 2025 σε 20% το 2035 (με απώτερο στόχο το 63% το 2050). Οι εκπομπές της ναυτιλίας πρέπει να μειωθούν κατά 13% σε σύγκριση με τα σημερινά επίπεδα και κατά 75% έως το 2050. Με τη συμπερίληψη της ναυτιλίας στο Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ), οι ναυτιλιακές εταιρείες θα πρέπει να αγοράζουν και να παραδίδουν δικαιώματα εκπομπών για κάθε τόνο αναφερόμενων εκπομπών CO2.
Βάσει των νέων στόχων, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα πρέπει να αποτελούν τουλάχιστον το 40% του ενεργειακού μείγματος των κρατών-μελών το 2030 (ο υφιστάμενος στόχος είναι 32%). Η εξοικονόμηση ενέργειας πρέπει υποχρεωτικά να φτάσει το 36%-39% έως το 2030 σε σχέση με τα επίπεδα του 2007. Μέχρι το 2035 η Ε.Ε. θα πρέπει επίσης να στοχεύει στην κλιματική ουδετερότητα στους τομείς της χρήσης γης, της δασοκομίας και της γεωργίας.
Πρόκειται, με άλλα λόγια, για ένα σχέδιο αναδιοργάνωσης του συνόλου της οικονομικής ζωής – που θα απαιτήσει την προσαρμογή όλων. Οπως ανέφερε επανειλημμένως την περασμένη εβδομάδα ο Φρανς Τίμερμανς, «θα είναι πολύ δύσκολο» να υλοποιηθεί. Οι δυσκολίες αυτές, όμως, ωχριούν μπροστά στο κλιματικό χάος που θα βιώσουμε αν αποτύχει.