Οταν, τον Απρίλιο του 1961, ο Ρώσος κοσμοναύτης Γιούρι Γκαγκάριν και ένα μήνα μετά ο Αμερικανός αστροναύτης Αλαν Σέπαρντ γίνονταν οι πρώτοι άνθρωποι που βρέθηκαν στο Διάστημα, ο Ρίτσαρντ Μπράνσον ήταν μόλις έντεκα χρόνων και ο Τζεφ Μπέζος δεν υπήρχε καν (γεννήθηκε το 1964).
Πριν από λίγες ημέρες, πρώτος ο Μπράνσον και δεύτερος ο Μπέζος έγιναν οι δύο πρώτοι πολυεκατομμυριούχοι που πήγαν στο Διάστημα χάρη σε δική τους, ιδιωτική, ανεξάρτητη πρωτοβουλία, χωρίς τη συμμετοχή της NASA.
Η πρώτη, εύκολη σκέψη είναι ότι δύσκολα θα μπορούσε η ανθρωπότητα της δεκαετίας του ’60 να φανταστεί πως θα ερχόταν μια μέρα που ένας επιχειρηματίας θα πήγαινε στο Διάστημα.
Αλλά αυτό δεν ισχύει. Η επικρατούσα αντίληψη τότε ήταν ότι πολύ σύντομα όλα αυτά θα ήταν εφικτά: αποικίες στη Σελήνη, διαστημικοί σταθμοί, τουρίστες του Διαστήματος, εξερεύνηση, ανακαλύψεις και πάει λέγοντας. Δεν ήταν απλώς επιστημονική φαντασία το όραμα του Στάνλεϊ Κιούμπρικ και του Αρθουρ Κλαρκ το 1968, με το «2001, η Οδύσσεια του Διαστήματος», αλλά μια αντανάκλαση, έκφραση του πνεύματος του καιρού εκείνου.
Αλλά… φευ. Η αρχική ευφορία άρχισε να φθίνει μετά την τελευταία προσσελήνωση, το 1972. Κάτι η οικονομική κρίση που γιγαντώθηκε το 1973, κάτι η συνειδητοποίηση ότι το Διάστημα είναι ένα εξωφρενικά ακριβό σπορ, οδήγησαν σε εγκατάλειψη του πρωταρχικού οράματος. Η ανθρωπότητα «βολεύτηκε» με διαστημικά λεωφορεία και τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, κυρίως με τις μη επανδρωμένες αποστολές στο απώτερο ηλιακό σύστημα. Αλλά ο άνθρωπος θέλει ακόμα να βγει «εκεί έξω». Αρκεί να έχει χρήμα. Από αυτή τη σκοπιά, η NASA μοιάζει με προβληματική επιχείρηση.
Το όραμα της πρώτης «διαστημικής εποχής» επιστρέφει, λοιπόν. Αλλά αλλιώς. Τα μεγαλεπήβολα διαστημικά πρότζεκτ των Ελον Μασκ, Μπράνσον και Μπέζος ήταν γνωστά από καιρό. Τώρα, η έννοια του αστροναύτη θα πρέπει να επαναπροσδιορισθεί. Οι μάχιμοι πιλότοι που ξέφυγαν από την τροχιά της Γης είναι μακρινό παρελθόν, το Διάστημα φαίνεται να ανήκει στα big bucks. Ενα εισιτήριο κοστίζει –προς το παρόν– περί τις 200.000 δολάρια. Ο διαστημικός τουρισμός δεν είναι για τους πολλούς.
Οι Μπέζος και Μπράνσον, λένε οι πιο ευαίσθητες φωνές, πήγαν στο Διάστημα χάρη στους εργαζομένους τους. Με τα δικά τους χρήματα το παίζουν τώρα αστροναύτες. Ολο αυτό, όμως, μαζί με τον σκεπτικισμό και τον πολιτικό προβληματισμό, φέρνει και έναν αέρα ανοιχτών οριζόντων. Ισως να ισχύει, τελικώς, αυτό που λένε οι Αμερικανοί: ο ουρανός είναι το όριο.