Τα θεμελιώδη δικαιώματα, σε ολόκληρο τον κόσμο, είναι ορισμένα και σαφώς διατυπωμένα. Προκύπτουν από την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου που υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών το 1948. Αυτή προβλέπει ότι «κάθε άτομο έχει δικαίωμα στη ζωή, στην ελευθερία και στην προσωπική του ασφάλεια», ότι «κανείς δεν επιτρέπεται να υποβάλλεται σε βασανιστήρια ή σε σκληρή, απάνθρωπη, ταπεινωτική μεταχείριση ή ποινή», ή «κανείς δεν μπορεί να συλλαμβάνεται, να κρατείται ή να εξορίζεται αυθαίρετα» κ.λπ.
Στην Ελλάδα, εθιμικώς και σιωπηρώς προστέθηκε ένα ακόμη άρθρο στα 30 της Διακήρυξης. Το «θεμελιώδες δικαίωμα στη δημοσιοϋπαλληλία». Αυτό χτίστηκε από το κίνημα των πάσης φύσεως αδιόριστων: καθηγητών, μουσειολόγων, θεατρολόγων κ.λπ. Ουδείς όλα αυτά τα χρόνια θεμελίωσε λογικώς γιατί κάποιος που τελειώνει μια φιλοσοφική σχολή πρέπει σώνει και καλά να διοριστεί στη μέση εκπαίδευση. Οπως είναι αυταπόδεικτο στην Οικουμενική Διακήρυξη ότι «κάθε άτομο δικαιούται ισονομία», έτσι και στην Ελλάδα θεωρήθηκε αυταπόδεικτο ότι «κάθε απόφοιτος ΑΕΙ δικαιούται διορισμό». Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια επιχειρήθηκε να γίνει το δικαίωμα καθολικό: όλοι πρέπει να μπαίνουν στα ΑΕΙ, να αποφοιτούν με το «δημοκρατικό πέντε», να γίνονται «αδιόριστοι» και, μετά, «με αγώνες κατακτάνε τα δικαιώματά τους».
Μέχρι τώρα, όπως προείπαμε, αυτό το σκεπτικό κυριαρχούσε εθιμικώς και σιωπηρώς. Ευτυχώς όμως βρέθηκε ο κ. Ανδρέας Ξανθός για να το διατυπώσει ρητώς. Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, μιλώντας στη Βουλή, διαφώνησε με την πρόνοια να παίρνουν υποχρεωτικώς άδεια άνευ αποδοχών όσοι δημόσιοι υπάλληλοι σε υγεία και προνοιακές δομές κ.ά. δεν εμβολιάζονται, διότι «η διάταξη πλέον εισάγει ουσιαστικά την αναίρεση ενός θεμελιώδους δικαιώματος που είναι το δικαίωμα στην εργασία και στην επιβίωση και στην αξιοπρέπεια» (22.7.2021).
Με άλλα λόγια, εκτός από το θεμελιώδες δικαίωμα όλων των Ελλήνων στη δημοσιοϋπαλληλία, θεμελιώνεται και το δικαίωμα των δημοσίων υπαλλήλων για αέναη μισθοδοσία· εμβολιαστούν δεν εμβολιαστούν, δουλεύουν δεν δουλεύουν, παράγουν δεν παράγουν το έργο για το οποίο προσελήφθησαν. Κάποιος μπορεί να πει ότι και αυτό το «θεμελιώδες δικαίωμα» προϋπήρχε, αφού: 1) Ελλείψει της «νεοφιλελεύθερης αξιολόγησης» ουδείς σήμερα γνωρίζει πόσοι στο Δημόσιο μισθοδοτούνται χωρίς να δουλεύουν και 2) το πρώτο αίτημα των συνδικαλιστών του Δημοσίου στις κινητοποιήσεις τους ήταν «να μη χαθούν τα μεροκάματα της απεργίας». Αυτό το έκαναν αμέσως δεκτό όλες σχεδόν οι κυβερνήσεις της Μεταπολίτευσης, δημιουργώντας έτσι κίνητρο για ακόμη περισσότερες απεργίες. Κατ’ αναλογία, δεν θα ήταν ένα πολύ ωραίο κίνητρο να μην εμβολιαστούν όσοι θέλουν να κάθονται μισθοδοτούμενοι; Στο χέρι τους δεν θα είναι;