Η μία, σούπερ σταρ στο τένις, άναψε την ολυμπιακή φλόγα στην τελετή έναρξης των Ολυμπιακών του Τόκιο, αλλά δεν θα φθάσει στον τελικό. Η 23χρονη Γιαπωνέζα Ναόμι Οσάκα, που βρίσκεται στο Νο 2 της παγκόσμιας κατάταξης, αποκλείστηκε στον τρίτο γύρο. Εχασε μέσα σε 1 ώρα και 8 λεπτά από την Τσέχα αντίπαλό της Μαρκέτα Βοντρούσοβα, η οποία είναι στο Νο 42. Πριν από λίγες μέρες μια άλλη σούπερ σταρ, της ενόργανης γυμναστικής, η αθλήτρια-σύμβολο της Αμερικής, η 24χρονη Σιμόν Μπάιλς, αποσύρθηκε έπειτα από μία όχι και τόσο επιτυχημένη προσπάθειά της στο άλμα. Σε ανάρτησή της στο Instagram παραδέχθηκε πως ένιωθε το βάρος όλου του κόσμου στους ώμους της. Σε δηλώσεις της η Μπάιλς εξήγησε ότι έκρινε πως δεν ήταν στην κατάλληλη ψυχική κατάσταση γι’ αυτόν τον αγώνα. Και αποφάσισε να προστατεύσει τόσο την ίδια όσο και τις συναθλήτριές της, πιστεύοντας ότι θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά την προσπάθειά τους να βρεθούν στο βάθρο.
Αρχές Ιουλίου, η Ναόμι Οσάκα είχε γράψει σε άρθρο της στο Time: «Ελπίζω όλοι οι άνθρωποι να καταλάβουν ότι είναι ok να μην είσαι ok και είναι ok να μιλάς γι’ αυτό. Υπάρχουν άνθρωποι που μπορούν να βοηθήσουν και συνήθως υπάρχει φως στο τέλος κάθε τούνελ». Πριν από το Ρολάν Γκαρός, η Ναόμι Οσάκα ανακοίνωσε ότι δεν θα δώσει συνεντεύξεις κατά τη διάρκεια του τουρνουά –κάτι που αποτελεί υποχρέωση για τους τενίστες– επικαλούμενη τις επιπτώσεις που έχει αυτή η διαδικασία στην ψυχική υγεία των αθλητών.
Η Σιμόν Μπάιλς, στο Τόκιο, δεν κρύφτηκε πίσω από προφάσεις και δικαιολογίες: «Ετρεμα και μετά βίας μπορούσα να κοιμηθώ. Ποτέ δεν έχω ξανανιώσει έτσι πριν από αγώνα και προσπάθησα να βγω εκεί έξω και να το διασκεδάσω. (…) Είναι απαίσιο όταν παλεύεις με το ίδιο το μυαλό σου. Θες να το κάνεις για τον εαυτό σου, αλλά ανησυχείς υπερβολικά για το τι θα πουν οι άλλοι, τι θα σκεφτούν, για το Ιντερνετ», παραδέχθηκε.
Είναι βέβαιο ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Τόκιο θα μείνουν στην Ιστορία για πολύ διαφορετικούς λόγους απ’ ότι συμβαίνει συνήθως με αυτήν την παγκόσμια, κορυφαία, συνάντηση. Η πανδημία –όσο περνάει ο καιρός γίνεται όλο και πιο σαφές– έχει απλώσει τα πλοκάμια της σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής μας. Δεν είναι μόνο ότι άλλαξε η καθημερινότητα δισεκατομμυρίων ανθρώπων σε όλον τον πλανήτη. Είναι και ότι κόντυναν οι αντοχές μας, τουλάχιστον με τον τρόπο που είχαμε μάθει να τις αναγνωρίζουμε και να τις κατατάσσουμε. «Είμαστε κι εμείς άνθρωποι», σχολιάζει με έμφαση η Σιμόν Μπάιλς, ομολογώντας το αυτονόητο: και οι πρωταθλητές δεν είναι (μόνο τουλάχιστον) μηχανές παραγωγής μεταλλίων. Είναι και άνθρωποι. Εχουν, δηλαδή, στιγμές κατάρρευσης, κόπωσης, αδυναμίας, αποτυχίας, άρνησης. Κάνουν –θέλουν και πρέπει– λάθος κινήσεις, που σημαίνει ότι το βάθρο μπορεί και να μην είναι πάντα η μοναδική επιδίωξή τους. Εχουν μαζί του μια σχέση λατρείας και μίσους. Ορίζει τη ζωή τους, είναι βρόχος και την ίδια στιγμή αποθέωση. Οι ρωγμές που προκάλεσε στη ρουτίνα η πανδημία φέρνουν και ανατροπές: επαναξιολόγηση, ζύγισμα των σημαντικών και των λιγότερο σημαντικών. Οι ειδικοί έχουν ήδη γνωματεύσει ότι το «εκτός ρουτίνας» για τους αθλητές αυτών των Ολυμπιακών δεν είναι χωρίς κόστος. Τους λείπει το κοινό, αφού αγωνίζονται μπροστά σε άδεια καθίσματα· τους λείπουν οι επευφημίες, η στήριξή του, η «συνομιλία» μαζί του. Η Ναόμι Οσάκα προσθέτει και μία ακόμη παράμετρο: «Ισως θα έπρεπε να δώσουμε στους αθλητές το δικαίωμα να κάνουν ένα ψυχολογικό διάλειμμα από τη διερευνητική ματιά των ΜΜΕ σε σπάνιες περιπτώσεις, χωρίς να υπόκεινται σε αυστηρές κυρώσεις». Η υπερβολική έκθεση, η δημοσιότητα χωρίς όρους και όρια «καίει» τους ανθρώπους, είτε είναι εξοικειωμένοι και μέρος του «παιχνιδιού» είτε βρίσκονται αιφνιδίως στην αρένα χάρη ενός συμβάντος, μιας διάκρισης, μιας βράβευσης, ενός ρεκόρ.
Η πανδημία, με την υποχρεωτική παύση στους ρυθμούς που επέβαλε, αναποδογύρισε το «ύφασμα», προδίδοντας τις ραφές του. Οι αλλεπάλληλες περιστροφές γύρω από το ίδιο πρόσωπο, η υπερεπένδυση χρημάτων και δημοσιότητας οδηγεί τους σούπερ σταρ στην κατάρρευση. Η μηχανή παραγωγής «υπερανθρώπων» χάνει λάδια. Και αυτή τη φορά παρακολουθεί τη βλάβη όλος ο πλανήτης.