Πυρκαγιές και «μετα-fake news»

2' 4" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Δύο μέρες τώρα τα κανάλια μεταδίδουν συνεχώς και σε ζωντανή μετάδοση την καταστροφική πυρκαγιά της Βαρυμπόμπης. Λειτουργούν όπως στο Μάτι πριν από τρία χρόνια, στην Πεντέλη το 2007 κ.λπ. Συνηθισμένα πράγματα με μία μόνο διαφορά. Το 2018 η ζωντανή μετάδοση της πιο φονικής πυρκαγιάς στην ιστορία της χώρας απέκτησε μεταφυσικά πολιτικά χαρακτηριστικά. Η συνήθης πρακτική των καναλιών να βγάζουν από τις καταστροφές ξίγκι δαιμονοποιήθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ. Η παρουσίαση της πυρκαγιάς με τους 102 νεκρούς παρουσιάστηκε ως σχέδιο των (τότε «μνημονιακών», νυν «συστημικών») Μέσων Ενημέρωσης να γκρεμίσουν τη λαοσωτήριο συγκυβέρνηση με τους ΑΝΕΛ.

Χρόνια τώρα γίνεται μεγάλη ακαδημαϊκή συζήτηση για τον τρόπο που τα ΜΜΕ καλύπτουν τις καταστροφές. Κάποιοι θεωρούν ότι η διαρκής ζωντανή μετάδοση αναγκάζει τους ρεπόρτερ να παρουσιάζουν μεμονωμένα συμβάντα («να δείτε εδώ το σπίτι που καίγεται!») διαστρεβλώνοντας τη γενική εικόνα. Αλλοι πάλι επικρίνουν τους δραματικούς τόνους διότι ενισχύεται ο αισθησιασμός της καταστροφής εις βάρος της είδησης, κι έτσι μεγαλώνει η απόγνωση των πολιτών. Μεγάλη κουβέντα γίνεται και για τη δυσαναλογία της παρουσίασης των ειδήσεων, με βάση την απόσταση του συμβάντος από την έδρα των ΜΜΕ. Οσο πιο κοντά είναι το γεγονός τόσο μεγαλύτερη η κάλυψή του. Το 2007, για παράδειγμα, αφιερώθηκε περισσότερος τηλεοπτικός χρόνος στη φωτιά της Πάρνηθας, που δεν είχε ανθρώπινες απώλειες, από όσος δόθηκε για την πυρκαγιά στην Ηλεία, παρ’ όλο που αυτή είχε 63 νεκρούς.
Η συζήτηση αυτή συνεχίζεται πολλά χρόνια και ορθώς, αφού ο ρόλος των ΜΜΕ στη Δημοκρατία είναι σημαντικός. Μόνον ο ΣΥΡΙΖΑ όμως μετατρέπει τις υπαρκτές παθογένειες (κάποιες εκ των οποίων είναι δομικές, π.χ. «όσο πιο κοντά τόσο πιο μεγάλη κάλυψη») σε πολιτικό αφήγημα. Εφτιαξε τη θεωρία της δήθεν κατατρεγμένης Αριστεράς που δεν μπορεί να σηκώσει κεφάλι διότι την κυνηγούν τα «συστημικά ΜΜΕ» και τρέχα γύρευε τι, και ποια είναι αυτά. 

Ετσι φτιάχνουν fake news για να εξηγήσουν κάθε πρόβλημα των ΜΜΕ ακόμη και τις ανακριβείς ειδήσεις. Επί της ουσίας δηλαδή φτιάχνουν «μετα-fake news». Είναι π.χ. άλλη κουβέντα αν το κράτος πρέπει να διαφημίζει δράσεις και στόχους στα ΜΜΕ, και άλλη η δαιμονοποίηση των ΜΜΕ διά της «λίστας Πέτσα». Είναι άλλη η συζήτηση αν υπήρχαν ρουσφέτια στη συγκεκριμένη δαπάνη (από εμπειρία ξέρουμε ότι πάντα υπάρχουν) κι άλλο να εξηγείται η –δύσκολη για τον ΣΥΡΙΖΑ– πολιτική πραγματικότητα, από τα 20 εκατομμύρια ευρώ που δόθηκαν στα ΜΜΕ. Για παράδειγμα: τις προηγούμενες μέρες ακούγαμε ότι η μικρή τηλεοπτική κάλυψη της πυρκαγιάς στην Αχαΐα οφειλόταν στη «λίστα Πέτσα», «ενώ στο Μάτι όλα τα κανάλια ήταν εκεί». Δηλαδή, τώρα που στη Βαρυμπόμπη η κάλυψη μεγάλωσε πολύ, τέλειωσε η επήρεια της «λίστας Πέτσα»;

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή