Οποιος έχει βιώσει εμπειρία δασικής πυρκαγιάς στην ελληνική επαρχία και γνωρίζει πώς είναι να απειλείται ο τόπος του, το χωριό του, ξέρει ότι η εκκένωση για την οποία μεγάλη συζήτηση έχει ξεκινήσει με αφορμή τις πρόσφατες καταστροφικές πυρκαγιές, γινόταν πάντοτε. Με το που αρχίζει η καμπάνα του χωριού της εκκλησίας να προειδοποιεί για τη φωτιά, τα παιδιά, οι γυναίκες, οι ηλικιωμένοι, οι άνθρωποι με προβλήματα υγείας εγκαταλείπουν τα σπίτια τους και μεταφέρονται σε ασφαλές σημείο. Δεν καθυστερούν λεπτό.
Οι άντρες που μπορούν να βοηθήσουν, όμως, μένουν πίσω και η παρουσία τους είναι πολύτιμη. Οι ντόπιοι γνωρίζουν τους δρόμους, τα περάσματα, τα μονοπάτια, τις χαράδρες, τη βλάστηση. Συχνά προβλέπουν σωστά πώς θα συμπεριφερθεί η φωτιά και ποια κατεύθυνση θα πάρει, δίνουν χρήσιμες πληροφορίες στην Πυροσβεστική, ενώ με τα αγροτικά τους μηχανήματα φτιάχνουν γραμμές άμυνας, κόβουν δέντρα και κλαδιά, βοηθούν με όποιον τρόπο μπορούν, και πολύ συχνά καταφέρνουν να σώσουν τα σπίτια τους, τα χωριά τους, ή έστω να μειώσουν τις απώλειες. Πάντα συνέβαινε αυτό, και το είδαμε και φέτος να συμβαίνει σε πολλά χωριά στην Εύβοια ή στην Πελοπόννησο.
Αν και είναι άδικη η κριτική ότι οι πολλές προληπτικές εκκενώσεις μείωσαν την αντίσταση στην πυρκαγιά –οι εκκενώσεις αδιαμφισβήτητα σώζουν ζωές–, εντούτοις η συζήτηση που εξελίσσεται μπορεί να είναι χρήσιμη και πολύ παραγωγική εάν οδηγήσει σε διορθωτικές κινήσεις και καινούργιες πολιτικές, τις οποίες ούτως ή άλλως επιβάλλει η κλιματική κρίση.
Στη συνέντευξή του στην «Κ» της περασμένης Κυριακής, ο καθηγητής Γιόχαν Γκολντάμερ, διευθυντής του Διεθνούς Κέντρου Παρακολούθησης Πυρκαγιών, υπογραμμίζει ότι «η ιδέα της αυτοάμυνας απαιτεί προετοιμασία. Αν ένα χωριό είναι απροετοίμαστο, γεμάτο εύφλεκτη ύλη, κατοικείται κυρίως από ηλικιωμένους, η εκκένωση είναι η σωστή επιλογή. Ωστόσο, αν σε μια περιοχή έχει προηγηθεί προετοιμασία και οι άνθρωποι γνωρίζουν πώς να προστατεύσουν τη ζωή και την περιουσία τους, τότε μπορούν να προσφέρουν βοήθεια στην Πυροσβεστική προστατεύοντας την περιουσία τους. Σε πολλές χώρες, οι πυροσβεστικές δυνάμεις απαρτίζονται κατά κύριο λόγο από εθελοντές».
Ο Γιόχαν Γκολντάμερ φέρνει ως παράδειγμα τη Γερμανία, η οποία διαθέτει 1,3 εκατ. εθελοντές. Υπάρχουν και στην Ελλάδα χιλιάδες εθελοντές που αν εκπαιδευτούν και εξοπλιστούν καλύτερα από την πολιτεία, η συνδρομή τους θα είναι ακόμη μεγαλύτερη. Η κλιματική κρίση ήδη δείχνει τα δόντια της. Στο μέλλον η ελληνική ύπαιθρος θα είναι όλο και πιο εύφλεκτη. Οι δυνάμεις, εναέριες και επίγειες, δεν θα είναι ποτέ αρκετές για πυρκαγιές όπως αυτή της Εύβοιας, ιδίως αν ξεσπούν και άλλες πυρκαγιές παράλληλα.
Η επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό, τους εθελοντές αλλά και τους κατοίκους που έχουν τη διάθεση και τις δυνάμεις να βοηθήσουν σε έργα πρόληψης, πυροπροστασίας και πυρόσβεσης, είναι μονόδρομος. Η κλιματική κρίση δείχνει ότι πολλά πρέπει να αλλάξουν και να σχεδιαστούν από την αρχή. Χρειαζόμαστε περισσότερες γραμμές άμυνας.