Κυριακή 8 Αυγούστου 2021, Αγιόκαμπος βόρειας Εύβοιας. Από νωρίς το πρωί η ατμόσφαιρα δεν θυμίζει πλανήτη Γη: ένα πυκνό, πορτοκαλοκίτρινο χρώμα απ’ άκρη σ’ άκρη, καταχνιά, στάχτες και μια όξινη κάπνα να γεμίζει τα ρουθούνια.
Τις προηγούμενες τέσσερις ημέρες δεχόμασταν βομβαρδισμό μηνυμάτων από το «112» για εκκενώσεις οικισμών και χωριών, τα ονόματα των οποίων μας ήταν πολύ οικεία. Από ένα ύψωμα λίγο πριν από την είσοδο στον Νέο Πύργο, την Παρασκευή, είδαμε τις τεράστιες μαύρες στήλες καπνού προς τη μεριά της Ιστιαίας. Το Σάββατο το απόγευμα, οι καπνοί είχαν θεριέψει. Το νέφος έδειχνε να υψώνεται πολύ ψηλά, είχε πάρει μια ανοιχτή κόκκινη απόχρωση και θύμιζε ατομικό «μανιτάρι».
Την Κυριακή το πρωί η αίσθηση είναι πια πνιγηρή και το «112» που έρχεται το μεσημέρι αξιώνει από τους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής «Αιδηψού, Ωρεών» κ.ά. να κλειστούν μέσα και να ασφαλίσουν ερμητικά πόρτες, παράθυρα και καμινάδες για «να μην εισπνέουν τις στάχτες».
«Το επόμενο μήνυμα ξέρεις ποιο θα είναι», μου λέει από το τηλέφωνο ο Τάσος Τέλλογλου, με τον οποίο είμαστε σε συνεχή επικοινωνία όλες αυτές τις μέρες.
Είμαι με δύο παιδιά (ένα μωρό και ένα παιδί σε ανοσοκαταστολή λόγω χημειοθεραπειών), δύο γυναίκες και τρεις γάτες. Εκκένωση θα σήμαινε ότι αφήνουμε το αυτοκίνητο και φεύγουμε με τα πόδια. «Εντάξει», του λέω, «φεύγω τώρα».
Καταφεύγουμε στο πορθμείο του Αγιόκαμπου με σκοπό να περάσουμε απέναντι στη Γλύφα με το φέρι. Επικρατεί σουρεαλιστική ατμόσφαιρα: μέσα σε αυτόν τον ασφυκτικό πορτοκαλοκίτρινο αέρα, με τα φέρι να πηγαίνουν και να έρχονται (ουσιαστικά δεν υπήρχαν δρομολόγια εκείνη την ημέρα) μεταφέροντας στη Γλύφα ολόκληρες αυτοκινητοπομπές, με τα πυροσβεστικά αυτοκίνητα και τα νοσοκομειακά να αποβιβάζονται και να φεύγουν τρέχοντας, με τις σειρήνες στη διαπασών, απευθείας «για το μέτωπο», μέσα σε όλο αυτό το κομφούζιο, δεξιά και αριστερά της προβλήτας κόσμος να κολυμπάει. Ή να πίνει το ούζο του. Ή να παίζει ρακέτες. Δύο παράλληλα σύμπαντα.
Εκείνη τη δύσκολη Κυριακή, το φέρι έφυγε πλήρες οχημάτων και επιβατών. Καθώς ανοιγόμασταν, βλέπαμε τον όμορφο κόλπο του Αγιόκαμπου τυλιγμένο σε αυτό το όξινο νέφος και τους λουόμενους μέσα σε αυτό.
Προηγουμένως είχα ασφαλίσει το εξοχικό με την καρδιά μου να σκίζεται. Η φωτιά απείχε από εμάς «περίπου μισή ώρα με το αυτοκίνητο». Θα έπρεπε όμως να πνεύσουν σφοδροί νότιοι άνεμοι για να τη φέρουν ώς τη βορινή άκρη του μεγάλου νησιού. Δεν πίστεψα λοιπόν ότι θα μας φτάσει. Το ρισκάρεις όμως; Στο μυαλό μου είχα μόνον εικόνες από το Μάτι: οικογένειες που είχαν πεθάνει αγκαλιασμένες.
Τον Αύγουστο του 2021, το Μάτι του Ιουλίου του 2018 ήταν ορόσημο όχι μόνον για την κρατική στρατηγική αλλά και, ψυχολογικά μιλώντας, για τον μέσο πολίτη που βρέθηκε έστω και σχετικά κοντά στο κακό. Το στοιχειό του Ματιού έσωσε ζωές αλλά η βόρεια Εύβοια καταστράφηκε.