Η αντίδραση στις Βρυξέλλες και στις μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες τον περασμένο Νοέμβριο, όταν κατέστη σαφές ότι ο Ντόναλντ Τραμπ είχε χάσει τις εκλογές, ήταν κάθε άλλο παρά αμφίσημη. Ο ενθουσιασμός των Ευρωπαίων ηγετών δεν κρυβόταν. Μετά τέσσερα «πέτρινα» χρόνια, όπου υβρίζονταν ως οικονομικοί αντίπαλοι των ΗΠΑ και ως κακοπληρωτές του ΝΑΤΟ, θα είχαν ξανά στον Λευκό Οίκο κάποιον με τον οποίο θα μπορούσαν να συνεννοηθούν.
Στην πράξη, ο Τζο Μπάιντεν δεν έχει αποδειχθεί η ενσάρκωση του πρίγκιπα του διατλαντικού παραμυθιού. Το πιο σημαντικό, χειροπιαστό, επίτευγμα της ανανεωμένης ευρωαμερικανικής συνεργασίας τους πρώτους μήνες της προεδρίας του –και δεν είναι ευκαταφρόνητο– είναι η διεθνής συμφωνία για την εταιρική φορολογία, που έλαβε τη στήριξη περισσότερων από 130 χώρες τον περασμένο Ιούλιο. Τον Ιούνιο, στο πλαίσιο της επίσκεψης Μπάιντεν στις Βρυξέλλες, ανακοινώθηκε επίσης ο τερματισμός της 17χρονης εμπορικής αντιπαράθεσης Boeing – Airbus.
Στο Αφγανιστάν, τα παράπονα των Ευρωπαίων εμπεριέχουν μια ισχυρή δόση υποκρισίας – άλλωστε, όπως υπενθύμισε μιλώντας στην «Κ» ο πρώην Αμερικανός πρέσβης στο ΝΑΤΟ Αϊβο Νταάλντερ, δεν είχαν διαμαρτυρηθεί όταν ο Τραμπ έδωσε τα χέρια με τους Ταλιμπάν τον Φεβρουάριο του 2020, επηρεάζοντας καθοριστικά την πορεία του εμφυλίου. Επιπλέον, όπως έδειξαν οι εξελίξεις με την εκκένωση, οι χώρες της Ε.Ε. παραμένουν σταθερά απρόθυμες να εμπλακούν στρατιωτικά σε τρίτες χώρες, ακόμη και για να υποστηρίξουν ζωτικά τους συμφέροντα. Παρ’ όλ’ αυτά, η έλλειψη διαβουλεύσεων ακόμη και με τις μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες από την πλευρά της Ουάσιγκτον σχετικά με την αποχώρηση άφησε πικρή γεύση.
Ισως πιο ενδεικτικό των ορίων της διατλαντικής αλληλεγγύης που είναι διατεθειμένος να επιδείξει ο Αμερικανός πρόεδρος είναι το γεγονός ότι αρνήθηκε να ανοίξει τα σύνορα των ΗΠΑ σε ταξιδιώτες από την Ε.Ε. Αυτό παρά το γεγονός ότι δόθηκε η δυνατότητα σε Αμερικανούς τουρίστες να επισκεφθούν ξανά την Ευρώπη ήδη από τον περασμένο Ιούνιο, με την ευρωπαϊκή πλευρά να αναφέρεται συχνά στην ανάγκη για «αμοιβαιότητα». Αφού πέρασε όλο το καλοκαίρι και δεν χαλάρωσαν οι αμερικανικοί περιορισμοί, προ δέκα ημερών το Συμβούλιο της Ε.Ε. αποφάσισε να επαναφέρει τους περιορισμούς για μη εμβολιασμένους Αμερικανούς. Η ραγδαία εξάπλωση της μετάλλαξης «Δέλτα» ήταν μόνον ένας από τους λόγους.
Αναγνωρίζοντας τα σημεία συνέχειας μεταξύ Τραμπ και Μπάιντεν, στην Ευρώπη μιλούν ξανά για ενίσχυση του στρατιωτικού αποτυπώματος της Ενωσης. Λίγοι περιμένουν αυτό να οδηγήσει σε χειροπιαστά αποτελέσματα. Καλύτερα θα ήταν να εστιάσει η Ε.Ε. στην ενίσχυση της συλλογικής οικονομικής της ισχύος (με την ενδυνάμωση του διεθνούς ρόλου του ευρώ, τη μείωση της εξάρτησης σε στρατηγικούς τομείς κ.ο.κ.), που θα της επιτρέψει να έχει μια πιο αυτόνομη φωνή και στη διεθνή γεωπολιτική σκηνή.