Στην αρχή της πανδημίας οι μεγάλοι οργανισμοί και υπηρεσίες ασφαλείας δημοσίευσαν αναλύσεις προβλέποντας ότι η παγκόσμια υγειονομική κρίση θα ευνοούσε τα πολιτικά άκρα, σπρώχνοντας τις νεότερες κυρίως γενιές στην αγκαλιά του βίαιου εξτρεμισμού. Ομολογώ ότι στην αρχή της πανδημίας, την περίοδο του πρώτου lockdown στην Ελλάδα, δυσκολευόμουν να αντιληφθώ το γιατί. Παρατηρώντας ωστόσο όσα επακολούθησαν και ειδικότερα τη γέννηση του αντιεμβολιαστικού κινήματος στην Ελλάδα και στον κόσμο, οι απορίες μου βρήκαν απαντήσεις. Για το πολιτικό περιθώριο, κάθε κρίση γεννάει ευκαιρίες.
Στην Ελλάδα, πιθανολογώ και στην υπόλοιπη Ευρώπη, αυτό που σήμερα ονομάζουμε αντιεμβολιαστικό κίνημα ξεκίνησε ως μια αυθόρμητη, συχνά βίαιη αντίδραση στα παρατεταμένα lockdowns. Ως τέτοια μπορούν να θεωρηθούν τα επεισόδια με την αστυνομία στην Κυψέλη και την Αγία Παρασκευή τον Μάιο του 2020. Στην πορεία του χρόνου, ωστόσο, οι κινητοποιήσεις απέκτησαν σαφή πολιτική ταυτότητα, που λίγοι δυσκολεύονται να αντιληφθούν. Ναι, η Αριστερά διατυπώνει αντιεμβολιαστικό λόγο και πιο πρόσφατα έκλεισε το μάτι στους αντιεμβολιαστές υγειονομικούς, καταψηφίζοντας τα πρόστιμα σε όσους εκδίδουν πλαστά πιστοποιητικά. Το αντιεμβολιαστικό κίνημα, ωστόσο, όπως αυτό εκφράζεται σήμερα στις πλατείες, έχει μια ξεκάθαρη πολιτική ταυτότητα: Ακροδεξιά.
«Η Δημοκρατία είναι κόλαση, εμβολιασμένος ίσον υποταγμένος», είναι ένα από τα συνθήματα μιας ομάδας εθνοφυλετιστών, που δίνει το «παρών» στις διαδηλώσεις των αντιεμβολιαστών, με τελευταία στη ΔΕΘ την ημέρα των εγκαινίων. «Για την Πατρίδα, το Εθνος και την Ορθοδοξία» και «Ελλάς ή τέφρα» έγραφαν τα πανό που ανήρτησαν στις διαδηλώσεις του περασμένου Σαββάτου τα μέλη εθνικιστικής ομάδας με έδρα τη Θεσσαλονίκη. Με φόντο το σύνθημα «Αλληλεγγύη στον Γιάννη Λαγό» φωτογραφήθηκαν τα μέλη άλλης εθνικιστικής οργάνωσης, που στα κοινωνικά δίκτυα δημοσιοποίησαν βίντεο με τα επεισόδια του περασμένου Σαββάτου στη Θεσσαλονίκη και σχόλιο «όχι στον υποχρεωτικό εμβολιασμό, πάμε γερά, τώρα δεν έχει πίσω».
Και εδώ που τα λέμε, η επικυριαρχία των ακροδεξιών στις κινητοποιήσεις ενάντια στα εμβόλια και τα μέτρα κατά του κορωνοϊού δεν είναι ελληνική ιδιαιτερότητα. Πρόσφατα σε κινητοποίηση αντιεμβολιαστών στο Παρίσι διαδηλωτές εμφανίστηκαν να έχουν κολλημένα στο πέτο τους κίτρινα αστέρια – σύμβολο στιγματισμού των Εβραίων από τους ναζί, ενώ αντίστοιχα φαινόμενα καταγράφονται σε κινητοποιήσεις ανά τον κόσμο. Ισως όμως αυτό να αποδειχθεί και το τρωτό σημείο του κινήματος. Ηδη οι επικεφαλής ορισμένων πιο «μετριοπαθών» κινήσεων, που πάντως κινητοποιούσαν μεγάλο αριθμό διαδηλωτών, έχουν φροντίσει να αποστασιοποιηθούν φοβούμενοι ταύτισή τους με φασίστες, θρησκόληπτους και νοσταλγούς της Χρυσής Αυγής. Ο χρόνος και η πορεία της πανδημίας θα κρίνουν πολλά.