Ο Λόρενς της ατομικής εποχής

Ο Λόρενς της ατομικής εποχής

2' 1" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ο Ουίλιαμ Λόρενς (William Laurence, 1888-1977) έγραφε ακόμα και όταν περπατούσε. Τιμημένος με βραβείο Πούλιτζερ το 1937, μαζί με άλλους τρεις συναδέλφους του, για τη συνεισφορά του στο επιστημονικό ρεπορτάζ, ο Λόρενς ουσιαστικά «ίδρυσε» το είδος αυτό της δημοσιογραφίας, όντας οργανικός συντάκτης των New York Times (ΝΥΤ).

Είχε εποπτεία επί των ζητημάτων αυτών βάσει σπουδών; Οχι ακριβώς. Αγαπούσε όμως την επιστημονική φαντασία, τον κέντριζαν τα λεγόμενα «μυστήρια του σύμπαντος», κυρίως όμως διέθετε μια μοναδική ικανότητα να εκλαϊκεύει τις πλέον απαιτητικές επιστημονικές έννοιες. 

Ο λιθουανικής καταγωγής Εβραίος, που ήρθε στην Αμερική το 1905 (το πραγματικό του όνομα ήταν Λιμπ Γουόλφ Σιου, μα το άλλαξε σε Ουίλιαμ Λόρενς: το πρώτο από τον Σαίξπηρ, το δεύτερο από τον Λεονάρντο ντα Βίντσι) κυνηγημένος απ’ το τσαρικό καθεστώς μετά τη συμμετοχή του στην επανάσταση εκείνης της χρονιάς, το 1940 κέρδισε την εμπιστοσύνη του ευφυούς φυσικού Ρόμπερτ Οπενχάιμερ από την πρώτη τους κιόλας συνάντηση για την κατανόησή του πάνω στην έννοια της πυρηνικής σχάσης.

Μια ωραία ημέρα του Απριλίου 1945, ένας επιβλητικός Αμερικανός στρατηγός, ο Λέζλι Γκρόουβς, εισέβαλε στα γραφεία των ΝΥΤ και «εξαφάνισε» τον Λόρενς για περίπου τέσσερις μήνες. Κανένας δεν έμαθε γιατί, αρχικά ούτε ο ίδιος ο Λόρενς.

Σύντομα, φυσικά, του είπαν: ο Γκρόουβς ήταν ο στρατιωτικός επικεφαλής του Προγράμματος Μανχάταν και ήθελε ο Λόρενς να είναι ο μόνος δημοσιογράφος που θα κάλυπτε το ατομικό πρόγραμμα, όπου επιστημονικός διευθυντής ήταν βέβαια ο Οπενχάιμερ. 

Η προϋπόθεση ήταν ότι θα έγραφε δημοσίως γι’ αυτό αργότερα και για ένα διάστημα μηνών θα ήταν αποκλεισμένος απ’ όλο τον υπόλοιπο κόσμο. Ετσι, ο Λόρενς έγινε ο μόνος δημοσιογράφος που παρακολούθησε τη γένεση της πρώτης ατομικής βόμβας, την πρώτη ατομική δοκιμή στο Λος Αλαμος, ήταν παρών στη νήσο Τινιάν του Ειρηνικού όταν απογειώθηκε για τη μοιραία αποστολή το «Ενόλα Γκέι», αλλά και επιβάτης στο έτερο Β-29, το «Μποκς Καρ», το οποίο έριξε την ατομική βόμβα στο Ναγκασάκι. 

Ο Λόρενς έγινε γνωστός ως «ατομικός Μπιλ», ενώ ήταν αυτός που επινόησε τον όρο «ατομική εποχή» (atomic age). Και, εννοείται, έτσι κέρδισε το δεύτερο Πούλιτζερ.

Πολλές δεκαετίες αργότερα, το 2004 για την ακρίβεια, ήρθαν οι επικρίσεις. Οντας στο payroll της αμερικανικής κυβέρνησης (και κυρίως του Πενταγώνου), θεωρήθηκε ότι καταπάτησε κάθε δημοσιογραφική αρχή. Η πιο βαριά κατηγορία εις βάρος του είναι ο ισχυρισμός του ότι η… ραδιενέργεια δεν μολύνει το περιβάλλον. 

Οι επικριτές αξίωσαν ακόμα και να του αφαιρεθεί το δεύτερο Πούλιτζερ. Τώρα αναμένεται στις ΗΠΑ η πρώτη του βιογραφία. Οι New York Times, πάντως, δεν επέστρεψαν το Πούλιτζερ…

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή