Κάποιοι ανακαλύπτουν τον εύκολο δρόμο για την ενίσχυση εσόδων και κερδών. Είναι ο εύκολος τρόπος με άνοδο τιμών, ο πληθωρισμός. Την έξαρση τιμών που οφείλεται στη συγκυρία «απολαμβάνει» η αγορά, παρότι δεν δείχνει μακράς διαρκείας.
Πάντα βέβαια υπάρχουν πραγματικοί λόγοι. Συνήθως η πραγματική αιτία έχει ως αφετηρία κάθε μανία που γιγαντώνεται επειδή αναπτύσσονται υπερβολικές εκτιμήσεις, φόβοι, συμφέροντα, κρυφοί υπολογισμοί…
Η πανδημία είχε επιπτώσεις στην παγκόσμια αλυσίδα προμηθειών, ενώ έντονες καιρικές συνθήκες έπληξαν καλλιέργειες. Μέρος της παραγωγής καφέ του μεγαλύτερου παραγωγού, της Βραζιλίας, καταστράφηκε. Κάποιες κυβερνήσεις έδρασαν άμεσα προκαλώντας νέα προβλήματα σε… άλλες. Η Ρωσία, που είναι από τους μεγαλύτερους παραγωγούς σιτηρών, φορολογεί τις εξαγωγές ώστε να αντιμετωπίσει την άνοδο τιμών στο εσωτερικό. Η Αργεντινή τον Μάιο απαγόρευσε προσωρινά εξαγωγές μοσχαρίσιου κρέατος για τον ίδιο λόγο. Στη Μ. Βρετανία υπάρχουν στα ράφια ελλείψεις που σχετίζονται με το Brexit και την αποχώρηση οδηγών μεγάλων φορτηγών από την Ε.Ε.
Η σημαντικότερη όμως αιτία για την πληθωριστική ατμόσφαιρα είναι η ψυχολογία της δυσάρεστης είδησης που θεωρείται πιο ενδιαφέρουσα, ίσως και ωφέλιμη.
Γι’ αυτό κανείς δεν πρόσεξε μια «ανιαρή» ανακοίνωση του FAO, του Παγκόσμιου Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ πριν από δέκα μέρες. Οι τιμές τροφίμων στον κόσμο μειώθηκαν για δεύτερο συνεχή μήνα, στα τέλη Ιουλίου, παρότι παραμένουν αυξημένες σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι.
Η πτώση τιμών αποδίδεται στην αύξηση παραγωγής αραβοσίτου στην Αργεντινή και τις ΗΠΑ, οι τιμές σε προϊόντα όπως το σκληρό σιτάρι επίσης μειώθηκαν, ενώ οι διεθνείς τιμές ρυζιού βρίσκονται σε χαμηλό δύο ετών. Πτωτικές επίσης είναι οι τιμές στα γαλακτοκομικά προϊόντα (βούτυρο, τυριά, γάλα σκόνη) στο βόρειο ημισφαίριο εξαιτίας των θερινών διακοπών, ενώ οι τιμές στο λάδι βρίσκονται σε χαμηλό πέντε μηνών, ειδικά στο λάδι από σόγια, το ηλιέλαιο κ.ά.
Αντίθετα, οι τιμές στη ζάχαρη αυξήθηκαν 1,7%, στην τέταρτη στη σειρά μηνιαία αύξηση εξαιτίας της αβεβαιότητας που προκάλεσε η παγωνιά στη Βραζιλία, που είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας του κόσμου, παρά τις προσδοκίες για μεγάλη αύξηση παραγωγής στην Ινδία.
Οσον αφορά τις τιμές στο κρέας, σημείωσαν οριακή άνοδο τον Μάιο εξαιτίας της ανόδου εισαγωγών πουλερικών στην Ανατολική Ασία, οι τιμές βοδινού επίσης είναι ανοδικές επειδή αυξήθηκαν οι εισαγωγές στην Κίνα, ενώ οι τιμές χοιρινού κρέατος μειώθηκαν.
Η αναστάτωση στις αγορές προφανώς έχει επιπτώσεις σε υπανάπτυκτες χώρες που έχουν έλλειψη τροφίμων, εξαρτώνται άμεσα από εισαγωγές, άνοδο του κόστους ενέργειας και μεταφοράς.
Οταν όμως στην ελληνική αγορά η άνοδος των τιμών ρεύματος περιορίζεται σε χαμηλά επίπεδα, ποιος είναι ο λόγος ανόδου τιμών στα οπωροκηπευτικά, που πωλούνται στην πρωτεύουσα και παράγονται μερικές δεκάδες χιλιόμετρα πιο μακριά; Είναι ο πληθωρισμός ευκαιριών κέρδους.
Φαίνεται ότι δεν υπάρχουν προϋποθέσεις για τη συνέχιση των πληθωριστικών προσδοκιών ώστε να αποδώσουν πραγματικά σε όσους προσβλέπουν σε αυτές. Οι τιμές τροφίμων πάντα επηρεάζονται από τις καιρικές συνθήκες, αυξάνονται ή μειώνονται ανάλογα με κυβερνητικές αποφάσεις, επιβολή δασμών και φόρων. Η πανδημία αναστάτωσε την παγκόσμια αγορά, μπορεί αυτή ή άλλη επιδημία να προκαλέσει νέες εντάσεις. Τίποτα όμως από όλα αυτά δεν καθιστά βιώσιμη μια εταιρική στρατηγική πληθωριστικής ψυχολογίας.
Οι επιχειρήσεις που την υιοθετούν, πρέπει γρήγορα να αναζητήσουν άλλη κατεύθυνση. Τα κέρδη θα έρθουν με αναδιοργάνωση, ψηφιακή μετάβαση, συγχωνεύσεις, νέες αγορές και προϊόντα. Η άνοδος τιμών δεν φέρνει τη σωτηρία, ακόμα κι αν έχει διάρκεια.