Στις αρχές Νοεμβρίου, τα μάτια –και οι ελπίδες– του κόσμου θα στραφούν στη Γλασκώβη, στη σύνοδο του COP26, με την προσδοκία γενναίων δεσμεύσεων, που θα επαναφέρουν τους στόχους που τέθηκαν πριν από έξι χρόνια στο Παρίσι σε πορεία επίτευξης.
Υπάρχουν περιθώρια αισιοδοξίας; Οι τρεις μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη έχουν κάνει ορισμένα σημαντικά βήματα τους τελευταίους μήνες. Η Κίνα, που σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις πλέον ευθύνεται για το 27% των παγκόσμιων εκπομπών άνθρακα, ανακοίνωσε μέσω του προέδρου Σι, κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ότι θα σταματήσει να χρηματοδοτεί εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρισμού με καύση άνθρακα στο εξωτερικό.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, με την αλλαγή της σκυτάλης στην προεδρία, επανήλθαν στη συμφωνία των Παρισίων, από την οποία είχε αποχωρήσει ο Ντόναλντ Τραμπ. Το φιλόδοξο νομοσχέδιο του Τζο Μπάιντεν για την αναβάθμιση των υποδομών, αρχικού προϋπολογισμού 3,5 τρισ. δολαρίων, περιλαμβάνει ογκωδέστατες επενδύσεις για την πράσινη μετάβαση, ενώ ο Λευκός Οίκος έχει υιοθετήσει τον στόχο της μείωσης των εκπομπών άνθρακα κατά 50%-52% το 2030 σε σύγκριση με το 2005. Η Ε.Ε. υιοθέτησε νομικά δεσμευτικό στόχο για μείωση των εκπομπών κατά 55% το 2030 (με έτος βάσης το 1990).
Αν όμως όλα αυτά είναι ενθαρρυντικά, ισχύει παράλληλα ότι η Κίνα δεν έχει προβεί σε αντίστοιχες δεσμεύσεις για την εγχώρια απαγκίστρωση από την καύση άνθρακα, ενώ δεν έχει δώσει καμία λεπτομέρεια για το πώς θα φτάσει στην κλιματική ουδετερότητα έως το 2060. Στις ΗΠΑ, τόσο οι Ρεπουμπλικανοί όσο και οι πιο συντηρητικοί Δημοκρατικοί νομοθέτες πιέζουν για συρρίκνωση του νομοσχεδίου για τις υποδομές, ειδικά όσον αφορά τις δράσεις για το κλίμα. Και οι διαπραγματεύσεις στην Ε.Ε. για το πακέτο Fit for 55, που περιέχει τα μέτρα μέσω των οποίων θα επιτευχθεί ο στόχος του -55% έως το 2030, κινδυνεύουν να τιναχθούν στον αέρα πριν καλά καλά ξεκινήσουν, λόγω του ενεργειακού σοκ που πλήττει τη Γηραιά Ηπειρο.
Σύμφωνα με τη νεότερη εκτίμηση του Διακυβερνητικού Πάνελ του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), που δημοσιεύθηκε τον περασμένο Αύγουστο, ο πλανήτης είναι ήδη θερμότερος κατά 1,1 βαθμό Κελσίου εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας σε σχέση με τις αρχές του 19ου αιώνα. Ο αριθμός αυτός θα αυξηθεί στον 1,5 βαθμό τις επόμενες δύο δεκαετίες – το ανώτατο όριο ασφαλείας που τέθηκε στο Παρίσι. Μπορεί να αποφευχθεί η περαιτέρω υπερθέρμανση, με τις ολέθριες συνέπειες που συνεπάγεται; Η Γλασκώβη θα δώσει ένα σαφές σήμα για το αν έχουμε τη βούληση να σώσουμε τους εαυτούς μας.