Ξέρεις ποιο είναι το κυριότερο πολιτικό πρόβλημα της Ελλάδας; Επειδή το πολίτευμα της δημοκρατίας ξεκίνησε στην Αρχαία Ελλάδα όλοι οι Ελληνες θεωρούν δεδομένο ότι η σύγχρονη ελληνική δημοκρατία λειτουργεί άψογα και με μεγάλη ωριμότητα. Το απόφθεγμα ανήκει σε έναν Βρετανό φίλο –καθηγητή πανεπιστημίου πλέον– λάτρη της Αρχαίας Αθήνας και επίμονο παρατηρητή της σύγχρονης Ελλάδας.
Η αλήθεια είναι ότι η πολιτική ωριμότητα που απαιτείται να δείχνουν τα ελληνικά κόμματα και μεγάλο μέρος του πολιτικού προσωπικού της χώρας παρουσιάζει σαφή καθυστέρηση σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Γι’ αυτό και ζητήματα που έχουν λυθεί εδώ και δεκαετίες στην υπόλοιπη Ευρώπη με συμβιβασμούς και ευρύτερες συναινέσεις, στην Ελλάδα εξακολουθούν να ταλανίζουν τη χώρα.
Χαρακτηριστικός είναι, πχ., ο μικροκομματικός τρόπος με τον οποίο κάποιοι πολιτικοί μας αντιμετώπισαν τα μνημόνια, με αποτέλεσμα να χάσουμε τουλάχιστον επτά χρόνια παραπάνω από την Ισπανία, την Πορτογαλία και την Κύπρο για να προσγειωθούμε στην πραγματικότητα και να αντιληφθούμε ότι πρόκειται για μονόδρομο. Εξακολουθούμε, δηλαδή, στη χώρα μας να διαφωνούμε και να συγκρουόμαστε για τα πάντα –από τα πιο μικρά έως τα πιο μεγάλα. Από το νομοσχέδιο για τα ζώα συντροφιάς και την επιστολική ψήφο έως τη συμφωνία για το όνομα των Σκοπίων αλλά και την μεγίστης εθνικής σημασίας συμφωνία Ελλάδας – Γαλλίας για τις φρεγάτες και τη ρήτρα αμυντικής συνδρομής.
Δυστυχώς, για μία ακόμη φορά οι μικροκομματικές σκοπιμότητες βάρυναν περισσότερο απ’ ό,τι το συμφέρον της χώρας.
Μάλιστα, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης έφτασε –υποτιμώντας τη νοημοσύνη όλων μας και τραυματίζοντας βάναυσα τη σοβαρότητά του–να καταψηφίσει μία από τις σημαντικότερες συμφωνίες που υπέγραψε μεταπολεμικά η Ελλάδα. Μία συμφωνία για την οποία το κόμμα του κ. Τσίπρα, ως κυβέρνηση, είχε εργαστεί για να πετύχει. Απέρριψε δηλαδή την προμήθεια των γαλλικών φρεγατών που έκλεισε η κυβέρνηση Μητσοτάκη σε πολύ χαμηλή τιμή –εκμεταλλευόμενη τη συγκυρία της αυστραλοαμερικανικής «πισώπλατης μαχαιριάς»– ενώ γνώριζε από πρώτο χέρι τις πολύ υψηλότερες τιμές που είχε προτείνει για τα ίδια όπλα η γαλλική κυβέρνηση στο παρελθόν.
Δυστυχώς, για μία ακόμη φορά οι μικροκομματικές σκοπιμότητες βάρυναν περισσότερο απ ό,τι το συμφέρον της χώρας που προστατεύεται από τη ρήτρα αμυντικής συνδρομής. Διότι ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας: δεν περιμένει κανείς ρεαλιστικά από τη Γαλλία να στείλει στρατό για να πολεμήσει μαζί με την Ελλάδα. Η ρήτρα αμυντικής συνδρομής δρα αποτρεπτικά. Το περασμένο καλοκαίρι που δεν υπήρχε καν η συμφωνία, μόλις κατέπλευσε το γαλλικό αεροπλανοφόρο στην περιοχή, οι Τούρκοι ως διά μαγείας «μαζεύτηκαν». Τώρα που ισχύει η συμφωνία, ο Τούρκος θα το σκεφτεί διπλά και τριπλά να προχωρήσει σε ακραίες προκλήσεις –πόσο μάλλον αν υπάρξει μια μόνιμη γαλλική παρουσία στα νερά του Αιγαίου.
Για να είμαστε βέβαια δίκαιοι, η μικροπολιτική αυτή οπτική δεν αφορά μόνο τον ΣΥΡΙΖΑ. Πάει πίσω στην Ιστορία και αφορά και άλλα κόμματα. Η σημαντική για την ειρήνη στην περιοχή Συνθήκη των Πρεσπών για το όνομα των Σκοπίων που υπέγραψε η κυβέρνηση Τσίπρα (με την οποία κατά βάθος θα συμφωνεί και ο κ. Μητσοτάκης) δεν έχει ακόμη κυρωθεί από την ελληνική Βουλή, ενώ παλαιότερα «το υποβρύχιο που γέρνει» για το οποίο η Ν.Δ. ως αντιπολίτευση έκανε σκληρή επίθεση στις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ αποδείχθηκε το μόνο όπλο που φοβούνταν οι Τούρκοι το περασμένο καλοκαίρι, αφού ποτέ δεν κατάφεραν να το εντοπίσουν στα βάθη των ελληνικών θαλασσών.
Πράγματι, οι θεσμοί της ελληνικής δημοκρατίας μπορεί να μην είναι αρκετά ώριμοι, όπως λέει ο Βρετανός φίλος μου. Ωστόσο η δημοκρατία στην Ελλάδα κατάφερε να σταθεί όρθια – παρά τη χρεοκοπία, την εκλογή της Χρυσής Αυγής και των «ψεκασμένων» στο ελληνικό Κοινοβούλιο. Το εκλογικό σώμα έδειξε, παρά τις αιματηρές θυσίες των μνημονίων, πολύ μεγάλη ωριμότητα τιμωρώντας εκλογικά εκείνους που επιχείρησαν να το κοροϊδέψουν υποσχόμενοι «λεφτόδεντρα» και «υπερήφανες διαπραγματεύσεις» κατά της Ευρώπης. Αντίθετα μάλιστα από τη Βρετανία, όπου οι θεσμοί λειτουργούν αλλά ο κόσμος παρασύρθηκε από τις ανοησίες του κ. Φάρατζ και του κ. Τζόνσον και οδηγήθηκε στο Brexit.
Είναι καιρός τα μεγάλα –έστω– πολιτικά κόμματα της Ελλάδας να ενηλικιωθούν και να κοιτάξουν το συμφέρον του τόπου. Γιατί, όπως σωστά είπε πρόσφατα και ο κ. Δένδιας στη Βουλή, δεν χωρούν μικροπολιτικές σκοπιμότητες όταν η Ελλάδα απειλείται από την επιθετική στάση της Τουρκίας. Και δυστυχώς θα συνεχίσει να απειλείται –ίσως και περισσότερο– και μετά την αποχώρηση του κ. Ερντογάν, αφού στην Τουρκία καλπάζει ο ακραίος εθνικισμός.