Ηταν 5 Φεβρουαρίου του 2003 και στην αίθουσα συσκέψεων των Ηνωμένων Εθνών ένας Αφροαμερικανός πήρε τον λόγο. Θα μιλούσε για 76 λεπτά συνέχεια. Ηταν η πιο δύσκολη δημόσια ομιλία της ζωής του. Μέσα σε αυτήν τη μία ώρα και το ένα τέταρτο προσπάθησε να πείσει τον πλανήτη ότι υπήρχε άμεση σύνδεση μεταξύ του Σαντάμ Χουσεΐν στο Ιράκ και της διεθνούς τρομοκρατίας των φανατικών ισλαμιστών. Η κατακλείδα ήταν μία: οι Ηνωμένες Πολιτείες έπρεπε να εμποδίσουν πάση θυσία τον Σαντάμ. Και ολόκληρος ο πλανήτης έπρεπε να σταθεί στο πλάι των ΗΠΑ. Η ομιλία δεν έπεισε. Δεν έπεισε καν τον ίδιο τον άνθρωπο που έβγαλε την ομιλία. Ο Κόλιν Πάουελ ήταν αυτός ο Αφροαμερικανός, υπουργός Εξωτερικών τότε, που προσπάθησε να πείσει τη διεθνή κοινότητα ότι η κυβέρνηση Μπους είχε δίκιο, και θα μετάνιωνε πικρά για αυτή του τη στιγμή, θεωρώντας πως θα ήταν κάτι σαν κηλίδα σε μια κατά τα άλλα επιτυχημένη καριέρα στρατιωτικού και πολιτικού έως το τέλος της ζωής του.
Και το τέλος της ζωής του ήρθε την περασμένη Δευτέρα στα 84 του χρόνια, έπειτα από επιπλοκές στην ήδη κλονισμένη υγεία του αφού προσβλήθηκε με κορωνοϊό.
Ο Πάουελ ήταν η ενσάρκωση του περίφημου «αμερικανικού ονείρου». Γόνος φτωχών μεταναστών από την Τζαμάικα, γεννημένος το 1937 και μεγαλωμένος στο Μπρονξ, μέτριος μαθητής, βρήκε την κλίση του όταν στα είκοσί του γράφτηκε στο κολεγιακό πρόγραμμα εκπαίδευσης εφέδρων αξιωματικών του αμερικανικού στρατού, όπου, αίφνης, βρήκε την τάξη, τον σκοπό, την κοινότητα, στοιχεία που έλειπαν από τη ζωή του. Κάπως έτσι ξεκίνησε μια λαμπρή στρατιωτική καριέρα τριάντα πέντε ετών, αν και το άστρο του Πάουελ έλαμψε εξίσου κι ενώ φορούσε πολιτική περιβολή. Αυτός ο ορισμός του αουτσάιντερ έγινε με το πέρασμα του χρόνου ο ορισμός του απόλυτου insider στα κέντρα αποφάσεων της αμερικανικής πολιτικής, αρχής γενομένης από την κυβέρνηση Ρέιγκαν.
Προτού όμως αναμειχθεί με την πολιτική, είτε ως ένστολος είτε ως πολιτικός, ο Πάουελ διέγραψε μεγάλη πορεία στο στράτευμα. Ο νεαρός δόκιμος, που βίωσε την άγρια πολιτική φυλετικού διαχωρισμού σε στρατιωτικές μονάδες του αμερικανικού Νότου, έκανε δύο περάσματα από το Βιετνάμ (το 1962-63 και το 1968), παρασημοφορήθηκε (το ελικόπτερο στο οποίο επέβαινε καταρρίφθηκε, ο ίδιος έσπασε το πόδι του, ωστόσο φρόντισε να διασώσει έναν συμπολεμιστή του που είχε τραυματιστεί πιο σοβαρά), υπηρέτησε σε διοικητικά πόστα στην Κορέα και στη Δυτική Γερμανία, κυρίως όμως ήταν ο ιθύνων νους πίσω από την κεραυνοβόλα εισβολή των ΗΠΑ στον Παναμά το 1989 και λίγο αργότερα στον πόλεμο του Κόλπου, μετά την κατάληψη του Κουβέιτ από το Ιράκ του Σαντάμ Χουσεΐν.
Με τον πόλεμο στον Κόλπο, ο Κόλιν Πάουελ, ως αρχηγός του αμερικανικού Γενικού Επιτελείου πλέον, έγινε αυτό που στην Αμερική αποκαλείται household name: κοινώς, πασίγνωστος. Το στρατιωτικό δόγμα που εισήγαγε έφερε την άμεση επιρροή του αμερικανικού τραύματος στο Βιετνάμ: χτυπάμε και φεύγουμε, κρατάμε τη διάρκεια του πολέμου όσο πιο σύντομη γίνεται, εξασφαλίζουμε τις λιγότερες δυνατές απώλειες. Αυτό φάνηκε ξεκάθαρα το 1991, όταν απέφυγε να στείλει πεζά τμήματα στη Βαγδάτη. Ο Σαντάμ, ωστόσο, παρέμεινε ασύλληπτος (σε αντίθεση με τον πόλεμο-αστραπή στον Παναμά, όταν οι Αμερικανοί συνέλαβαν τον Νοριέγκα). Ο Πάουελ πίστευε ότι αρκούσε ένας αδύναμος Σαντάμ, δεν χρειαζόταν η απομάκρυνσή του από την εξουσία, φοβούμενος πως κάποιο ακόμη πιο επικίνδυνο πρόσωπο θα αναλάμβανε στη θέση του.
Το στρατιωτικό δόγμα που εισήγαγε έφερε την άμεση επιρροή του αμερικανικού τραύματος στο Βιετνάμ: χτυπάμε και φεύγουμε, κρατάμε τη διάρκεια του πολέμου όσο πιο σύντομη γίνεται.
Κατά τον Πάουελ, το πιο σημαντικό ήταν ότι αν έπρεπε οι ΗΠΑ να αναλάβουν στρατιωτική δράση θα έπρεπε να εξασφαλίσουν τη στήριξη της κοινής διεθνούς γνώμης – κάτι που δεν συνέβη, φυσικά, στο Βιετνάμ και δεν θα συνέβαινε στην εισβολή του Ιράκ το 2003. Το 1993, ο Πάουελ αρνήθηκε να χρησιμοποιήσει στρατιωτική βία εις βάρος των Σέρβων της Βοσνίας, ενώ επί των ημερών του ως επιτελάρχη συνέβη το φιάσκο στο Μογκαντίσου της Σομαλίας, με τους δεκαοκτώ νεκρούς Αμερικανούς στρατιώτες, τα πτώματα των οποίων σκυλεύτηκαν δημοσίως από τους Σομαλούς. Συστήθηκε επιτροπή της Γερουσίας τότε, η οποία κατέκρινε τον Πάουελ πως άφησε την αμερικανική μονάδα των Ρέιντζερ ακάλυπτη σε εκείνη τη φάση. Την ίδια στιγμή, ο Πάουελ συνέβαλε καθοριστικά στην αποκατάσταση της τιμής των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων στη χώρα, αποκαθιστώντας την ίδια στιγμή την τραυματισμένη σχέση πολιτών και ενστόλων.
Ο ίδιος ήταν εξαιρετικά δημοφιλής στο εσωτερικό της Αμερικής, όντας ο πρώτος «τετράστερος» Αφροαμερικανός στρατηγός. Κυρίως όμως ήταν εξαιρετικά συμπαθής σε όλους για τον ήπιο (αν και αποφασιστικό) χαρακτήρα του, τη διπλωματική του ευελιξία, την παιδεία, το χιούμορ του και τον ανθρωπισμό του – όσο και αν ορισμένες φορές είχε τις ρωγμές του.
Τον Οκτώβριο του 1993 ο Πάουελ αποστρατεύτηκε και, όπως φημολογείται, έλαβε προκαταβολή έξι εκατομμυρίων δολαρίων για τη συγγραφή της αυτοβιογραφίας του, η οποία έγινε πολύ γρήγορα best seller. Οχι τυχαία, ο Δημοκρατικός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον του πρότεινε αργότερα τη θέση του υπουργού Εξωτερικών, αλλά ο Πάουελ αρνήθηκε. Οντας ρεπουμπλικανικών πεποιθήσεων, ο Πάουελ δέχθηκε με ενθουσιασμό το ίδιο πόστο το 2000, όταν του το πρότεινε ο πρόεδρος Μπους.
Επειτα ήρθε η 11η Σεπτεμβρίου και, βέβαια, το Ιράκ. Ηταν τότε που του αποδόθηκε ο χαρακτηρισμός «διστακτικός πολεμιστής» (ο οποίος δεν του άρεσε καθόλου), όταν προσπάθησε να αποτρέψει την εισβολή στο Ιράκ ερχόμενος σε αντιπαράθεση με τον αντιπρόεδρο Ντικ Τσένι και τον υπουργό Αμυνας Ντόναλντ Ράμσφελντ. Τα υπόλοιπα είναι Ιστορία, όπως συνηθίζουμε να λέμε, κυρίως η κατοπινή παραίτησή του από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, διαχωρίζοντας πλέον τη θέση του.
Οταν ήρθε η ώρα του Δημοκρατικού Ομπάμα, ο Ρεπουμπλικανός Αφροαμερικανός Πάουελ δεν δίστασε να τον στηρίξει ολόθερμα, όπως αργότερα τον Μπάιντεν, όντας φανατικός πολέμιος του Τραμπ (ο ίδιος ο Πάουελ είχε σκεφτεί σοβαρά να διεκδικήσει το χρίσμα για τον Λευκό Οίκο, γνωρίζοντας τη λαοφιλία του, όμως εντέλει αποφάσισε πως δεν ήταν γι’ αυτόν).
Υπάρχουν δύο ακόμη αμφιλεγόμενα σημεία στην καριέρα του: η ανάμειξή του στο «Ιρανγκέιτ», με τη μυστική πώληση όπλων στο Ιράν από τις ΗΠΑ (δεν κλήθηκε να λογοδοτήσει) και η σθεναρή αντίδρασή του στην εισαγωγή ομοφυλόφιλων ατόμων στις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις. Αυτό που έμεινε, ωστόσο, συνολικά ήταν η εικόνα του αρχετυπικού Αμερικανού, που ξεκίνησε από χαμηλά για να φτάσει ψηλά. Κάποιοι λένε ότι μορφές όπως ο Κόλιν Πάουελ οδήγησαν στο φαινόμενο Ομπάμα.