Είναι ένα δίλημμα που Αμερικανός καθηγητής θέτει στους πρωτοετείς φοιτητές του κάθε χρόνο εδώ και δύο δεκαετίες. Υποθέστε, τους λέει, ότι ένας από μηχανής θεός προσφέρει στην ανθρωπότητα έναν πόρο που βελτιώνει δραστικά την καθημερινότητα όλων. Επιτρέπει στους ανθρώπους να ζουν χωρίς μόχθο, να μετακινούνται με ασύλληπτη ταχύτητα, να έχουν αγαθά που ούτε φαντάζονταν πριν. Αλλά με υψηλό αντίτιμο: τον πρόωρο θάνατο τουλάχιστον 10,2 εκατομμυρίων ανθρώπων ετησίως. Θα τον δεχόσασταν ή όχι; Κάθε χρόνο, οι φοιτητές υψώνουν σύσσωμοι ένα ηχηρό όχι. Και όμως, το δώρο αυτό είναι τα ορυκτά καύσιμα, τους εξηγεί. Προκαλούν ατμοσφαιρική ρύπανση που σκοτώνει και την υπερθέρμανση της Γης, όμως λησμονούμε το κόστος, καθώς αποτελεί ακόμη μέρος της ζωής.
Η ιστορία αυτή επαναλαμβάνεται συχνά σε ομιλίες ανά την υφήλιο, ως κλασικό παράδειγμα επιλεκτικής εθελοτυφλίας μπροστά σε μεγάλους χρόνιους κινδύνους και της ανησυχίας μόνον ενώπιον μιας πρωτοφανέρωτης απειλής. Η πανδημία έλαβε τον χαρακτήρα του χρόνιου κακού. Ο ιός είναι εδώ, αλλά τον λησμονούμε, μαζί με τα μέτρα προφύλαξης. Ακόμη, ένα ετερόκλητο σώμα 1,5 εκατ. ανεμβολίαστων ενηλίκων στη χώρα μας, εκ των οποίων 600.000 άνω των 60 ετών, υποτιμά στρουθοκαμηλικά την κολοσσιαία βλαπτικότητα του ιού, υπερεκτιμώντας τις στατιστικά αμελητέες παρενέργειες του εμβολίου. Δέχονται τους δεκάδες ημερήσιους θανάτους αποστασιοποιημένα (όταν αποδέχονται την ύπαρξη του ιού), ως μέρος μιας ζωής (ή μιας σκευωρίας) που δεν τους αφορά.
Μαζί με την πίστη σε ανεδαφικές ιδέες είναι και η αποδοχή των κακών νέων ως μέρος της καθημερινότητας που πλήττει βαριά τη λογική. Η συνήθεια στομώνει τα ένστικτα, εξασθενεί τον έλεγχο της συνείδησης στις σκέψεις και στις πράξεις, αποδομεί την κοινωνική οργάνωση που είχε στηθεί ως προπύργιο ενάντια στους παραλογισμούς, καταβροχθίζει τις επαναλαμβανόμενες νουθεσίες.
Μόνο η εμφάνιση ενός ισχυρού συναγερμού, ενός τροποποιημένου καθαρού μηνύματος ενδέχεται να ραγίσει την πανοπλία όχι τόσο των έμμονων ιδεών όσο της κακοφορμισμένης ρουτίνας. Του μηνύματος που θα προκύψει αβίαστα από την ισχυρή προσήλωση της πολιτείας στην εντατική χορήγηση της τρίτης δόσης στους ήδη πεπεισμένους εμβολιασμένους. Της ιδέας ότι δεν πρόκειται περί νέου κύματος, αλλά περί νέας πανδημίας – των απροφύλακτων· οι οποίοι έχουν εισέλθει σε μια μάχη όπου μόνος αντίπαλος είναι ο εαυτός τους. Και ποιος εκτός από τον αυτόχειρα επιθυμεί την αυτοκαταστροφή;