Φέτος, παρά την πανδημία, είχαμε μια χρυσή χρονιά στον τουρισμό. Τόσο καλή που παράγοντες της αγοράς μιλούν για ένα μίνι 2019. Τα έσοδα Αυγούστου – Οκτωβρίου ξεπέρασαν τα 7 δισ., όταν δύο χρόνια πριν ήταν 8,4 δισ. Τα λεφτά αυτά διαχύθηκαν σε ολόκληρη την οικονομία, αλλά πρωτίστως πήγαν στα ξενοδοχεία και στην εστίαση· μπαρ, καφέ, εστιατόρια κ.ά. Χθες οι τελευταίοι κατέβασαν ρολά με το διαχρονικό παράπονο «δεν βγαίνουμε», «θα βάλουμε λουκέτο» κ.λπ.
Τα αιτήματα της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων είναι κατά κύριο λόγο οικονομικά: «Νέες χρηματοδοτήσεις ανάλογες εκείνων του 2020- αρχών του 2021… Μεταβολή επιστρεπτέας προκαταβολής σε μη επιστρεπτέα… Απαλλαγή από δημοτικά τέλη… Συνέχιση της επιδότησης των δόσεων δανείων…» κ.ά. Ο αρμόδιος υπουργός Ανάπτυξης Αδωνις Γεωργιάδης εξανέστη: «Στην εστίαση δόθηκαν τεράστιοι πόροι, υπερδιπλάσιοι πόροι από άλλους κλάδους. Ακούγεται και λίγο σαν αχαριστία καθώς τα χρήματα που πήραν τα στερήθηκαν άλλοι κλάδοι» (Open, 12.11.2021). Tη διετία 2020-2021 η εστίαση επιδοτήθηκε με πάνω από 1,5 δισ., σε μια χώρα που πριν από 6 χρόνια δεν μπορούσε να βρει 300 εκατ. για να κλείσει τα προαπαιτούμενα του μνημονίου. Να θυμηθούμε ότι ο φόρος που πόνεσε πιο πολύ τους Ελληνες, και κατέληξε να λέγεται ΕΝΦΙΑ, αποφέρει 2,7 δισ.
Το θέμα εν προκειμένω είναι ότι ο κλάδος της εστίασης έπειτα από 1,5 δισ. κρατικών ενισχύσεων και εν μέσω μιας χρυσής χρονιάς στον τουρισμό δηλώνει ότι δεν μπορεί να αντεπεξέλθει σε μια αναποδιά. Σύμφωνοι! Δεν είναι μικρό πράγμα να αφαιρείται ένα ποσοστό δυνητικών πελατών που μπορεί να φτάσει έως το 35%· λέμε «έως» διότι και οι ανεμβολίαστοι μπορούν να πάνε με επίδειξη αρνητικού PCR ή rapid test. Αλλά, δυστυχώς, το επιχειρείν έχει και καλοκαίρια σαν του 2019 και φθινόπωρα σαν του 2021. Ουδείς ζήτησε, για παράδειγμα, επιπλέον φόρους για τα αναπάντεχα 7 δισ. του τουρισμού το τρίμηνο Αυγούστου – Οκτωβρίου. Τα δούλεψαν οι άνθρωποι και καλοφάγωτα.
Μετά την τραυματική εμπειρία του 2015, πολλοί νοσταλγήσαμε την κανονικότητα. Μας παρεξήγησαν. Αυτό που όλοι οι αρμοί του συστήματος απεργάζονται, είναι η προ του 2009 κανονικότητα. Η ανάπτυξη βασίζεται κατά κύριο λόγο στην κατανάλωση. Η κυβέρνηση έχει περισσότερους μετακλητούς και από τους ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Τώρα αγωνίζεται να μη φτάσει το έλλειμμα το 10%. Οι συνδικαλιστές πιέζουν για ακόμη μεγαλύτερα ελλείμματα. Η αντιπολίτευση τάζει ακόμη περισσότερα, ενώ αντιτίθεται σε κάθε διαρθρωτική αλλαγή που θα αυξήσει το παραγόμενο προϊόν.
Το ξανάπαμε. Δεν επαναλαμβάνεται μόνον η Ιστορία, αλλά και οι χρεοκοπίες. Και αυτές ποτέ σαν φάρσα.