Δύο είναι τα πολιτικά συμπεράσματα από την προχθεσινή –μεγάλη επίσης– συμμετοχή στις εκλογικές διαδικασίες του ΚΙΝΑΛ. Πρώτον, το ΠΑΣΟΚ επιστρέφει και όχι για λόγους νοσταλγίας όπως λένε πολλοί, ή επειδή στο δημοφιλές σίριαλ «Η τούρτα της μαμάς» ακούγεται: «Αχ, ΠΑΣΟΚ, ωραία χρόνια!». Αν κινητήριος δύναμη ήταν η νοσταλγία, τότε ο γιος του ιδρυτή θα έπρεπε να σαρώσει.
Το γεγονός ότι στον πρώτο γύρο οι εκλογείς ήταν το 67% των ψηφοφόρων του 2019, ενώ σε κάποιες περιφέρειες οι ψηφοφόροι στις εσωκομματικές εκλογές ήταν περισσότεροι από τις εθνικές (Πάνος Σταθόπουλος, «Καθημερινή» 12.12.2021), δείχνει τα μελλούμενα. Υπάρχει χώρος στην Κεντροαριστερά για να γίνει το ΠΑΣΟΚ βασικός παίκτης.
Υπάρχουν πολλές ερμηνείες γι’ αυτήν την απρόσμενη συμμετοχή. Μπορεί να έπαιξε ρόλο και η οργανωτική δεινότητα της ομάδας Ανδρουλάκη να κινητοποιεί πολίτες· ιδιότητα κτηθείσα εν πανεπιστημίω. Είναι πιθανόν όμως να αποτελεί και κάποιου τύπου «αυτοκριτική» του εκλογικού σώματος, που αδίκησε το Κίνημα τα δύσκολα χρόνια της κρίσης.
Το ΠΑΣΟΚ φορτώθηκε δυσανάλογο κρίμα για τις αμαρτίες του πολιτικού συστήματος συνολικώς. Πλήρωσε περισσότερο ακόμη και από τη Ν.Δ., της οποίας η διακυβέρνηση (ειδικώς την περίοδο 2007-2009) έγινε ο πυροκροτητής της χρεοκοπίας, ύστερα από μια μακροχρονίως σοβούσα κρίση.
Το δεύτερο που αξίζει να σημειωθεί είναι πως το αίτημα της ανανέωσης σάρωσε τις παραδόσεις και τα βαριά ονόματα του Κινήματος. Είναι ανανέωση στα τυφλά, αφού τώρα περιμένουμε να ακούσουμε τις θέσεις του νέου αρχηγού και να δούμε το πολιτικό του στίγμα, αλλά όπως και στην περίπτωση του κ. Αλέξη Τσίπρα, μπορεί να δείχνει ότι υπάρχει μια νέα γενιά που θέλει τους εκπροσώπους της στα κεντρικά πολιτικά όργανα. Δίκαιο και δικαιολογημένο. Συνεπώς, οι δύο εκλογικές αναμετρήσεις στο ΚΙΝΑΛ μπορεί μην είναι ήττα μόνο του κ. Γιώργου Παπανδρέου, αν και αυτός κουβαλά το μεγαλύτερο βάρος της. Ισως να είναι σινιάλο αποχαιρετισμού στην προηγούμενη γενιά στελεχών του ΠΑΣΟΚ εν συνόλω. Δεν υπήρχαν γκρίζα μαλλιά στην κουστωδία του νέου αρχηγού μετά τη θριαμβευτική νίκη του.
Εκ των πραγμάτων, λοιπόν, η ανανέωση ξεκίνησε από την Κυριακή στο ΚΙΝΑΛ. Με τα καλά της και τα ελλείμματα γνώσης ή/και της εμπειρίας. Δεν είναι προς θάνατο. Η γνώση και η εμπειρία θα αποκτηθούν από τη νέα ηγετική ομάδα του ΚΙΝΑΛ-ΠΑΣΟΚ. Απλώς θέλουμε να ελπίζουμε ότι, σε αντίθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ, όπου επίσης μια νέα γενιά ανέλαβε τα ηνία, η γνώση και η εμπειρία δεν θα αποκτηθούν στου κασίδη το κεφάλι. Και αυτή είναι η δυσκολότερη αποστολή του κ. Νίκου Ανδρουλάκη.