Ποτέ άλλοτε στη μεταπολεμική εποχή δεν ήταν τόσο εμφανής η διασύνδεση των πολύπλοκων συστημάτων που κάνουν τον κόσμο να λειτουργεί. Ποτέ άλλοτε στην πρόσφατη ιστορία η συμπεριφορά και η τύχη του ενός δεν συνδέθηκε τόσο στενά με τη στάση ζωής και τη μοίρα των άλλων. Η υγεία από ατομική υπόθεση έγινε κοινωνική. Η ασθένεια απέκτησε ξανά μια ηθική διάσταση. Η συνεργασία για τον έλεγχο της πανδημίας έγινε ο απώτερος στόχος. Αν και όχι όλων.
Πόσο βαθιά θα επηρεάσουν όλα αυτά τη μετά πανδημία ζωή; Διότι η πανδημία κάποτε θα λήξει. Οπως λέει και ο πρώην πρόεδρος της ΕΙΝΑΠ Στάθης Τσούκαλος, «αν και διήρκεσε πολύ για τα όπλα που διαθέτουμε, καμία αρρώστια δεν έφερε ποτέ τη Δευτέρα Παρουσία, η φύση αποκαθιστά εντέλει τα πράγματα». Οι τραυματισμένες κοινωνίες θα ανακάμψουν. Διάγουμε την ασταθή και ασαφή τελευταία φάση της πανδημίας αναμένοντας τη μετάβαση στις συνθήκες που θα επιτρέψουν τις κοινότητες των ανθρώπων να ορθοποδήσουν σε έναν κόσμο που αλλάζει. Σύμφωνα με την έκθεση Global Trends του Αμερικανικού Συμβουλίου Πληροφοριών, η «μεταπανδημική εποχή» θα χαρακτηρίζεται από όλο και συχνότερα ακραία καιρικά φαινόμενα, γήρανση του πληθυσμού, βραδύτερα παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη. Παράλληλα, από τεχνολογικές εξελίξεις, ο ρυθμός και η εμβέλεια των οποίων θα αυξάνονται ολοένα πολλαπλασιάζοντας τις ανθρώπινες δυνατότητες, αλλά και δημιουργώντας εντάσεις και κατακερματισμούς εντός και μεταξύ των κρατών που θα διαταράξουν τη ζωή και τα μέσα διαβίωσης πολλών ανθρώπων. Κρατικοί και ιδιωτικοί κολοσσοί θα διεκδικήσουν την ηγεσία στην επιστήμη και στην τεχνολογία με πιθανές επιπτώσεις στην οικονομική, στρατιωτική και κοινωνική ασφάλεια.
Η έκθεση παρουσιάζει πέντε σενάρια, το πιο αισιόδοξο από τα οποία περιγράφει μια αναγέννηση των δημοκρατιών και της προόδου και τα λιγότερο αισιόδοξα έναν κόσμο οξυμένων ανταγωνισμών, όπου η παγκοσμιοποίηση θα καταρρεύσει, θα αναδυθούν ισχυρά μπλοκ για την προστασία των κρατών από αυξανόμενες απειλές, θα ενταθεί η αμφισβήτηση σε όλα τα πεδία, θα ενδυναμωθούν οι αντιμαχόμενες ιδεολογίες και οι αντικρουόμενες απόψεις για τη βελτίωση της κατάστασης των ανθρώπων.
Στο αβέβαιο μεταπανδημικό σύμπαν, το περισσότερο ή λιγότερο φωτεινό, η αναγνώριση της κοινής μοίρας θα ήταν ίσως η πιο χρήσιμη μνήμη στην αποκλιμάκωση των συγκρούσεων.