Τον Δεκέμβριο του 2008 η ελληνική κοινωνία ξύπνησε σε έναν εφιάλτη. Μετά τον φόνο του Αλέξη Γρηγορόπουλου η Αθήνα κι άλλες πόλεις έγιναν παρανάλωμα πυρός από οργισμένους νέους, χωρίς συγκεκριμένα αιτήματα. Ενεοί όλοι παρακολουθούσαμε να φουντώνει η οργή που ήταν μαζική και πολλοί δεν υποψιαζόμασταν ότι υπήρχε.
Τότε γράφτηκαν πολλά, αλλά δεν άφησαν τίποτε στη συλλογική μας συνείδηση. Επικράτησε η ρηχή εξήγηση ότι τα νεοδεκεμβριανά του 2008 ήταν απλώς προϊόν του «δικαίου της παραβατικότητας», που χρόνια καλλιέργησε στην Ελλάδα η Αριστερά.
Λέμε «ρηχή», διότι ναι μεν το δόγμα της ανομίας διευκόλυνε την έκρηξη, αλλά μια μαρτυρία του Νίκου Αλιβιζάτου έδειξε τα βαθύτερα αίτιά της: «Ενας πιτσιρικάς 15-16 ετών (χωρίς κουκούλα αλλά με ένα κόκκινο μαντίλι στον λαιμό) κλωτσάει με μανία έναν κάδο απορριμμάτων. Μπροστά στους έκπληκτους διαβάτες, βάζει φωτιά στα σκουπίδια και εξαφανίζεται φωνάζοντας: “Πάρ’ τα Εφραίμ, πάρ’ τα Εφραίμ”». (Τα «Δεκεμβριανά» των δεκαεξάρηδων, Καθημερινή 14.12.2008). Να θυμηθούμε ότι και τότε με την αρχειοθέτηση των υποθέσεων πολιτικής διαφθοράς (Βατοπέδι, υπόθεση Παυλίδη κ.ά.) και με το πρόωρο κλείσιμο της Βουλής από την τότε κυβέρνηση, δημιουργήθηκε η αίσθηση της αδικίας και της ατιμωρησίας των πολιτικών ή, όπως έγραψε ο κ. Αλιβιζάτος, «για τα “Δεκεμβριανά των δεκαεξάρηδων” φταίει η αδιαφορία, αν όχι η απέχθεια που τους προκαλούν η πολιτική μας ζωή και οι θεσμοί της».
Σήμερα, αν κοιτάξει κάποιος τα κοινωνικά δίκτυα μπορεί να διακρίνει διογκούμενη δυσφορία. Αυτή έγινε έντονη με τις αποκαλύψεις για όσα κατηγορείται –τοκογλυφία, παιδεραστία, πορνεία κ.ά.– ο καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου που έπεσε θύμα ξυλοδαρμού. Σε μια χώρα που κάποιος μπορεί να χάσει τη δουλειά του επειδή κάποιο άστοχο σχόλιο θεωρείται «σεξουαλική παρενόχληση», ένα ολόκληρο σύστημα απέτυχε να θέσει σε διαθεσιμότητα κάποιον που καταγγέλλεται για παιδεραστία! Να θυμίσουμε ότι αυτές οι καταγγελίες κοινοποιήθηκαν, εκτός από τον πρύτανη και τις δικαστικές αρχές, στον Κ. Γαβρόγλου (δύο επιστολές), στη Ν. Κεραμέως (τέσσερις επιστολές), ακόμη και στον πρωθυπουργό. Να σημειώσουμε επίσης ότι στο Διαδίκτυο κυκλοφορούν τα κείμενα των μηνύσεων και καταθέσεων της δυσώδους αυτής υπόθεσης, στα οποία διαβάζουμε ότι ο εν λόγω καθηγητής κοκορευόταν ότι «έχει γερές πλάτες στο κόμμα της Νέας Δημοκρατίας» και ως απόδειξη αυτού έφερνε τον διορισμό σε δύο υψηλές κρατικές θέσεις: στο Κέντρο Μελετών Ασφαλείας του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και στη διοίκηση του Πράσινου Ταμείου.
Εξι μήνες πριν από τα «νεοδεκεμβριανά του 2008», ο Γιώργος Παπανδρέου δήλωνε πως σε ό,τι αφορά τα ζητήματα διαφθοράς «για τον πολιτικό κόσμο τα ψέματα τελειώσανε (…) Είτε θα δράσουμε είτε θα μας πάρει ο κόσμος με τις πέτρες» (26.6.2008). Αυτό ισχύει πολύ περισσότερο σήμερα επειδή ζούμε ένα παράδοξο: ενώ η κυβέρνηση σκληραίνει τη στάση της στο κοινό έγκλημα, επικρατεί μια περίεργη ανοχή στο έγκλημα του λευκού κολάρου…