Το λες και κεφαλοκλείδωμα. Η καταστατική λαβή με την οποία ο Τσίπρας εννοεί να εξουδετερώσει την εσωκομματική του αντιπολίτευση δεν σπάει. Δεν είναι εύκολο για τους θιγόμενους να αμυνθούν.
Δεν θα είναι εύκολο, ας πούμε, για τον Ευκλείδη Τσακαλώτο, το πιο προβεβλημένο στέλεχος της συριζαϊκής μειοψηφίας, να αμφισβητήσει «θεσμικά» το πλαφόν των τριών θητειών, τη θέσπιση του οποίου προωθεί ο Αλέξης Τσίπρας. Ο Τσακαλώτος είναι ένας από τους βουλευτές που θα υποχρεωθούν να μην είναι ξανά υποψήφιοι. Η κριτική του μπορεί έτσι να ενοχοποιηθεί σαν διάβημα προσωπικής αυτοσυντήρησης, που τυλίγεται εκ των υστέρων με ιδεολογικό μανδύα.
Το ίδιο ισχύει και για το άνοιγμα της ηγεσίας –αρχηγού και κεντρικής επιτροπής– στη βάση. Από τη στιγμή που το εκλογικό σώμα περιορίζεται στα εγγεγραμμένα μέλη, ο ισχυρισμός της εσωκομματικής μειοψηφίας, περί αλλοίωσης της φυσιογνωμίας του κόμματος, αδυνατίζει. Αν η κάλπη ήταν ανοιχτή και στα μη μέλη, θα γινόταν ευκολότερα πιστευτή η αγωνία ότι θα μπουν οι «περαστικοί» να νερώσουν το αριστερό DNA του κόμματος. Αλλά τώρα;
Τώρα, η ιδεολογική σκαλωσιά που επιχειρεί να στήσει ο Τσακαλώτος και οι σύντροφοί του στην ορθόδοξη συνιστώσα, τρίζει. Η αντίδραση στην εκλογή από τη βάση μπορεί εύκολα να αποκρουστεί ως αριστερός ελιτισμός. Και πράγματι. Στο σκεπτικό ότι η μαζική κάλπη καταλήγει πάντα στην κυριαρχία ενός «σταρ σίστεμ», μπορεί κανείς να διαγνώσει μια βαθιά καχυποψία του κομματικού ιερατείου για το κοινό που υποτίθεται ότι εκπροσωπεί. Ο ρητορικώς αφηρωισμένος «λαός», αντιμετωπίζεται ξαφνικά ως ποίμνιο αδαών, που ψηφίζει μόνο με κριτήρια τηλεοπτικού ριάλιτι.
Γιατί η αριστερά πτέρυγα φοβάται τον «λαό» του κόμματος;
Πίσω από αυτήν τη δημοφοβία κρύβεται η ανομολόγητη αίσθηση των παλαιών στελεχών ότι για τη βάση του μεγάλου ΣΥΡΙΖΑ είναι ξένοι. Το ακροατήριο του τσιπρικού κόμματος δεν είναι ο ομοιογενής κήπος τής πάλαι ποτέ ανανεωτικής αριστεράς. Αυτός ο κλάδος, που προέρχεται από το ΚΚΕ Εσωτερικού σε όλες τις εκδοχές του, μάλλον υπερεκπροσωπείται στα ηγετικά κλιμάκια.
Αν είναι έτσι, η μετάλλαξη που επισείουν τώρα σαν κίνδυνο ο Τσακαλώτος και η Ομπρέλα έχει προ πολλού συντελεστεί. Από την εποχή της αντιμνημονιακής του παραφοράς, ο ΣΥΡΙΖΑ είχε σωρηδόν ενσωματώσει λαϊκιστικά και αντισυστημικά στοιχεία ασύμβατα με την κουλτούρα της φιλελεύθερης, ευρωστρεφούς Αριστεράς.
Η αγανακτισμένη μάζα που συσσώρευσε το «ριζοσπαστικό» κόμμα για να γίνει πλειοψηφικό ήταν ανιδεολογική. Η ταυτότητά της αποτυπώνεται αυθεντικότερα στον δεσπόζοντα πολακισμό, παρά στις μαρξιστικές ενατενίσεις του Τσακαλώτου.
Πώς να πείσουν; Ανησυχούν τώρα για την αριστερή παρθενία του κόμματός τους οι άνθρωποι που επί σχεδόν πέντε χρόνια κάθονταν στα ίδια υπουργικά έδρανα με τον Καμμένο.