Στις 4 Νοεμβρίου 1961 ορκίστηκε η κυβέρνηση Κωνσταντίνου Καραμανλή που προέκυψε από τις εκλογές της 29ης Οκτωβρίου, τις επονομαζόμενες εκλογές «βίας και νοθείας». Ηδη το πολιτικό κλίμα ήταν ιδιαίτερα βαρύ, αφού ο Γεώργιος Παπανδρέου την 1η Νοεμβρίου δήλωσε: «Εξ ονόματος της Ενώσεως Κέντρου καταγγέλλω ενώπιον του ελληνικού λαού και του Ανωτάτου Αρχοντος τα εκλογικά αποτελέσματα ως προϊόν βίας και νοθείας…».
Δύο μόλις ημέρες μετά την ορκωμοσία της κυβερνήσεως, στις 6 Νοεμβρίου, η Αθήνα και ο Πειραιάς γνώρισαν καταρρακτώδη βροχή που συνοδεύτηκε από μεγάλες πλημμύρες. Οι λαϊκές συνοικίες ήταν γεμάτες από παράγκες και χαμόσπιτα, σχεδόν όλα αυθαίρετα, ενώ η ανοικοδόμηση γινόταν με τρόπο άναρχο, χωρίς καμία πρόνοια για αποχετευτικά και άλλα έργα. Σε όλες τις ελληνικές ταινίες αυτής της εποχής αποτυπώνεται πλήρως η κατάσταση που επικρατούσε τότε στις φτωχογειτονιές, αλλά και το όνειρο της πολυκατοικίας.
Αποτέλεσμα αυτών των μεγάλων πλημμυρών ήταν να χάσουν τη ζωή τους, μέσα στη λάσπη, 43 άνθρωποι. Περίπου 300 σπίτια κατέρρευσαν πλήρως, ενώ 1.500 ήταν ετοιμόρροπα. Ηταν απολύτως φυσιολογικό σύσσωμη η αντιπολίτευση να κατηγορήσει την κυβέρνηση, καθώς το πολιτικό κλίμα ήταν ήδη τεταμένο λόγω της αμφισβήτησης του εκλογικού αποτελέσματος. Επιπλέον, η κυβέρνηση Καραμανλή μπορεί να είχε μόλις ορκισθεί, αλλά η ΕΡΕ κυβερνούσε επί πέντε χρόνια, οπότε δεν υπήρχε κανένα ελαφρυντικό για τις κατηγορίες της Ενωσης Κέντρου και της ΕΔΑ, η οποία έδωσε και ταξική διάσταση στις καταστροφές.
Η κυβέρνηση έπρεπε να αμυνθεί, γιατί βαλλόταν πανταχόθεν. Στο υπουργείο Προεδρίας λειτουργούσε το λεγόμενο «συμβούλιο μελετών» υπό την εποπτεία του στρατηγού Ν. Γωγούση, γνωστού για τη συμμετοχή του στο κίνημα της 30ή Μαΐου 1951. Αντικείμενο του συμβουλίου ήταν ουσιαστικά η αντικομμουνιστική εκστρατεία, στο πλαίσιο της πολιτικής που επιλέχθηκε μετά τις εκλογές του 1958.
Αυτό το συμβούλιο πρότεινε να κινητοποιηθεί όλος ο κρατικός και παρακρατικός μηχανισμός ώστε «να διαδοθεί διά της προπαγάνδας και του ψιθύρου η φήμη εις τον λαόν ότι τας πλημμύρας προεκάλεσαν μετεωρολογικαί μεταβολαί προελθούσαι εξ αποτόμων μεταβολών της θερμοκρασίας… από τας ατομικάς εκρήξεις της Σοβιετικής Ενώσεως».
Ηταν μια ιδιόμορφη αντίληψη για την κλιματική αλλαγή, εν καιρώ Ψυχρού Πολέμου.