Η χειρότερη ζημιά που προκαλεί η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία είναι η ανατροπή της ιεράρχησης των παγκόσμιων προβλημάτων. Μέχρι πριν από δύο εβδομάδες η μεγάλη πρόκληση που αντιμετώπιζε η ανθρωπότητα ήταν ο κίνδυνος από την κλιματική αλλαγή. Ο κίνδυνος παραμένει ο ίδιος και χειρότερος, όμως τώρα μπήκαν στη μέση πιο άμεσες προκλήσεις. Μέχρι προχθές η ανθρωπότητα βάδιζε, έστω και μετ’ εμποδίων, προς στενότερη συνεργασία ανάμεσα στα κράτη και ένα από τα βασικά κίνητρα ήταν ο έλεγχος της υπερθέρμανσης του πλανήτη και η περιβαλλοντική καταστροφή. Είχαν πειστεί οι περισσότερες κυβερνήσεις ότι αν το πρόβλημα δεν αντιμετωπιζόταν εγκαίρως, σε μερικές δεκαετίες η ζωή στη Γη όπως την ξέρουμε θα τελείωνε και μαζί όλα τα υπόλοιπα. Σε αυτά τα υπόλοιπα συγκαταλέγονται σύνορα, πατρίδες, κράτη και όλες οι κατασκευές και αποσκευές που έχει φτιάξει και κουβαλά ο άνθρωπος στην πλάτη του. Είχαν παραδεχτεί επίσης οι ηγεσίες το αυτονόητο, δηλαδή ότι η διαχείριση των μέτρων για τον έλεγχο της κλιματικής αλλαγής απαιτεί στενή διεθνή συνεργασία. Εδώ και μερικά χρόνια είχε αρχίσει μια πορεία προσέγγισης, έσπαγαν στεγανά όπως αυτά της Σοβιετικής Ενωσης και της Κίνας, άνοιγαν σύνορα, και οι λαοί γνωρίζονταν καλύτερα μεταξύ τους. Το ρεύμα προς στενότερη επαφή και συνεργασία δεν είχε ιδεολογικά κίνητρα. Το οδηγούσαν η ανάγκη και η καθημερινή εμπειρία. Η κοινή διαχείριση της απειλής από την κλιματική αλλαγή έπαιξε αποφασιστικό ρόλο στην προσέγγιση ανάμεσα στα κράτη και στους λαούς. Από την πορεία προς παγκόσμια συνεργασία ο Πούτιν μάς γύρισε στην εποχή της βεντέτας. Αδηλο πόσο θα κρατήσει αυτή η τρέλα, αλλά κάποτε θα τελειώσει. Ο κόσμος θα βγει τραυματισμένος απ’ αυτήν την περιπέτεια. Στον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής χάθηκε πολύτιμο έδαφος και χρόνος. Αλλά ο αγώνας θα συνεχιστεί, γιατί δεν υπάρχει επιλογή. Οι φυσικές καταστροφές που θα πυκνώνουν, φωτιές, παγετοί, ξηρασίες, καύσωνες, θα μας υπενθυμίζουν ποια είναι τα πραγματικά προβλήματα. Για τις καλομαθημένες γενιές που δεν έζησαν τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και τα χρόνια που τον ακολούθησαν, το σοκ που προκαλούν τα γεγονότα της Ουκρανίας είναι ένα μάθημα. Φάνηκε το χάος κάτω από τα πόδια μας, αναβίωσε ο εφιάλτης του πυρηνικού κινδύνου και υπήρξαν άμεσες συνέπειες στα πορτοφόλια. Ολα αυτά είναι τροφή για σκέψη και κίνητρα για την επαναφορά του κόσμου σε ένα σύστημα συμβίωσης πιο στέρεο από πριν και στη σωστή ιεράρχηση των προβλημάτων του πλανήτη. Η παγκοσμιοποίηση είναι μονόδρομος.
Στον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής χάθηκε πολύτιμο έδαφος και χρόνος. Αλλά ο αγώνας θα συνεχιστεί, γιατί δεν υπάρχει επιλογή.
Αυτό είναι το καλό σενάριο. Υπάρχουν και άλλα που προτιμώ να μην τα σκέπτομαι.