Στις διεθνείς σχέσεις, ο χώρος για συναισθηματισμούς είναι περιορισμένος. Αλλά η ιδέα ότι θα μπορούσαμε να κλείσουμε τα μάτια και τα αυτιά μας στο δράμα του ουκρανικού λαού επειδή είμαστε μικρή χώρα και «δεν μετράμε», ή επειδή έχουμε ιστορικούς δεσμούς με τη Ρωσία μιας άλλης εποχής, ή επειδή η Τουρκία έχει αρνηθεί μέχρι σήμερα να συμμετάσχει στις κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας και ελπίζει να επωφεληθεί από την κατάσταση, θα ήταν υποκρισία για μία χώρα που βασίζει την εξωτερική της πολιτική στο διεθνές δίκαιο.
Εκτός από την καταδίκη της εισβολής, η Ελλάδα έστειλε στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία και συμμετέχει πλήρως στις οικονομικές κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας – μία απόφαση που έχει υψηλό κόστος σε μια εποχή όπου οποιαδήποτε έκθεση στη ρωσική αγορά θεωρείται αδυναμία.
Μιλώντας στο Συνέδριο του Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών στην Ουάσιγκτον, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης τόνισε ότι η στάση της Ελλάδας ήδη μας στοιχίζει, και σημείωσε την πίεση από τη ρωσική πλευρά ώστε να μην υποστηρίξουμε την Ουκρανία, όχι μόνο στη διπλωματία αλλά και στην οικονομία, την ενέργεια και τον τουρισμό.
Αναγνωρίζοντας τη στάση της, το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ επαίνεσε την ελληνική κυβέρνηση «για την ουσιαστική και έγκαιρη βοήθεια που προσέφερε στην κυβέρνηση της Ουκρανίας», ανθρωπιστική και στρατιωτική. Σημείωσε δε ότι αυτή δόθηκε μέσα σε λίγες ώρες από το αίτημα του προέδρου Ζελένσκι στη διεθνή κοινότητα, δείχνοντας την αλληλεγγύη της Ελλάδας με την Ουκρανία. Ο Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα Τζέφρεϊ Πάιατ κατέταξε μάλιστα χθες την Ελλάδα μεταξύ των τριών χωρών που ανταποκρίθηκαν με τη μεγαλύτερη αποφασιστικότητα και αμεσότητα στο αίτημα της Ουκρανίας για βοήθεια, σημειώνοντας την ομιλία του πρωθυπουργού στη Βουλή αλλά και την κρίσιμη συνεισφορά της Ελλάδας στο ειδικό στρατιωτικό υλικό που χρειάζεται η χώρα.
Αμερικανοί αναλυτές τόνισαν στο συνέδριο ότι βρισκόμαστε διεθνώς σε σημείο καμπής. Η παγκόσμια αρχιτεκτονική ασφαλείας έχει ξεκινήσει έναν συστημικό μετασχηματισμό σε ένα νέο πεδίο ψυχροπολεμικού ανταγωνισμού των μεγάλων δυνάμεων, με γνώμονα τη στρατηγική ισχύ και με αλληλένδετα σημεία έντασης. Για τις ΗΠΑ, ο ρόλος της Ελλάδας είναι σαφής: Ως ένας «σημαντικός στρατηγικός εταίρος που προωθεί την ασφάλεια, τη σταθερότητα και τη δημοκρατία» σε διάφορες περιοχές σημασίας για τις ΗΠΑ, «διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην υπεράσπιση της Νοτιοανατολικής Πτέρυγας του ΝΑΤΟ».
Σε αυτό το περιβάλλον, η ουδετερότητα για μια ευρωπαϊκή χώρα που επηρεάζεται τόσο άμεσα από την ασταθή περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου δεν σημαίνει ευελιξία αλλά μεγαλύτερο κίνδυνο. Πόσο μάλλον όταν η ίδια αισθάνεται ότι απειλείται από τον ρεβιζιονισμό ενός επιθετικού γείτονα. Πρόκειται για το σημείο όπου ο ιδεαλισμός συναντά τον ρεαλισμό.
Για την ευκαιρία, μία μικρή χώρα με γεωστρατηγικά σημαντική θέση να επενδύσει σε αυτή, ώστε να ενδυναμώσει το συγκριτικό πλεονέκτημα των ισχυρών της συμμαχιών και μαζί της εθνικής της ασφάλειας – και να υπεραμυνθεί των θεμελιωδών αρχών του διεθνούς δικαίου, της εδαφικής ακεραιότητας και κυριαρχίας.
