Ποιο πρόσωπο θέλουμε να έχει η εξουσία; Εύκολη η απάντηση: ανθρώπινο. Και στη συνέχεια; Πώς προσδιορίζεται; Πώς διαχωρίζεται από το ανθρωπόμορφο, που έχει τη δύναμη να προσελκύει στρατιές ακολούθων; Οι ημέρες που διανύουμε βοηθούν να δηλώσουμε την αποστροφή μας για τον Πούτιν και να εξάρουμε τη στάση του Ζελένσκι. Και αυτό, πάλι, δεν θα συναντούσε ομοθυμία, στη χώρα μας για παράδειγμα, όπου το αυτονόητο όταν δεν διαστρεβλώνεται, ιδεολογικοποιείται, για να μπορεί εκθύμως να καταργηθεί.
Πρόσφατα, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, σε τιμητική εκδήλωση για την ίδια στη Στέγη Γραμμάτων, επέλεξε να μιλήσει προσωπικά, αυτοβιογραφούμενη με αμεσότητα και ειλικρίνεια. Προσωπικό, όμως, δεν σημαίνει και μη πολιτικό. «Ο πόλεμος στην Ουκρανία», είπε, «δεν περιορίζεται στη γεωστρατηγική ισχύ». «Είναι και μια ευθεία και δραματική σύγκρουση αξιών, ανάμεσα στην ελευθερία και στον απολυταρχισμό, που επιδιώκει να σαρώσει τον κόσμο μας και να αναιρέσει τα μεταπολεμικά μας κεκτημένα».
Ο συνταγματολόγος Αντώνης Μανιτάκης, στην ίδια εκδήλωση, αναφερόμενος στην Κατερίνα Σακελλαροπούλου υπογράμμισε εύστοχα ότι «εισάγει μια τομή στον συμβολικό ρόλο του θεσμού, σπάζοντας κάποια στερεότυπα. Και αυτό το κάνει συνειδητά». Με τις παρεμβάσεις και τους λόγους της επιδιώκει να ενώσει «το εμείς με τους άλλους, με τους ξένους, με τους διαφορετικούς». Ανεξάρτητα από φυλετικές, εθνικές, θρησκευτικές ή άλλες ταυτότητες και διακρίσεις. Το μήνυμα που στέλνει είναι ότι «είμαστε όλοι ελεύθεροι και ίσοι πολίτες».
Το γεγονός ότι η ΠτΔ έχει λίγες εξουσίες δεν μειώνει τη σημασία του ρόλου της ούτε του υποδείγματος που προσφέρει στην κοινωνία.
Δεν νοείται «ανθρώπινο πρόσωπο» εξουσίας χωρίς δημοκρατική συνείδηση, χωρίς στέρεους δεσμούς με τις αρχές της ισότητας, της ισονομίας, της ισηγορίας και της ισοπολιτείας.
Η ευθύτητα και η αξιοκρατική αντίληψη είναι δύο ακόμη στοιχεία αλληλένδετα. Θα μπορούσε να προσθέσει κανείς κι άλλα, με κίνδυνο η εξιδανίκευση να οδηγήσει στην εξαέρωση του προτύπου. Ομως, αν αυτός ο πόλεμος μπορεί να προσφέρει μια υπηρεσία στην ανθρωπότητα, εκτός από όλεθρο και φρίκη, είναι να ξαναφρεσκάρει την απαραβίαστη γραμμή ανάμεσα στη δημοκρατία και στην απολυταρχία. Ανάμεσα στο ανθρώπινο και στο ανθρωπόμορφο. Το πρώτο, με όλες τις ατέλειες και τα λάθη, θέλει να απευθυνθεί. Το δεύτερο, τρομοκρατώντας, να επιβληθεί.
