Η Ελλάδα έχει συνολικά 430 πανεπιστημιακά τμήματα. Πολλά από αυτά ιδρύθηκαν σε εποχές παχιών αγελάδων από πολιτικούς που ενδιαφέρονταν πρωτίστως για ψήφους και λιγότερο για την ανάπτυξη μιας τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ισχυρής, με διεθνή εμβέλεια.
Αν δούμε τον πίνακα με τα τμήματα ΑΕΙ θα απορήσουμε ουκ ολίγες φορές. Για παράδειγμα, τι χρειάζονται τόσο πολλά τμήματα ιστορίας – αρχαιολογίας, φιλολογίας, φιλοσοφίας, παιδαγωγικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, απλής ιστορίας ή σύνθετης όπως αυτής που συνδυάζεται με τη διαχείριση πολιτισμού περιβάλλοντος και την εθνολογία, όταν στην πλειονότητα των περιπτώσεων οι πτυχιούχοι τους αναζητούν μια θέση στην εκπαίδευση; Μέχρι να την κατακτήσουν –μεσήλικες πια– έχουν εκθέσει για ουκ ολίγα χρόνια τον αριθμό τηλεφώνου τους στις κολόνες προς άγραν ιδιαίτερων μαθημάτων.
Ανάλογα ερωτήματα προκαλεί η ύπαρξη τμημάτων μηχανικών, οικονομικών επιστημών, λογιστικής, δασοπονίας. Για παράδειγμα, στην ίδια περιφέρεια υπάρχουν τρία τμήματα λογιστικής, μόνο που το ένα φέρει στον τίτλο του τα πληροφοριακά συστήματα και τα άλλα δύο τη χρηματοοικονομική.
Βέβαια, εκτός από τις πολιτικές επιλογές των εκάστοτε κυβερνώντων, τα ελληνικά πανεπιστήμια έχουν απλωθεί υπερβολικά για λόγους που σχετίζονται και με τις φιλοδοξίες πανεπιστημιακών. Αρκετοί θυμούνται την προ δεκαεπενταετίας περίπτωση καθηγητή που επειδή «ασφυκτιούσε» στη σκιά συναδέλφου του σε εμβληματικό ΑΕΙ δημιούργησε ένα ίδιο τμήμα σε περιφερειακό ΑΕΙ και έγινε πρόεδρός του! Τώρα οι προ δεκαετίας πρωτοδιόριστοι στο τμήμα της περιφέρειας έχουν επιστρέψει στο κεντρικό τμήμα. Αλλη πρόσφατη ιστορία: Στη βόρεια Ελλάδα καθηγητές πρώην ΤΕΙ θεωρούν το τμήμα τους –πανεπιστημιακό πλέον διά χειρός Κώστα Γαβρόγλου– τσιφλίκι τους και αρνούνται ακόμη και να υπογράψουν διορισμούς επειδή δεν είναι της «παρέας τους»! Μπορούμε να παραβλέψουμε τα τμήματα που ιδρύθηκαν για να ικανοποιηθεί η πεθερά πολιτικού, η σύζυγος μεγαλοπανεπιστημιακού ή τη «σκάντζα» μεταξύ δύο τμημάτων για να βολευτεί η κουνιάδα εγχώριου γκουρού της αοριστολογίας;
Οι πανεπιστημιακοί –που τώρα με πολυσέλιδες αποφάσεις τονίζουν το έργο και τη σημασία των τμημάτων τους για να αποφύγουν συγχώνευση ή κατάργηση– δεν είναι άμοιροι ευθυνών.