Η πρόληψη της βίας

1' 59" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η βία και το έγκλημα εξελίσσονται δυναμικά τα τελευταία χρόνια. Οι έννοιες της ανθρώπινης και της κοινωνικής ασφάλειας έχουν αναδείξει με τον πλέον έντονο τρόπο το πλαίσιο των κοινωνιών διακινδύνευσης στις οποίες ζούμε. Οι απειλές και οι κίνδυνοι σχετίζονται με την καθημερινότητα των ανθρώπων, γεγονός που δημιουργεί νέες ευαλωτότητες. Η οικογένεια, το βασικό κύτταρο προστασίας και υποστήριξης, έχει πλέον συνδεθεί με την εμφάνιση βίαιων και εγκληματικών συμπεριφορών. Χαρακτηριστικά παραδείγματα βίας εντός της οικογένειας αποτελούν η ενδοοικογενειακή βία, η κακοποίηση ανηλίκων, αλλά και στη χειρότερη διάστασή της οι δολοφονίες ανθρώπων από μέλη οικογενειών τους, όπως οι γυναικοκτονίες, που το τελευταίο διάστημα αναδείχτηκαν μία από τις σημαντικότερες μορφές βίας στην Ευρώπη, αλλά και στην Ελλάδα.

Αυτή η συζήτηση για τη βία και την εγκληματικότητα στο πλαίσιο των οικογενειακών σχέσεων και δομών ήρθε ξανά στην επικαιρότητα με αφορμή και την υπόθεση της Πάτρας. Εκ των πραγμάτων, η συζήτηση γι’ αυτές τις μορφές βίας συνδέεται με βαθύτερες αιτίες. Αυτή η διάσταση της έρευνας συνδυάζει έναν αριθμό πολλών και διαφορετικών επιστημών και μεθόδων (ψυχολογία, κοινωνιολογία, ανθρωπολογία, εγκληματολογία, πολιτική επιστήμη, οικονομική ανάλυση κτλ.). Η έμφαση δίνεται σε βαθύτερες αιτίες/δομικούς παράγοντες (κοινωνικός αποκλεισμός, φτώχεια κτλ.), στην κρίσιμη παράμετρο της ψυχικής υγείας και της συναισθηματικής κατάστασης, αλλά και στα γεγονότα-καταλύτες, που μπορούν να πυροδοτήσουν την απότομη μετάβαση στη χρήση βίας ή στη διενέργεια ενός εγκλήματος. Στην καρδιά αυτής της προσέγγισης συναντάμε τους πλέον ευάλωτους ανθρώπους και ομάδες.

Επi της ουσίας, είναι η ανάγκη για μια νέα προσέγγιση στις πολιτικές ασφαλείας, που δεν βασίζεται στην αντιμετώπιση και στην καταστολή. Οι κρίσιμες παράμετροι εδώ είναι η πρόληψη, η προστασία των ευάλωτων και ο συνδυασμός πολιτικών ασφαλείας και πρόνοιας. Αυτό έχει άλλωστε στην καρδιά της η έννοια της ανθρώπινης ασφάλειας, την ελευθερία του ανθρώπου από τον φόβο και από τις στερήσεις (freedom from fear, freedom from want).

Η ασφάλεια ως προστασία είναι το κυρίαρχο πολιτικό πρόταγμα, που περιλαμβάνει τη δι-υπηρεσιακή συνεργασία, κυρίως με κοινωνικές υπηρεσίες και υπηρεσίες του τομέα της υγείας, τον εντοπισμό και την προστασία ευάλωτων ομάδων και την αξιοποίηση μεθόδων όπως η αξιολόγηση επικινδυνότητας. Σε αυτό το πλαίσιο, κρίσιμες είναι και οι πολιτικές για την ενδυνάμωση των σχέσεων των οικογενειών.

Το κράτος ως πάροχος ασφάλειας πρέπει να μετεξελιχθεί και να δώσει έμφαση σε μορφές βίας και εγκλήματος που παλιότερα θεωρούνταν χαμηλής προτεραιότητας. Αυτή είναι η φιλοσοφία των σύγχρονων κρατών προστασίας (Protective States).

* Ο κ. Τριαντάφυλλος Καρατράντος είναι δρ Ευρωπαϊκής Ασφάλειας και Νέων Απειλών, ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή