Πάντα ονειρευόταν ένα σπίτι με κήπο, αλλά προσαρμόστηκε στα δεδομένα της ζωής της. Η πίσω βεράντα του διαμερίσματός μας, η νότια, έγινε ο δικός της μικρός κήπος – πεδίον δόξης λαμπρό για τις αξιοθαύμαστες ικανότητές της στην ανθοκομία και στην κηπουρική. Ηξερε τα πάντα για κάθε φυτό: αν του αρέσει ο ήλιος ή η σκιά, αν το πολύ νερό τού κάνει καλό ή το αρρωσταίνει, ποιο είδος χώματος είναι κατάλληλο γι’ αυτό, πότε πρέπει να βοηθηθεί με λίγο λίπασμα, πότε χρειάζεται κλάδεμα. Θυμόταν σε ποιες θέσεις είχε κρύψει βολβούς (φρέζιες, ίριδες, νάρκισσους) και ανησυχούσε αν κάποιος δεν έβγαινε στην ώρα του.
Κάθε άνοιξη οι γλάστρες της ήταν γεμάτες λουλούδια –κατιφέδες, πανσέδες, σκυλάκια, γαρίφαλα, μπιγκόνιες– και μυρωδικά. Τα φρόντιζε σαν παιδιά της, τα καμάρωνε, τα χάιδευε, τα γιατροπόρευε. Δεν τη ρώτησα ποτέ, με παραξένευε, για να είμαι ειλικρινής, αυτό το ενδιαφέρον της, όμως είμαι σίγουρη ότι τα έβλεπε ως έμψυχα πλάσματα. Συχνά έσκυβε πάνω τους και τους μιλούσε. Κι εκείνα, λες και καταλάβαιναν την αγάπη της, γέμιζαν χυμούς, θέριευαν. Της ανταπέδιδαν την αφοσίωσή της με ένα πανηγύρι χρωμάτων και αρωμάτων στα λίγα τετραγωνικά του μπαλκονιού που έβλεπε στον ακάλυπτο της πολυκατοικίας…
Πάντα ονειρευόταν ένα σπίτι με κήπο. Δεν πρόλαβε να το αποκτήσει. Εφυγε νικημένη από τον καρκίνο, με τον οποίο πάλεψε σκληρά για μια πενταετία. Μετά τον θάνατό της, τα φυτά άρχισαν να μαραζώνουν και να πεθαίνουν κι αυτά, οι άδειες γλάστρες κατέληγαν στα σκουπίδια, ούτε μία δεν έχει απομείνει εκεί όπου όλα θα ήταν ολάνθιστα και ευωδιαστά εάν εκείνη βρισκόταν εδώ.
Για πρώτη φορά φέτος ανακάλυψα κι εγώ τη γοητεία της κηπουρικής. Φύτεψα δυόσμο, βασιλικό, δενδρολίβανο, αρμπαρόριζα, αλλά και λίγα μαρούλια, καθώς και δυο-τρεις ντοματιές και πιπεριές. Εχωσα και μερικούς βολβούς κρεμμυδιού σε μια ζαρντινιέρα. Χθες έσκασε μύτη το πρώτο κρεμμυδάκι και χάρηκα λες και είχα κερδίσει τον πρώτο λαχνό του λαχείου. Ούτε να το φανταστώ δεν μπορούσα ότι θα βίωνα τέτοια συγκίνηση.
Την Κυριακή είναι η γιορτή της μητέρας, μια γιορτή που επί δύο και πλέον δεκαετίες δεν υφίσταται πια για μένα. Αν, πάντως, υπάρχει κάτι που συνδέει το δικό μου εδώ με το δικό της επέκεινα, η μαμά σίγουρα θα χαρεί για τις ακμάζουσες ζαρντινιέρες μου – και που της μοιάζω, τελικά, έστω και λίγο.