Μια φίλη πρόκειται να ταξιδέψει για επαγγελματικούς λόγους στο Κόσοβο και σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει προς τούτο το αυτοκίνητο της (δημόσιας) επιχείρησης στην οποία εργάζεται. Ο αυτοκινητόδρομος από τη Θεσσαλονίκη έως την Πρίστινα μέσω Βόρειας Μακεδονίας, από τους πιο σύγχρονους στην Ευρώπη, είναι η χαρά των οδηγών, αφού σε τρεις ώρες με άνεση και ασφάλεια φτάνουν στον προορισμό τους.
Οι της δημόσιας επιχείρησης, όμως, αρνούνται να της επιτρέψουν να πάει και να έρθει με αυτοκίνητο της εταιρείας –ένα όχημα από εκείνα που επ’ ουδενί «τραβούν» την προσοχή στον δρόμο– γιατί, λέει, στο Κόσοβο κλέβουν.
Αλλά και σε προηγούμενο ταξίδι στον ίδιο προορισμό και για τον ίδιο σκοπό, η επιχείρηση την έστειλε με το αεροπλάνο στη Βιέννη και από εκεί με άλλη πτήση στην Πρίστινα, πληρώνοντας ένα σωρό λεφτά. Μάλιστα, κατά την επιστροφή, λόγω καθυστέρησης χρειάστηκε να διανυκτερεύσει στην αυστριακή πρωτεύουσα, επιβαρύνοντας το εξοδολόγιο.
Αν επρόκειτο για μεμονωμένη περίπτωση ευθυνόφοβου υπαλληλικού στελέχους, που δεν το ενδιαφέρει πώς ξοδεύεται το χρήμα του Δημοσίου, ίσως και να μην άξιζε σχολιασμό.
Δυστυχώς, η άγνοια για τους γείτονες εξακολουθεί να (μας) τροφοδοτεί φοβίες και προκαταλήψεις, οι οποίες αντανακλώνται και στις διμερείς σχέσεις, στο εμπόριο και στην ίδια την εξωτερική μας πολιτική. Μόλις πρόσφατα, στέλεχος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης μου τηλεφώνησε ζητώντας να πληροφορηθεί εάν είναι ασφαλές να ταξιδέψει, ούσα επισήμως προσκεκλημένη, στο Κόσοβο ως επικεφαλής αντιπροσωπείας. Επέστρεψε κατενθουσιασμένη!
Θα περίμενε κανείς ότι η εικόνα σε εμάς τους Ελληνες για τις πίσω από τα σύνορά μας κοινωνίες και τους ανθρώπους τους θα ήταν διαφορετική από εκείνη τη μίζερη που κυριαρχούσε με το πέσιμο των «συρματοπλεγμάτων» και την επώδυνη μετάβασή τους, στις αρχές της δεκαετίας του ’90, στο δυτικό μοντέλο ζωής.
Φευ, ελάχιστα από εκείνα τα στερεότυπα, όπως αυτά του «Αλβανού κλέφτη», του «Σέρβου πορτοφολά» ή του «γυφτοσκοπιανού», έχουν γκρεμιστεί και αντιλήψεις όπως οι παραπάνω διαχέονται και στη δική μας κοινωνία.
Οχι, δεν κλέβουν στην Πρίστινα περισσότερο απ’ ό,τι κλέβουν στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη ή στην Πάτρα. Για να μην πούμε ότι η εγκληματικότητα είναι πολύ πιο χαμηλή απ’ ό,τι στη χώρα μας, λόγω (και) της αυξημένης παρουσίας και δράσης, για πολλούς λόγους, υπηρεσιών ασφαλείας απ’ όλο τον πλανήτη.
Τα Τίρανα, η Πρίστινα, τα Σκόπια, το Τέτοβο, η Κορυτσά εξελίχθηκαν σε φιλικές πόλεις με ευρωπαϊκό προφίλ, για να μη μιλήσουμε για το Βελιγράδι ή τη Σόφια, που ήταν πάντα πιο μπροστά.