Ενα κείμενο για την Ευρώπη

1' 57" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Αναρωτιέμαι πόσοι θα προσέξουν, πέραν του κόσμου των γραμμάτων, το κείμενο του Δημήτρη Αγγελή, που με τίτλο «Η αγωνία της Ευρώπης» δημοσιεύεται στο διαδικτυακό περιοδικό «Φρέαρ» (τχ. 6, Μάιος 2022). Ο Δημήτρης Αγγελής είναι εκπαιδευτικός και ποιητής και δοκιμιογράφος. Επιπλέον είναι ένας άνθρωπος που παίρνει δημόσια θέση, προκαλεί γεγονότα, έχει ιδρύσει ένα διεθνές δίκτυο ποίησης και φέρνει κάθε χρόνο κορυφαίους ποιητές από όλον τον κόσμο στην Αθήνα. Πρωτίστως, όμως, είναι ένας βαθιά σκεπτόμενος άνθρωπος, γενναιόδωρος, ευρύχωρος, δημιουργικός. Γι’ αυτό και αμέσως με τράβηξε ο τίτλος του κειμένου του, με το οποίο ο Δημήτρης Αγγελής θέτει με τόλμη όλο το διεθνές ζήτημα παρακμής του κόσμου μας. Και μιλάει με γνώση, με ταπεινότητα, με προτάσεις. Αυτό το βαθιά πολιτικό δοκίμιο, που συνομιλεί με τον Παναγιώτη Κονδύλη και τον Τζορτζ Στάινερ, πρέπει να μελετηθεί. Επειδή ακούμε για σιωπή διανοουμένων στη χώρα μας, διαβάζοντας την «Αγωνία της Ευρώπης» ένιωσα ότι έχουμε στην ελληνική γλώσσα ένα κείμενο που φέρει στη δημόσια σφαίρα τη σύνοψη της παρακμής των ιδεών, της πολιτικής τάξης, του ατομικισμού, του ωφελιμισμού, της αποϊεροποίησης κάθε έννοιας και αξίας.

Αλλά ευτυχώς, το κείμενο του Δημήτρη Αγγελή δεν καταγγέλλει, δεν θρηνεί, δεν περιχαρακώνεται. Αντιθέτως. Διαθέτει μεγαλοθυμία, ορίζοντα και προτερήματα ηθικής τάξεως. Εν μέσω αυτής της «μεγάλης νύχτας της ευρωπαϊκής συνείδησης», βυθισμένοι στη «νεορομαντική μοραλιστική θλίψη έναντι της Ιστορίας», αναρωτιόμαστε, ενδεχομένως, για ποιο λόγο παραμένουμε χειραγωγούμενοι από έναν «ψηφιακό κοσμοπολιτισμό», που όμως «δεν παράγει νόημα, είναι απλώς ωφελιμιστικός και ατομικιστικός». Η παρακμή των κοινωνιών μετά το 1989 συμπλέει και με την απαξίωση των ανθρωπιστικών σπουδών και τη σύνδεση της παιδείας με την αποδοτικότητά της σε κέρδη. Στις πολλές παραμέτρους του πολυσέλιδου δοκιμίου του Δημήτρη Αγγελή έχω την αίσθηση πως πολλοί συνάνθρωποί μας θα βρουν παρηγοριά και ενθάρρυνση. Γιατί η ίδια η Ευρώπη, μέσα στη δική της αγωνία, πασχίζει να ανασυνταχθεί. Αλλά, μέσα σε αυτό το κλίμα της κυνικής πολιτικής των τελευταίων δεκαετιών, του ναρκισσισμού και του ωφελιμισμού, αναδύεται το ανάγλυφο ενός αναχώματος απέναντι στον «νεοπαγανιστικό οικονομισμό». Με ζητούμενο έναν νέο «πολιτικό ιδεαλισμό», που θα συναιρεί τη βαθιά ανάγκη για «τη σημασία της πνευματικότητας ως ζωοποιού δύναμης και ελευθερίας εν προόδω», η Ευρώπη θα πρέπει να οργανώσει έναν «πολιτικό αντικομφορμισμό» ως εναλλακτικό ορίζοντα. Και ο αντικομφορμισμός αυτός δεν έχει σχέση με τις αφελείς ασκήσεις επαναστατικότητας, αλλά με τις αξίες ενός «ρομαντικού αντιαυταρχισμού», στον αντίποδα δηλαδή όσων βιώνει η Δύση σήμερα. Ενα κείμενο που αξίζει να μεταφραστεί.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή