Αόρατο νέφος που τρελαίνει

3' 11" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ο,τι δεν λύεται, κόπτεται. Οπως η πυκνή και αντιφατική πραγματικότητα της παραθαλάσσιας διασκεδασούπολης με τη φραγή στα ντεσιμπέλ μετά την 11η βραδινή… Δεκαετίες τώρα η νυχτερινή Ποσειδώνος αναπτυσσόταν με τις ευλογίες των αρμοδίων σε αυτό που είναι σήμερα και λειτουργούσε περήφανη και βεβαία για την ηχητική ελευθερία/ασυδοσία της. Τα δεδομένα είναι σωρηδόν με το μέρος των δημάρχων, και στη μάχη των επιχειρημάτων μοιάζουν νικητές. Θα νικήσουν και στην πράξη; Ο σκοπός τους ταράζεται από την ουσία της παγιωμένης ύπαρξης των καταστημάτων: την ηδύτητα του ξεφαντώματος διά του βρόντου της μουσικής.

Ο κανονισμός των Δήμων Αλίμου και Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης εκτείνεται και στη χρήση θορυβωδών μηχανημάτων· χορτοκοπτικά, φυσητήρες, αλυσοπρίονα μόνο καθημερινές από 11 π.μ. έως 2 μ.μ. Το ζητούμενο δεν είναι η απόλυτη σιωπή, που γεννά τους αγίους, τους φιλοσόφους και τους ποιητές, αλλά η σχετική ησυχία σε πόλεις και προάστια περιαστικής σύναξης όπου αναρριχόμαστε ο ένας στο κεφάλι του άλλου για να κατοικήσουμε. Ο θόρυβος, πολυπαραγοντικός, παταγώδης, ωτορρηκτικός, δαιμονιώδης, δεν είναι αυτός που ήταν άλλοτε σε εύρος, ένταση, υφή. Χειραφετήθηκε από το ανθρώπινο στόμα, το ανθρώπινο χέρι, και έκτοτε κορυφώνεται. Μόνο μέσα στην τελευταία 15ετία η ηχορρύπανση έχει εξαπλασιαστεί. Τα ήσυχα μέρη εκλείπουν με ρυθμό ταχύτερο από εκείνον της εξαφάνισης των ειδών.

Πικρό το «φάρμακο» στην αθηναϊκή Ριβιέρα των αντιφάσεων. Δεν μοιράζει αποστά- σεις. Κόβει τον κόμπο του αδιεξόδου.

Ωστόσο ο θόρυβος πάντα ενοχλούσε τους ανθρώπους. Μελετητές τοποθετούν το πρώτο διάταγμα κατά του θορύβου στον 6ο αι. π.Χ. Στην αρχαία Σύβαρη, ανθηρή ελληνική αποικία στον Κόλπο του Τάραντα, αγγειοπλάστες, μεταλλουργοί, έμποροι δραστηριοποιούνταν έξω από τα τείχη της πόλης ένεκα του παραγόμενου θορύβου· εκτός ζούσαν και τα κοκόρια. Ο Ιπποκράτης (5ος αι. π.Χ.) ήταν ο πρώτος που μίλησε για εμβοές – το κουδούνισμα στα αυτιά από την παρατεταμένη έκθεση στον θόρυβο. Το 44 π.Χ. ο Ιούλιος Καίσαρας απαγόρευσε την κυκλοφορία των κάρων στους δρόμους της Ρώμης από τη 10η βραδινή έως την ανατολή του ηλίου. Το 1595, στο Λονδίνο, την πιο θορυβώδη πόλη της εποχής, απαγορεύτηκαν οι αιφνίδιες κραυγές μέσα στην ηρεμία της νύχτας, οι καβγάδες, το ξυλοφόρτωμα γυναικών και υπηρετών, τα ολονύχτια τραγούδια και γλέντια. Το 1660 εφευρέθηκε το μεγάφωνο. Το 1713 Ιταλός γιατρός απέδωσε την κώφωση των Βενετών χαλκουργών και το 1831 Βρετανός γιατρός την κώφωση των σιδηρουργών στο θορυβώδες επάγγελμά τους. Η εφεύρεση της ατμομηχανής το 1770 επιτάχυνε τη βιομηχανική επανάσταση που εκτίναξε τα επίπεδα του θορύβου. Κατόπιν πιέσεων Λονδρέζων διανοουμένων (Μπάμπατζ και Ντίκενς), το 1864 επιβλήθηκαν διά νόμου περιορισμοί στη μουσική του δρόμου. 1906: εφευρέθηκε ο πρώτος ενισχυτής ήχου. 1907: απαγορεύτηκαν τα άσκοπα σφυρίγματα πλοίων στα λιμάνια των ΗΠΑ. 1957: υπογράφηκε στο Σικάγο το πρώτο διάταγμα που καθόριζε τα μέγιστα επίπεδα θορύβου. 1969: το Διεθνές Μουσικό Συμβούλιο της UNESCO διακήρυξε «το δικαίωμα του καθενός στη σιωπή», χαρακτηρίζοντας οχληρή την ένταση της ηχογραφημένης ή ζωντανής μουσικής σε ιδιωτικούς και δημόσιους χώρους – την ίδια χρονιά οι Rolling Stones έγραφαν στο εξώφυλλο του άλμπουμ τους Let it Bleed, «αυτός ο δίσκος πρέπει να ακουστεί δυνατά». 1971: ο ΠΟΥ αποφάνθηκε ότι ο θόρυβος αποτελεί απειλή για την ανθρώπινη ευημερία. 1972 ο πρώτος αμερικανικός νόμος για τον έλεγχο του θορύβου. 1979 η πρώτη ελληνική διάταξη για τα επιτρεπόμενα όρια θορύβων.

Ανω των 85 ντεσιμπέλ το ανθρώπινο αυτί παθαίνει. Σε συνεχή έκθεση, και το νευρικό, ορμονικό, αγγειακό σύστημα· υψηλή αρτηριακή πίεση, καρδιακές παθήσεις, διαταραχές ύπνου, άγχος οι συνηθέστερες βλάβες. Το σώμα δεν προσαρμόζεται. Ο θόρυβος είναι όπλο. Γονατίζει κρατούμενους, αιχμαλώτους, εχθρούς, δικτάτορες (Μανουέλ Νοριέγκα). Ο θόρυβος τρελαίνει. «Βήματα των Εριννύων», ακατάσχετη η διαδρομή τους, δεν ακούγεται πια κανένας εσωτερικός ήχος.

Τον ψάχνουν στις μητροπόλεις σε ζώνες χαμηλής ηχορρύπανσης, πίσω από φυσικά και τεχνητά ηχοπετάσματα, σε καταφύγια ησυχίας, νησίδες στα βαθιά των παρενεργειών της προόδου. Εφαρμόζουν θεραπείες κατά του νέφους που σέρνεται πάνω μας, πλατύ κι αόρατο, ως ηχητικό αντίγραφο του ουρανού. Πικρό το «φάρμακο» στην αθηναϊκή Ριβιέρα, συνορεύει με αντιφάσεις κι αδιέξοδα. Δεν μοιράζει αποστάσεις. Κοπή. Η μοίρα των αξεδιάλυτων κόμπων.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή