Ποιος (δεν) αγαπάει τη Μεταπολίτευση;

Ποιος (δεν) αγαπάει τη Μεταπολίτευση;

3' 15" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Τις έλεγαν vuelos de la muerte. Πτήσεις του θανάτου. Κάθε Τετάρτη, επί δύο χρόνια, σηκωνόταν ένα αεροσκάφος της πολεμικής αεροπορίας της Αργεντινής. Και πόντιζε τους αντιφρονούντες της χούντας του Βιδέλα στον ωκεανό. Δύο χιλιάδες υπολογίζεται ότι «εκτελέστηκαν» έτσι.

Η γυναίκα που καθόταν πριν από λίγα χρόνια σε μια μπιραρία του Μπουένος Αϊρες, θυμόταν τα νεανικά της χρόνια, επί Βιδέλα, και βούρκωνε. «Ανακαλύπταμε», έλεγε, «έναν νέο, συνομήλικό μας, συγγραφέα. Και μετά από έναν – δυο μήνες, μόλις αποκτούσε λίγη φήμη, εξαφανιζόταν».

Ο Βιδέλα ήξερε τη μέθοδο του Θρασυβούλου, του τυράννου της Μιλήτου. Δεν χρειάζεται να τους κόψεις όλους. Για να μεταλαμπαδεύσει στον Περίανδρο της Κορίνθου «σωστό» μάνατζμεντ, ο Θρασύβουλος βγήκε στα χωράφια. Και κολόβωνε όποιο στάχυ έβλεπε να εξέχει (εκόλουε αιεί όκως τινά ίδοι των ασταχύων υπερέχοντα). Ετσι έδειξε στον απεσταλμένο του Περίανδρου τι έπρεπε να κάνει το αφεντικό του. Να κόψει όσους διακρίνονταν (τους υπερόχους των αστών). Με τη θρασυβούλεια μέθοδο, ο Βιδέλα ξεκλήρισε τον ανθό μιας γενιάς. Τα πιο «υπέροχα» ταλέντα της. Τα πιο φωτεινά μυαλά της.

Η χούντα στην Ελλάδα «έφτιαξε» μια γενιά. Η στέρηση της ελευθερίας σφράγισε το συλλογικό της βίωμα. Το ξέσπασμα ελευθερίας που ακολούθησε την αποκατάσταση της δημοκρατίας ήταν τόσο σφοδρό, ώστε κατόρθωσε να διαμορφώσει τρόπους πολιτικής έκφρασης που επέζησαν δεκαετίες μετά την πρώτη παραφορά.

Επιχειρώντας προχθές στη Βουλή να συσχετίσει την «ιδιαιτερότητα» των πανεπιστημίων με το τραύμα της δικτατορίας, ο υφυπουργός Παιδείας διέπραξε έναν εμπρησμό. Δεν μπορεί παρά να ήξερε ότι θα πυροδοτούσε αντιδράσεις, όπως συμβαίνει πάντα, όταν ανακατεύεις την πολιτική με την Ιστορία. Η αντίσταση στη χούντα, είπε, δεν υπήρξε «μαζική». ΄Η, τουλάχιστον, δεν υπήρξε τόσο μαζική, όσο η κουλτούρα της «εκ του ασφαλούς» διαμαρτυρίας που εκδηλώθηκε μεταπολιτευτικά, με κοιτίδα τα ΑΕΙ.

Απαντώντας, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, κατηγόρησε τον Συρίγο και το κόμμα του, ότι «ποτέ δεν συμφιλιώθηκε με τις αξίες της Μεταπολίτευσης». Το ενδιαφέρον δεν είναι αν ο Συρίγος έχει δίκιο για τη χούντα. Το πιο επίκαιρο και ενδιαφέρον είναι αν έχει δίκιο ο Σκουρλέτης για τη Μεταπολίτευση. Ποιος είναι αλήθεια ασυμφιλίωτος με τις αξίες της; Εκείνος που προβάλλει την ομαλή μετάβαση στη δημοκρατία ως επίτευγμά του; Ή εκείνος που φωνάζει ότι «η χούντα δεν τελείωσε το ’73»; Ποιο πολιτικό ρεύμα αισθάνεται περισσότερο ότι ανήκει στην κοίτη της μεταπολιτευτικής δημοκρατίας; Εκείνο που την αφηγείται σαν ένα θεσμικό και οικονομικό success story; ΄Η εκείνο που δημαγωγεί ελεεινολογώντας την σαν χωλή, εξαρτημένη και αενάως εξωνημένη;

Ποιος έχει ενστερνιστεί περισσότερο τα επιτεύγματα του τελευταίου (σχεδόν) μισού αιώνα; Εκείνος που τα αναγνωρίζει σαν καρπούς σε μια πορεία διαρκούς θεσμικής εμβάθυνσης και ευρωπαϊκής σύγκλισης; Ή εκείνος που ακόμη εύχεται να είχε πάρει η Ιστορία μας άλλον δρόμο;

Λίγο πριν από τα τεσσαρακοστά όγδοα γενέθλιά της, ποιος αγαπάει την τρίτη ελληνική δημοκρατία; Εκείνος που την «κατοικεί» χωρίς να αισθάνεται την ανάγκη να αποστασιοποιηθεί από αυτή με επιθετικούς προσδιορισμούς; Ή εκείνος που τη νιώθει ανοίκεια; «Δυτική»; Και «αστική»;

Με το δελτίο

Προτεραιότητα θα δοθεί στα νοικοκυριά. Αν περισσέψει θα παίρνουν και οι επιχειρήσεις. Και στις επιχειρήσεις, θα πρέπει να γίνει διαλογή. Οι φούρνοι θα προηγούνται από τα καταστήματα καλλυντικών. Και οι βιομηχανίες τροφίμων από τις βιομηχανίες αυτοκινήτων. Αυτή η συζήτηση γίνεται ήδη στη Γερμανία ενόψει του ενδεχομένου να χρειαστεί η χώρα να ζήσει χωρίς το ρωσικό αέριο. Η ενέργεια μπορεί να μη φτάνει για όλους. Κάποιοι διακόπτες πρέπει να κλείσουν. Τεχνικά, πώς γίνεται αυτή η διαλογή; Θεσμικά, ποιος θα την αποφασίζει; Και, πολιτικά, ποιος θα την αντέξει; Εντάξει, ευτυχώς, εμείς δεν έχουμε βιομηχανία. Δεν έχουμε ούτε τον ίδιο βαθμό εξάρτησης από το ρωσικό αέριο. Ομως, μπορεί τον επόμενο χειμώνα να φτάσουν και εδώ τα σεισμικά κύματα ενός ιστορικού ρήγματος. Η κοινωνία της αφθονίας –που στη μεταπολεμική Δύση αγωνιούσε μόνο για την αγοραστική της δύναμη, και ποτέ για την επάρκεια αγαθών– κινδυνεύει να γνωριστεί με το «δελτίο». Μπορεί να χρειαστεί να στερηθεί αγαθά τόσο αυτονόητα, που δεν συνειδητοποιούσε καν ότι απολαμβάνει – σαν τον αέρα που αναπνέει. Αυτή η εμπειρία της έλλειψης μπορεί να μην κρατήσει πολύ. Αλλά θα είναι μεταμορφωτική. 

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή