Θρίαμβος μαζί με αβάσταχτο πένθος. Οχι σπάνιο. Μην πάμε μακριά. Επισυνδεόμαστε: Αργινούσες, νησάκια στα παράλια, απέναντι από τη Λέσβο, 406 π.Χ. Ο πολλά υποσχόμενος Σπαρτιάτης ναύαρχος Καλλικρατίδας δεν πρόλαβε να δει την έκβαση της μάχης και τη συντριβή του στόλου του από τους Αθηναίους· σκοτώθηκε νωρίς.
Είχε προηγηθεί στην Αθήνα γενικός συναγερμός για την καθοριστική σύγκρουση. Εχτισαν τάχιστα περίπου 100 πλοία τα οποία επάνδρωσαν και με μετοίκους και με δούλους, δίνοντάς τους αυθημερόν το προνόμιο του Αθηναίου πολίτη, κι αυτοί το τίμησαν στο ακέραιο.
Οκτώ στρατηγοί ηγούντο της αρχαίας αρμάδας, ενώ ο δημοκρατικός Θρασύβουλος και ο ολιγαρχικός Θηραμένης –συγκρατήστε τα ονόματα, θα μας απασχολήσουν στο μέλλον– μετείχαν ως τριήραρχοι.
Ο θρίαμβος άνοιγε παράθυρο τερματισμού του Πελοποννησιακού πολέμου υπέρ των Αθηναίων. Ο ανυπότακτος στρατηγός άνεμος όμως είχε αντίθετη γνώμη, σήκωσε τεράστια κύματα, στο έλεος των οποίων βρέθηκαν μερικές χιλιάδες νικητές – ναυαγοί. Οι Θηραμένης και Θρασύβουλος στους οποίους είχε ανατεθεί η διάσωσή τους και η περισυλλογή νεκρών δεν τα κατάφεραν, η θάλασσα γέμισε πτώματα. Συναίνεσαν με μία ματιά ότι οι άλλοι έφταιγαν. Μετά το πανηγύρι για τη νίκη, η Αθήνα κόχλαζε από οργή για την εγκατάλειψη τόσων ανθρώπων και κοντολογίς το κοινό περί δικαίου αίσθημα απαιτούσε παραδειγματική τιμωρία των στρατηγών με συνοπτικές διαδικασίες.
Υψωσε τότε το ανάστημά του –ποιος άλλος;– ο Σωκράτης, ζητώντας δίκαιη δίκη για τον καθένα χωριστά, μένοντας ωστόσο ηχηρά μόνος. Ο δεξιοτέχνης στα μαγειρέματα και τις συνωμοσίες Θηραμένης έστρωσε χαλί για τη δίκη του αιώνα. Λέγεται (τελεί ακόμα υπό διερεύνηση) ότι είχε χρηματίσει στεντόρειους πολίτες να ολοφύρονται δημοσίως, δίπλα σε αληθώς τεθλιμμένους συγγενείς, γέρνοντας έτσι την πλάστιγγα των κριτών. Δύο στρατηγοί με εξαιρετική όσφρηση τη γλίτωσαν, καθώς εξαφανίστηκαν, οι άλλοι έξι ήπιαν μέχρι σταγόνα το κώνειο.
Εναν χρόνο αργότερα, ο όλεθρος των Αθηναίων στους Αιγός ποταμούς σήμανε τη λήξη του πολέμου και το γκρέμισμα των τειχών της ένδοξης πόλης. Το φάντασμα της δικαστικής πλάνης εμφανίστηκε τότε αργοπορημένο πάνω από την Αθήνα, προκαλώντας τριγμούς. Οι Σπαρτιάτες εγκατέστησαν τους Τριάκοντα Τυράννους, με αυτονόητη συμμετοχή του Θηραμένη, ο οποίος είχε διαδραματίσει ρόλο διαπραγματευτή με τους τελικούς νικητές. Πέθανε πίνοντας κώνειο εξωθούμενος από τον μαθητή τού Σωκράτη, άνδρα σπάνιας παιδείας και ωμότητας, Κριτία, ο οποίος κατηγόρησε τον φίλο του για παρέκκλιση από τις αξίες της στυγνής ολιγαρχίας.
Ο Θρασύβουλος έμεινε στην Ιστορία ως αυτός που επανέφερε τη δημοκρατία, πραγματοποιώντας κατόπιν επιτυχείς εκστρατείες στο Αιγαίο. Εφυγε ήσυχα, δολοφονημένος στον ύπνο του, μακριά από την πατρίδα, από εξαγριωμένους για τη βαριά φορολογία συμμάχους – υποτελείς (επικρατέστερη εκδοχή).
Η πάσα αλήθεια για τους αβοήθητους των Αργινουσών δεν έχει λάμψει ακόμα, αφήνοντας αδικαίωτους και τους μακρινούς απογόνους τους.