Το ρίσκο της κλιματικής κρίσης

Το ρίσκο της κλιματικής κρίσης

2' 50" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ακούγεται άδικο, γιατί η Ευρώπη έχει κάνει όσα κανείς άλλος στον κόσμο για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης μετά τη 10ετία του 1970, αλλά η κλιματική κρίση δεν αναγνωρίζει σύνορα, ούτε απωθείται ούτε επαναπροωθείται, και η Γηραιά Ηπειρος βρίσκεται στο επίκεντρό της. Το φετινό καλοκαίρι άνοιξε με πυκνά, διαδοχικά κύματα καύσωνα κυρίως στη δυτική και στη νοτιοδυτική Ευρώπη, ανέβηκε μερικούς βαθμούς και η θερμοκρασία της Μεσογείου, μέσα σε δύο μήνες κάηκαν και 700.000 εκτάρια ευρωπαϊκά δάση. Και τώρα, ο Αύγουστος τελειώνει με ένα σπάνιο, αν όχι πρωτοφανή, συνδυασμό ξηρασίας και καταιγίδων. Οι όροι του προβλήματος πλέον δεν εξαρτώνται από κανέναν μεμονωμένα, ούτε καν από ολόκληρη την Ευρώπη.

Ουδείς (πλην ίσως κάποιων τραμπικών…) αμφιβάλλει για το ανθρωπογενές της κλιματικής κρίσης. Εκπέμποντας περίπου 52 δισ. μετρικούς τόνους διοξείδιο του άνθρακα και άλλα αέρια του θερμοκηπίου κάθε χρόνο, έχουμε τυλίξει ασφυκτικά τη Γη με μια «κουβέρτα αερίων» και την υπερθερμαίνουμε. Τα τελευταία 200 χρόνια, η θερμοκρασία του πλανήτη έχει αυξηθεί περίπου 0,85ο Κελσίου – και το 75% αυτής της αύξησης σημειώθηκε τον τελευταίο μισόν αιώνα. Στο επίκεντρο της υπερθέρμανσης βρίσκεται η Ευρώπη.

Στη Γαλλία, τα νερά στα ποτάμια δεν επαρκούν για να ψυχράνουν τους πυρηνικούς αντιδραστήρες και η χώρα γίνεται από εξαγωγέας εισαγωγέας ηλεκτρικού ρεύματος. Η Ιταλία βλέπει τις υδροηλεκτρικές μονάδες της να αδρανούν λόγω της ξηρασίας, αλλά ταυτόχρονα σφοδρές καταιγίδες παίρνουν ανθρώπινες ζωές και προκαλούν μεγάλες υλικές καταστροφές. Ανάλογα φαινόμενα πληθαίνουν και επεκτείνονται. Τα αντίθετα ακραία καιρικά φαινόμενα αλληλοσυνδέονται κι αλληλοεπιδρούν, οι καταστροφές που προκαλεί το ένα μεγεθύνουν τις καταστροφές που θα επιφέρει το άλλο. Η πρόληψη γίνεται προτεραιότητα.

Είναι θέμα απλής, κοινής λογικής. Πρώτος στόχος πρέπει να είναι η δραστική μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Δυστυχώς, ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι συνέπειές του στην ενεργειακή οικονομία έχουν πάει πίσω αυτήν την προσπάθεια σε ολόκληρη την Ευρώπη: Αντί να συζητά για την ταχεία απόσυρση του αερίου, αγωνιά αν θα έχει αρκετό φυσικό αέριο, το πληρώνει όσο όσο και χαρακτηρίζει πράσινες τις επενδύσεις σε αυτό το ορυκτό καύσιμο. Δεύτερος στόχος είναι η ενίσχυση της ανθεκτικότητας των υποδομών στις ακραίες (αλλ’ όχι σπάνιες, πλέον…) συνθήκες της κλιματικής κρίσης. Φωνή σύνεσης, η έκκληση της διευθύντριας του ΔΝΤ, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, για επενδύσεις 3-6 τρισ. δολ. σε πράσινη ενέργεια και υποδομές παγκοσμίως, κάθε χρόνο έως το 2050 – αντί για μόλις 630 εκατ. που γίνονται σήμερα.

Αυτή η ανήθικη συμπεριφορά ίσως αλλάξει αν κατανοήσουμε ότι η κρίση απειλεί και τη δική μας ζωή.

Πού εντοπίζονται οι κύριες δυσκολίες; Θα πείτε –σωστά– στα ευρύτερα και βαθιά διακλαδωμένα κατεστημένα συμφέροντα του άνθρακα, των ορυκτών καυσίμων. Συμφέροντα που ενισχύονται στις σημερινές συνθήκες κρίσης – ενδεικτική είναι η εκτίμηση του ΔΝΤ, ότι τα αυταρχικά καθεστώτα των σεΐχηδων, οι οποίοι έτυχε να γεννηθούν πάνω σε κοιτάσματα πετρελαίου στη Μέση Ανατολή, θα έχουν επιπλέον ουρανοκατέβατα κέρδη 1,3 τρισ. δολ. στην 4ετία έως το 2026. Υπάρχουν, ωστόσο, και άλλες μεγάλες δυσκολίες.

Αν μας έλεγαν ότι ένα αεροπλάνο έχει 20% πιθανότητες να πέσει, δεν θα παίρναμε το ρίσκο να πετάξουμε με αυτό. Αν, όμως, ακούμε ότι υπάρχουν 20% πιθανότητες η άνοδος της θερμοκρασίας να ξεπεράσει τους 3 ή 4 βαθμούς Κελσίου τις προσεχείς 10ετίες και η Γη να γίνει αβίωτη για τον άνθρωπο, άρρητα, χωρίς να το παραδεχτούμε ευθέως, συμπεριφερόμαστε με τρόπο που δείχνει ότι ανέμελα παίρνουμε το ρίσκο, που απειλεί τα δικαιώματα και τη ζωή μελλοντικών γενιών. Αυτή η ανήθικη συμπεριφορά ίσως αλλάξει αν κατανοήσουμε ότι η κρίση απειλεί και τη δική μας ζωή. Αρκεί, βεβαίως, να προλάβουμε.

 

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή