Ανοίγουμε τη βρύση αλλά το νερό που «τρέχει» (λάθος ρήμα) είναι ελάχιστο. Στα χέρια που αχνίζουν από ιδρώτα και ζέστη προσγειώνονται μετρημένες σταγόνες, ανάμνηση αυτού που κάποτε αποκαλούσαμε συνδυαστικά «άφθονο νερό και σαπούνι». Ξηρασία.
Μήνες αργότερα από την ανομβρία, έρχεται το κρύο. Η θέρμανση μετρημένη. Φώτα σβηστά, μέσα και έξω από το σπίτι. Από το ένα δωμάτιο στο άλλο η διαδρομή γίνεται και στα τυφλά. Η πεζοπορία, όμως, στους δρόμους έχει πάψει να είναι ευχάριστη. Σκοτάδι παντού.
Οι εικόνες δεν είναι και τόσο αυθαίρετες κατασκευές του μυαλού ή του μέλλοντος. Προκύπτουν από την ειδησεογραφία των ημερών. Η πρώτη, από δημοσίευμα της «Κ» (25/8) ότι, σύμφωνα με επιστημονικές εκτιμήσεις, η ξηρασία που πλήττει την Ευρώπη είναι η χειρότερη των τελευταίων πέντε αιώνων. Αξιωματούχος της Ε.Ε. επιβεβαίωσε τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Ξηρασίας που δόθηκαν στη δημοσιότητα: το 47% της έκτασης της Ε.Ε. βρίσκεται σε κατάσταση «προειδοποίησης» με ελλιπή υγρασία εδάφους, ενώ το 17% είναι ήδη σε κατάσταση συναγερμού, καθώς οι άνυδρες συνθήκες επηρεάζουν τη βλάστηση.
Στη χώρα των παροχών και των επιδομάτων, τι δυνατότητες έχουμε να προσαρμοστούμε στην πραγματικότητα;
Η δεύτερη εικόνα έχει ως προπομπό τη Γερμανία. Από την 1η Σεπτεμβρίου τίθεται σε εφαρμογή το πρώτο από δύο πακέτα με μέτρα για την ενεργειακή εξοικονόμηση. Για τον αρμόδιο υπουργό Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ, δεν αρκούσαν οι εκκλήσεις και οι προτάσεις για το πώς θα μειωθεί η κατανάλωση του φυσικού αερίου για θέρμανση και φωτισμό. Eτσι, από την ερχόμενη Πέμπτη, ενδεικτικά: το ανώτατο όριο θέρμανσης σε δημόσια κτίρια θα οριστεί στους 19 βαθμούς, θα κλείσει ο φωτισμός σε μνημεία και κτίρια όταν γίνεται για λόγους αισθητικής, οι ιδιωτικές πισίνες, κλειστές ή ανοιχτές, δεν θα πρέπει να θερμαίνονται με φυσικό αέριο ή ηλεκτρικό ρεύμα, φωτιζόμενα διαφημιστικά πλακάτ ή συστήματα θα απενεργοποιούνται από τις 10 το βράδυ μέχρι τις 6 το πρωί εφόσον δεν είναι απαραίτητα για την ασφάλεια.
Πριν από λίγες ημέρες ο Εμανουέλ Μακρόν προειδοποίησε τους Γάλλους για «τη μεγάλη ανατροπή» με την οποία θα βρεθούν αντιμέτωποι επιστρέφοντας από τις θερινές διακοπές. Το ονόμασε «το τέλος της αφθονίας», «των βεβαιοτήτων» και «της ανεμελιάς». Επικαλέστηκε την πρόσφατη «σειρά σοβαρών κρίσεων», από την Ουκρανία μέχρι την ξηρασία, και κάλεσε τα μέλη της κυβέρνησης «να λένε τα πράγματα», να τα «κατονομάζουν με πολλή σαφήνεια και χωρίς καταστροφολογίες». «Είναι εύκολο να υποσχόμαστε τα πάντα, μερικές φορές να λέμε τα πάντα και ό,τι τύχει. Ας μην υποκύπτουμε σ’ αυτούς τους πειρασμούς, είναι ο πειρασμός της δημαγωγίας. Ανθούν σήμερα σε όλες τις δημοκρατίες, σε έναν περίπλοκο κόσμο που φοβίζει. Μπορεί να εξακολουθεί να φαίνεται γοητευτικό να λέει κάποιος αυτό που οι άνθρωποι θέλουν να ακούσουν (…), όμως πρέπει πρώτα να σκεφτόμαστε και να θέτουμε το ερώτημα αν είναι αποτελεσματικό και χρήσιμο».
Στην Ελλάδα των παροχών και των επιδομάτων, των κυβερνήσεων που λειαίνουν τις αλήθειες, θεωρώντας ότι βλάπτουν σοβαρά την υγεία (και τις ψήφους), τι δυνατότητες έχουμε να προσαρμοστούμε στην πραγματικότητα; Οσο κι αν οι ασθενέστεροι οικονομικά πολίτες χρειάζονται στήριξη από το κράτος, είναι περισσότερο από σαφές ότι δεν είναι βιώσιμη μια οικονομία που βασίζεται σε επιδόματα.
Οσο ρεύμα κι αν καταναλώνουμε, το κράτος θα καλύπτει το κόστος, διαβάζουμε. Είναι εφικτό; Επαφίεται, άραγε, στη συνείδηση του καθενός (και στο πορτοφόλι του) η άσκηση πειθαρχίας στην εξοικονόμηση ενέργειας;
Οι μόνες «καμπάνιες» που οργανώνονται και τα μόνα βίντεο που γυρίζονται αναφέρονται στις «υποκλοπές». Ομως… πηγή έμπνευσης για τα επιτελεία της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης θα έπρεπε να είναι η ξέφρενη κούρσα των τιμών φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού και η προετοιμασία των νοικοκυριών για την προσαρμογή στη νέα συνθήκη κρίσης, η οποία δεν θα είναι παροδική. Η Ευρώπη σε συναγερμό, η Ελλάδα σε εφησυχασμό; Οχι μόνο δεν φαίνεται λογικό, είναι και επικίνδυνο. Δεν ενισχύει την εμπιστοσύνη, εντείνει την αγωνία, τον φόβο, μας οδηγεί απροετοίμαστους σε ένα μέλλον που «θα έχει πολλή ξηρασία». Και αντίθετα με την προειδοποίηση του ποιητή, «μην αμελήσετε/ Πάρτε μαζί σας νερό», για την «αμέλεια», σε αυτήν την περίπτωση, δεν ευθύνεται η κοινωνία.