Αν παρακολουθήσει κανείς τον ευρωπαϊκό διάλογο για την αντιμετώπιση του επικείμενου δύσκολου χειμώνα, θα διαπιστώσει ότι εδώ και πολλούς μήνες «ζυμώνεται» η κοινή γνώμη για την ανάγκη απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο. Φθηνά εισιτήρια στα μέσα μαζικής μεταφοράς, μείωση της θερμοκρασίας σε δημόσια κτίρια, αλλά και απλές πρακτικές συμβουλές για τα νοικοκυριά, έχουν ήδη διαμορφώσει μια κουλτούρα εξοικονόμησης ενέργειας.
Η προετοιμασία των πολιτών για όσα θα επακολουθήσουν δεν γίνεται από τη μια μέρα στην άλλη. Χρειάζεται αρκετό χρόνο, ερμηνεία από δημόσια χείλη, αλλά και πολιτικούς έτοιμους να εφαρμόσουν οι ίδιοι όσα προτείνουν προκειμένου να δίνουν το καλό παράδειγμα. Η «πλύση εγκεφάλου» είναι καθημερινή και η υποχρέωση για περικοπές στην κατανάλωση έχει σταδιακά εμπεδωθεί.
Στην Ελλάδα δεν υπάρχει καμία τέτοιου είδους εκστρατεία. Μπορεί το πρόβλημα της ενεργειακής εξάρτησης από τη Ρωσία να μην είναι τόσο οξύ κι ο συνήθης χειμώνας όχι τόσο βαρύς, όσο π.χ. στη Γερμανία, ο καθησυχαστικός τόνος όμως των εγχώριων ανώτατων αξιωματούχων δημιουργεί την αίσθηση μιας πλασματικής κανονικότητας.
Προκειμένου να μην επικρατήσει πανικός, η Αθήνα έχει υιοθετήσει μια υπερβολικά υποτονική επικοινωνιακή πολιτική, τη στιγμή που στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες οι καμπάνιες ενημέρωσης έχουν ξεκινήσει πριν από το καλοκαίρι. Ο Γερμανός αντικαγκελάριος Ρόμπερτ Χάμπεκ εξηγεί, π.χ., ακατάπαυστα γιατί πρέπει να κλείνουν οι πόρτες για να αποφεύγεται η ενεργειακή σπατάλη ή να περιοριστεί η διάρκεια του ντους και σε ποια θερμοκρασία πρέπει να βρίσκεται ο θερμοστάτης στα γραφεία: 19 βαθμοί Κελσίου σε εκείνα με καθιστική απασχόληση, 18 σε χώρους στους οποίους οι εργαζόμενοι δουλεύουν όρθιοι.
Η μόνη εξαίρεση από τη γενικευμένη κυβερνητική νιρβάνα στο θέμα ήταν ο υπουργός Ανάπτυξης, Αδωνις Γεωργιάδης, ο οποίος όμως δεν έκανε κάτι παραπάνω παρά να προειδοποιήσει τους καταναλωτές ότι σε περίπτωση που δεν αλλάξουν τις καθημερινές τους συνήθειες, τότε δεν θα έχουν δικαίωμα να «κλαίγονται»…
Ας υποθέσουμε λοιπόν πως μέσα σε αυτό το κλίμα αποφασίζονται τελικά διακοπές ρεύματος. Δεν θέλω να φανταστώ τι θα γίνει στη χώρα μας. O εφησυχασμός θα στοιχίσει ακριβά στη χώρα και ήδη οι δαπάνες για τη στήριξη των νοικοκυριών είναι οι υψηλότερες στην Ευρώπη (ως ποσοστό του ΑΕΠ), με βάση το Bruegel.