Δύο είναι τα μεγαλύτερα μυστήρια της ανθρωπότητας. Τι εξυπηρετούσαν τα τεράστια γεωγλυφικά στις άνυδρες πεδιάδες του Περού και γιατί η ΕΥΠ παρακολουθούσε τον κ. Νίκο Ανδρουλάκη. Για τα πρώτα, χάρη στην επιστήμη, μαθαίνουμε κάποια πράγματα. Τα δεύτερα καλύπτονται από το «απόρρητο», με αποτέλεσμα να περισσεύουν οι δηλητηριώδεις εικασίες και να φουντώνουν τα ερωτήματα.
Δεν ξέρουμε πόσο δίκιο είχε η κ. Ντόρα Μπακογιάννη όταν είπε «υπάρχει πρόβλημα στο να τα πούνε όλα (…) αν παραβιαστεί το απόρρητο αυτοί οι άνθρωποι θα πάνε 10 χρόνια φυλακή» (ΕΡΤ, 7.9.2022). Αυτά συμβαίνουν στην Αμερική, όπου οι νόμοι τηρούνται, αλλά επίσης ουδείς αξιωματούχος μυστικών υπηρεσιών μπορεί να αρνηθεί να απαντήσει στις ερωτήσεις της αρμόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπής· εκτός αν επικαλεστεί την 5η Τροπολογία του Συντάγματος, η οποία μεταξύ άλλων λέει ότι «ουδείς μπορεί να υποχρεωθεί να γίνει μάρτυρας κατηγορίας του εαυτού του».
Υπάρχει όμως και ο τρίτος δρόμος, όπως τον περιγράφει ο δικηγόρος κ. Αντύπας Καρύπογλου: «Ο νόμος 3649/2008, στο άρθρο 14 παρ. 4 ορίζει ότι “Το προσωπικό της ΕΥΠ δεν επιτρέπεται να καταθέτει ως μάρτυρας στα δικαστήρια ή ενώπιον άλλης αρχής για ό,τι αναφέρεται σε θέματα, πληροφορίες, γεγονότα ή πρόσωπα που αφορούν την Υπηρεσία, χωρίς προηγούμενη έγκριση του υπουργού Εσωτερικών, με την επιφύλαξη των διατάξεων του ν. 3115/2003.”. Με το Π.Δ. 81/2019 άρθρο 5 παρ. 3 ορίζεται ότι “Η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (…) μεταφέρεται, ως σύνολο αρμοδιοτήτων, θέσεων, και προσωπικού, στον πρωθυπουργό”. Δηλαδή “το προσωπικό της Ε.ΥΠ. επιτρέπεται να καταθέτει ως μάρτυρας στα δικαστήρια ή ενώπιον άλλης αρχής για ό,τι αναφέρεται σε θέματα, πληροφορίες, γεγονότα ή πρόσωπα που αφορούν την Υπηρεσία μετά από έγκριση του πρωθυπουργού”» (fb, 2.9.2022).
Είναι ανόητοι όσοι συμβουλεύουν τον πρωθυπουργό ότι «το θέμα συντόμως θα ξεχαστεί». Ηδη υπήρξε πολύωρη συνεδρίαση της εξεταστικής επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (PEGA) για το ζήτημα των υποκλοπών στην Ελλάδα, ενώ την ερχόμενη Δευτέρα (12.9.2022) το θέμα πάει στην Ολομέλεια. Και είναι διπλά ανόητοι διότι δεν ξέρουν Ιστορία. Στις 21 Μαρτίου του 1973 ο σύμβουλος του προέδρου John W. Dean προειδοποίησε τον Ρίτσαρντ Νίξον ότι «υπάρχει ένα καρκίνωμα στην προεδρία, που μεγαλώνει. Μεγαλώνει καθημερινώς. Επιδεινώνεται…».
Ολοι γνωρίζουμε την ειρωνεία της Ιστορίας. Ο τότε πρόεδρος δεν αναγκάστηκε να παραιτηθεί λόγω των υποκλοπών –πιθανότατα δεν τις γνώριζε– αλλά για την προσπάθεια συγκάλυψής των. Επομένως το «όλα στο φως» δεν είναι απλώς ευχή. Σε τέτοιες περιπτώσεις είναι η καλύτερη άμυνα…