Εμπόριο κατασκοπείας

1' 44" χρόνος ανάγνωσης

Απέφυγαν τις ερωτήσεις. Δεν φάνηκε να διερευνούν το ενδεχόμενο μήπως το λογισμικό κατασκοπείας που πλάσαραν κατέληγε στα χέρια κάποιας τρομοκρατικής οργάνωσης ή εγκληματικής ομάδας. Ούτε τους ένοιαξε ιδιαίτερα ότι ο επίδοξος αγοραστής ζητούσε να προμηθευτεί το προϊόν τους για λογαριασμό του Νοτίου Σουδάν, μια χώρα βυθισμένη στην πολιτική βία με μακρύ ιστορικό παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ηθελαν απλά να πουλήσουν. Ηταν μάλιστα πρόθυμοι να προσφέρουν και λύσεις που θα παρέκαμπταν κρατικούς και κοινοτικούς περιορισμούς ή ελέγχους στις εξαγωγές spyware προς τρίτες χώρες.

Ο εκπρόσωπος της ιταλικής εταιρείας πρότεινε η εξαγωγή του λογισμικού να γίνει εικονικά στην Τανζανία, όπου θα ήταν πιο εύκολο να λάβουν τις σχετικές άδειες. Επειτα θα μπορούσε η Τανζανία να το προσφέρει ως «δώρο» στο Νότιο Σουδάν. Υπήρχε και άλλος δρόμος. Θα μπορούσε να πουληθεί το λογισμικό μέσω μιας συνεργαζόμενης εταιρείας στην Τουρκία. Οι κυνικοί διάλογοι και τα κόλπα που συχνά χρησιμοποιούνται από εταιρείες αυτού του τύπου στην πώληση λογισμικών παρακολούθησης παρουσιάστηκαν το 2017 στο αποκαλυπτικό ντοκιμαντέρ «Spy Merchants» του Al Jazeera. Ενας δημοσιογράφος, υποδυόμενος τον αγοραστή, διαπραγματεύτηκε την προμήθεια αυτών των προϊόντων με δύο ιταλικές και μία κινεζική εταιρεία, λέγοντας ανά περίπτωση ότι εκπροσωπεί τις κυβερνήσεις του Νοτίου Σουδάν και του Ιράν. Τα προϊόντα που θεωρούνται διπλής χρήσης (dual use) και θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν πέρα από πολιτικούς και για στρατιωτικούς σκοπούς χρειάζονται βάσει κοινοτικών κανονισμών ειδικές άδειες για να εξαχθούν σε τρίτες χώρες. Η πώλησή τους γίνεται υπό προϋποθέσεις, για να διασφαλιστεί όσο είναι δυνατόν ότι δεν θα καταλήξουν σε λάθος χέρια. Σε αυτή την κατηγορία συγκαταλέγονται και τα spyware. Ο έλεγχος αυτών των εταιρειών για τη σύννομη εξαγωγή των προϊόντων τους είναι το ένα σκέλος της ιστορίας. Τι γίνεται εάν το λογισμικό που εμπορεύονται χρησιμοποιείται παράνομα εντός συνόρων; Στην Ελλάδα έχει μολυνθεί με το Predator το τηλέφωνο του δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη, ενώ μέχρι στιγμής έχουν αποκαλυφθεί απόπειρες μόλυνσης κατά των Ν. Ανδρουλάκη και Χρ. Σπίρτζη. Τα ίχνη της χρήσης του Predator, όμως, ακόμη δεν έχουν αναζητηθεί από την ελληνική Δικαιοσύνη. Δεν έχει γίνει έρευνα στη ροή των συναλλαγών. Ποιο είναι το πελατολόγιο της εταιρείας που το εμπορεύεται; Ποιος τελικά ελέγχει τους πωλητές;