Για να πούμε και του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου το δίκιο, ο αρχηγός του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος της Τουρκίας δεν προέτρεψε τον Ερντογάν να κάνει απόβαση στα ελληνικά νησιά.
Ο λόγος του, που είχε τον γνωστό στόμφο και τη χαρακτηριστική τουρκική αναφορά σε δεύτερο πρόσωπο, εντάσσεται καθαρά στις προεκλογικές ανάγκες: «Τώρα η οικονομία είναι στην ατζέντα και το έθνος σε άθλια κατάσταση, [ο Ερντογάν] κάθεται και λέει “θα έρθω ένα βράδυ, θα έρθω αύριο το πρωί”. Μήπως να σου στείλουν και πρόσκληση “έλα, κύριε, κοπιάστε”; Αν έχεις το κουράγιο, πήγαινε αν τολμάς, αδελφέ. Εμείς δεν ασχολούμαστε με αρλούμπες» (μτφρ. Open, 13.9.2022).
Ο σαρκασμός είναι φανερός και από τα γέλια όσων βρίσκονταν στο πάνελ πίσω του, κι αυτό είναι ενθαρρυντικό. Ακόμη και οι απέναντι δεν θεωρούν σοβαρά όσα, εν τη απελπισία του, λέει ο Ερντογάν και οι παρατρεχάμενοί του για τα νησιά. Με άλλα λόγια, ακόμη και στην Τουρκία παίρνουν στο ψιλό τον πρόεδρό τους.
Το πρόβλημα είναι πως στη ζωή και στην πολιτική τίποτε δεν πάει χαμένο. Ούτε καν οι αρλούμπες του Ερντογάν. Οι «ακρότητες που βασίζονται σε ψέματα, σε διαστρέβλωση της Ιστορίας, της διεθνούς νομιμότητας, των Συνθηκών και της πραγματικότητας που υπάρχει στο Αιγαίο» (Γιάννης Οικονόμου, 13.9.2022) δεν δημιουργούν διπλωματικό προηγούμενο· ποιος θα τις πάρει στα σοβαρά; Δηλητηριάζουν όμως τις σχέσεις δύο γειτονικών λαών, οι οποίοι –ό,τι και αν κάνουν– πρέπει να ζήσουν μαζί. Εγγράφονται στο υποσυνείδητο, πρωτίστως της τουρκικής νεολαίας, η οποία δεν φανταζόμαστε να έχει καλύτερη παιδεία από την ελληνική. Αυτό δημιουργεί πολιτικά προηγούμενα, καλά μόνο για την εθνικιστική Ακροδεξιά κάθε χώρας.
Βεβαίως έχουμε και στην Ελλάδα υπερβολές στον πολιτικό λόγο, ο οποίος δυστυχώς τον τελευταίο καιρό, και λόγω κοινωνικών δικτύων, γίνεται και χυδαίος. Ακούμε π.χ. για «χούντες», «συμμορίες» κ.λπ. Από την άλλη πλευρά, ας θεωρούμε ευτύχημα το γεγονός ότι ούτε στα χρόνια του μεγάλου παροξυσμού με το Μακεδονικό, κατά τη δεκαετία του ’90, ουδείς πολιτικός εκστόμισε τις ανοησίες κάποιων ακροδεξιών σχολιαστών ότι το πρόβλημα με τη Βόρεια Μακεδονία «μπορεί να λυθεί με μια ίλη αρμάτων». Ουδείς έψεξε τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, ο οποίος αρνήθηκε την ιταμή πρόταση του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς για «κοινά σύνορα με τη Σερβία». Μπορούμε να προσάψουμε όσα θέλουμε στην ελληνική πολιτική τάξη, αλλά δεν ζήσαμε την κατάντια του Ερντογάν και των παρατρεχάμενών του.
Η Ελλάδα είναι στη νέα εποχή και δεν πρόκειται να ζήσει άλλο 1897, τότε που η εθνικιστική πλειοδοσία οδήγησε τη χώρα στην καταστροφή. Ελπίζουμε να μην το ζήσει και η Τουρκία.