Εχει περάσει σχεδόν μισός αιώνας. Ηταν το 1975 όταν ο Πάνος Τζαβέλλας, ανάμεσα στους αντάρτικους θούριους, τραγουδούσε στις μπουάτ και την ελεεινολογία του για τον αμέτοχο και φιλήσυχο νοικοκύρη, τον έντιμο εμποράκο κυρ-Παντελή. Τέκνο εκείνης της εποχής, ο Νίκος Φίλης κομίζει αυτή την πολιτική διαπαιδαγώγηση και στις συνεδριάσεις των κομματικών οργάνων του ΣΥΡΙΖΑ, όταν διαμαρτύρεται ότι το κόμμα του έχει λάθος στρατηγική· όταν λέει ότι έχει εγκλωβιστεί στο φαντασιακό τού κάθε (συντηρητικού) κυρ-Παντελή, αντί να συντονίζεται με τα εξεγερσιακά ένστικτα της νεολαίας.
Είναι βαρύ το φολκλόρ. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Ο Φίλης δεν είναι μια μοναχική επιβίωση της πρώιμης μεταπολιτευτικής κουλτούρας. Είναι φορέας ενός αριστερού ελιτισμού που περιφρονεί τη μεσαία τάξη (τους «μικρομεσαίους») και τις αξίες της. Περιφρονεί τις προσδοκίες για «αριστεία» και «προκοπή», για «ασφάλεια» και «κανονικότητα»· και αναζητεί τις πηγές της πολιτικής της έμπνευσης στο πεζοδρόμιο· στις πλατείες και στην άκρη των campus.
Πρόκειται όντως για μεγάλη διαφορά φαντασιακού. Πώς αντανακλώνται αυτές οι φαντασιακές προβολές στη συριζαϊκή πραγματικότητα; Ο Τσίπρας προσπαθεί να απευθυνθεί στους Παντελήδες γιατί βλέπει ότι αυτοί αποτελούν την ασύγκριτα μεγαλύτερη δεξαμενή ψήφων. Ακόμη κι αν τα εισοδήματά τους δεν αρκούν για να τους κατατάξουν στα μεσαία στρώματα, οι περισσότεροι ψηφοφόροι αυτοπροσδιορίζονται ως «μεσαία τάξη». Προσβλέπουν σε αυτήν την ταυτότητα «φαντασιακά». Η αξίωση του Φίλη και της επίμονης εσωκομματικής γαλαρίας, στην οποία ανήκει, να στρίψει το κόμμα «αριστερά», απειλεί να στρέψει τον ΣΥΡΙΖΑ προς το μειοψηφικό περιθώριο και να τον αποξενώσει κι άλλο από το Κέντρο – που δεν συγκροτείται πια από τα αγανακτισμένα θύματα των μνημονίων.
Ο ΣΥΡΙΖΑ και η μπαλάντα του κυρ-Παντελή.
Ο Φίλης δεν αφήνει την κοινωνική πραγματικότητα να του χαλάσει την ιδεολογία –το φαντασιακό του– ίσως επειδή έχει περάσει όλο τον πολιτικό του βίο σε μια παράταξη που εξωράιζε τη μειοψηφία ως πρωτοπορία: Είμαστε πολύ προοδευτικοί για να μας ψηφίζουν οι κυρ-Παντελήδες. Ο Τσίπρας όμως είναι τέως και επίδοξος πρωθυπουργός. Είναι της δουλειάς. Οχι της φαντασίας.
Η στρατηγική προς το Κέντρο είναι όντως η μόνη εκλογικά βιώσιμη, αν ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει να παραμείνει κόμμα εξουσίας. Ποιος υπονομεύει όμως αυτή τη στρατηγική; Μόνο η εσωκομματική μειοψηφία που την αμφισβητεί;
Στην προεδρική πλειοψηφία ανήκουν οι ενσαρκώσεις της μισαλλόδοξης αψύτητας που απωθούν τους Παντελήδες. Στην τσιπρική πτέρυγα ανήκει π.χ. και ο Τζανακόπουλος, που είδε ως «επιχείρηση αυταρχισμού και κατατρομοκράτησης» την επέμβαση της αστυνομίας κατά των εμπόρων ναρκωτικών στην εστία του ΕΜΠ.
Τη στρατηγική του Κέντρου την ξηλώνουν εκείνοι που υποτίθεται την υπηρετούν. Κάποιοι ακούν πολύ Τζαβέλλα και στο Spotify.
