Δημοσιογράφος, παλιά καραβάνα του επαγγέλματος και επί μακρόν διευθυντής ειδήσεων μεγάλου καναλιού, εξηγούσε παλιότερα τη μηχανική της επιλογής ατόμων για τηλεοπτικά πάνελ. Μας εξηγούσε ότι πάντα χρειάζονται κάποιον οξύθυμο ή/και αθυρόστομο, διότι έτσι μεγιστοποιούνται οι πιθανότητες για καβγά – καβγάς ο οποίος ανεβάζει τα νούμερα. «Πρωτίστως, όμως», έλεγε, «χρειάζονται σοβαροί άνθρωποι. Κάποιος σοβαρός, π.χ. κάποιος συγγραφέας, δανείζει το κύρος του στην εκπομπή».
Η αλήθεια είναι μάλλον πιο σύνθετη. Αν ένας σοβαρός άνθρωπος, π.χ. ένας παγκοσμίου φήμης συνθέτης, εμφανιστεί σε κάποιο μεσημεριανάδικο προσδίδει κύρος στη χαχαμπούχα εκπομπή, αλλά ταυτοχρόνως χάνει λίγο ή πολύ από το δικό του. Λειτουργεί κατά κάποιον τρόπο ο νόμος των συγκοινωνούντων δοχείων: «Αν οι πυθμένες δύο ή περισσότερων δοχείων διαφορετικού σχήματος και μεγέθους συγκοινωνούν μεταξύ τους με σωλήνα, το σύστημα αυτό λέγεται “συγκοινωνούντα δοχεία”. Τότε, αν ρίξουμε στο ένα δοχείο νερό, το νερό θα περάσει και στα άλλα δοχεία και θα σταματήσει σε όλα στο ίδιο ύψος».
Ο νόμος λειτουργεί και αντιστρόφως. Αν μια εκπομπή κύρους καλέσει στο πάνελ κάποιον αλαφροΐσκιωτο τότε αυτός κερδίζει κύρος, το οποίο χάνει η εκπομπή. Σε συγκοινωνούντα δοχεία δεν έχει σημασία σε ποιο ρίχνεις το υγρό. Στο τέλος όλα γίνονται ίσα και όμοια.
Το ίδιο ισχύει και για τις θέσεις. Ο Ντόναλντ Τραμπ κέρδισε προσωπικό κύρος με την εκλογή του στο ανώτατο αξίωμα των ΗΠΑ. Κύρος που έχασαν η προεδρία και η χώρα. Ηταν άλλο το κύρος της Ελλάδας όταν την κυβερνούσε ο Ελευθέριος Βενιζέλος και άλλο όταν ήταν πρωθυπουργός ο Δημήτριος Γούναρης. Βλέπουμε τι έγινε και γίνεται στη Βρετανία· τον Μπόρις Τζόνσον διαδέχτηκε η Λιζ Τρας. Ειδικώς εκεί ισχύει αυτό που είπε ο σεμνός πολιτικός Τάσος Σεχιώτης όταν υπουργοποιήθηκε: «Δεν ανήλθαμε ημείς εις τα αξιώματα, τα αξιώματα κατήλθον μέχρις ημών».
Ολα τα παραπάνω ισχύουν, βεβαίως, και για την Ακαδημία Αθηνών. Υπάρχουν επιλογές που αφαιρούν κύρος από αυτήν για να το δώσει σε νιόφερτους, όπως υπάρχουν και υποψήφιοι που θα μπορούσαν να δώσουν λίγο από το κύρος τους στον πολύπαθο αυτόν θεσμό. Το γεγονός ότι οι εκλέκτορες έκριναν πως οι ποιητές Τίτος Πατρίκιος, Νάσος Βαγενάς και Μιχάλης Γκανάς δεν άξιζαν να φέρουν τον τίτλο του «Αθανάτου», δεν λέει τίποτε γι’ αυτούς· διαχρονικώς η Ακαδημία δεν αξιώθηκε να έχει στους κόλπους της τους περισσότερους μεγάλους των ελληνικών γραμμάτων. Ο θεσμός όμως έχασε. Οι εκλέκτορες δεν πρόσθεσαν λίγο κύρος στην Ακαδημία, τη στιγμή που το χρειαζόταν περισσότερο, την ημέρα δηλαδή που έπρεπε να αντισταθμίσει άλλες απώλειες.
