Και τελικώς συνέβη το ανήκουστο. Μετά από σαράντα τέσσερις ημέρες ασκήσεως της πρωθυπουργίας στην –κατά Σαίξπηρ– εστεμμένη νήσο του Ηνωμένου Βασιλείου, η κ. Λιζ Τρας υπέβαλε την παραίτησή της στον βασιλέα Κάρολο Γ΄.
Πάντως, η ολιγοημέρευση της κ. Τρας στην πρωθυπουργία τής εξασφάλισε μία θέση όντως μοναδική –αλλά όχι ζηλευτή είναι αλήθεια– στην πολιτική ιστορία αυτής της χώρας, που όχι μόνο εισήγαγε, αλλά ανέδειξε σε επίπεδο παγκόσμιο το κοινοβουλευτικό σύστημα διακυβερνήσεως.
Διότι οι κυβερνήσεις έρχονται και παρέρχονται. Κάποιοι από τους ηγέτες αναδεικνύονται σε ινδάλματα μιας παρατάξεως ή καθ’ υπερβολή βεβαίως σε σύμβολα πανεθνικής διαστάσεως. Η κ. Τρας δεν ανήκει σε καμία από τις δύο προαναφερθείσες κατηγορίες.
Είχε ως πρότυπο η κ. Τρας τη Μάργκαρετ Θάτσερ. Μόνον που κάθε εποχή έχει κάποια διακριτά στοιχεία μοναδικότητος και το αυτό ισχύει για κάθε πολιτικό. Και είναι άλλο πράγμα η διατήρηση δεσμών λειτουργικών με την παράδοση και άλλο η μίμηση προτύπου, που είναι απλώς δηλωτική αμηχανίας διαχειρίσεως της πραγματικότητος. Δεν είναι όμως αυτός ο λόγος που οδήγησε την κ. Τρας σε παραίτηση, αλλά η ασυμφιλίωτη διαίρεση του Συντηρητικού Κόμματος γύρω από το θέμα της συμμετοχής ή όχι της Βρετανίας στην Ε.Ε. Και είναι από μίαν άποψη πολιτικό παράδοξο ότι το θέμα δεν λύθηκε ούτε με την υπερψήφιση της εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου κατά το δημοψήφισμα, αλλά ούτε με τη θριαμβική εκλογική νίκη των Συντηρητικών υπό τον Μπόρις Τζόνσον το 2019.
Ενα ισχυρότατο κατεστημένο στη Βρετανία, στην Ε.Ε., αλλά και υποστηρικτών των Δημοκρατικών στις ΗΠΑ ήταν υπέρ της παραμονής του Ηνωμένου Βασιλείου στο ευρωπαϊκό σύστημα. Ολως τυχαίως το πρόβλημα του κ. Τζόνσον άρχισε όταν απείλησε να ακυρώσει το ιρλανδικό πρωτόκολλο της Βρετανίας με την Ε.Ε.
Ολως τυχαίως πάλι, το τέλος της κ. Τρας κατέστη αναπόφευκτο όταν το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αντιτάχθηκε στο οικονομικό της πρόγραμμα. Τα προαναφερθέντα, ωστόσο, αποτελούν, προς το παρόν τουλάχιστον, διαδόσεις κάποιων συνωμοσιολόγων Βρετανών.
Το βέβαιο είναι ότι η κ. Τρας ουδέποτε είχε την υποστήριξη της πλειοψηφίας των Συντηρητικών βουλευτών, αλλά υπερψηφίσθηκε από τα μέλη του κόμματος. Η ανάδειξη του νέου ηγέτη αυτή την εβδομάδα θα εξαρτηθεί αποκλειστικώς από την ψήφο των βουλευτών του κόμματος. Και σύμφωνα με τις υπάρχουσες ενδείξεις θα πρέπει να επιλέξουν μεταξύ του εκπαραθυρωθέντος Μπόρις Τζόνσον και του Ρίσι Σούνακ, που αναμετρήθηκε ανεπιτυχώς με την κ. Τρας.
Η θεατρικότητα είναι ένα στοιχείο της βρετανικής πολιτικής ζωής. Το θέατρο του παραλόγου ήταν μία ενδιαφέρουσα και για ορισμένους ιδιοφυής δημιουργική επινόηση του Γαλλορουμάνου Ευγένιου Ιονέσκο. Θα αναμείνουμε τη διαχείριση της παραστάσεως από τους Βρετανούς επί σκηνής.
Στη διάρκεια της εβδομάδος «θα δοθεί η μάχη για την ψυχή του κόμματος», ήταν το μήνυμα της συντηρητικής Daily Mail. Την επομένη, η ίδια εφημερίδα στην πρώτη της σελίδα πρότεινε την άμεση διεξαγωγή εκλογών, που υποστηρίζει το Εργατικό Κόμμα. Ενδειξη μάλλον σοβαρής διαταράξεως.
